هیأت وزیران در جلسه مورخ 3ر11ر1375 بنا به پیشنهاد مشترک وزارتخانه های بازرگانی و راه و ترابری و در اجرای ردیف (1) بند «ج» تبصره (25) قانون برنامه پنجساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1373 ـ آیین نامه اجرایی ردیف (1) بند «ج» تبصره یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی ردیف (1) بند «ج» تبصره (25) قانون برنامه پنجساله دوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1375,11,03
ماده 1ـ در این آیین نامه ، عبارات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
قانون برنامه دوم : قانون برنامه پنجساله دوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب1373
شرکتها: شرکتهای حمل و نقل دولتی اعم از هوایی ، دریایی و زمینی (جاده ای و راه آهن).
دبیرخانه : دبیرخانه کمیته موضوع ماده (3) مستقر در مرکز توسعه صادرات ایران.
متقاضی حمل : متقاضی حمل کالاهای صادراتی به خارج کشور.
ماده 2ـ به منظور ایجاد تسهیلات و تسریع لازم در حمل و نقل کالاهای صادراتی توسط شرکتها، وزارت راه و ترابری موظف است با همکاری وزارت بازرگانی ، حداکثر ظرف سه (3) ماه ضمن بررسی وضعیت موجود، در جهت حذف مقررات ، ضوابط، مراحل و عملیات غیر ضرور در گردش کار حمل و نقل کالاهای صادراتی اقدام و درصورت نیاز پیشنهادهای لازم را جهت تصویب مراجع ذی ربط ارایه نماید.
ماده 3ـ به منظور قابل رقابت نمودن قیمت کالاهای صادراتی کشور در بازارهای جهانی و اجرای وظایف و مسؤولیتهای مقرر در این آیین نامه ، کمیته ای در مرکز توسعه صادرات ایران تشکیل می شود.
کمیته مذکور متشکل از نمایندگان تام الاختیار مرکز توسعه صادرات ایران به عنوان رییس کمیته، معاونت ذی ربط وزارت راه و ترابری و معاونت وزارت بازرگانی مرتبط با امور حمل و نقل خواهد بود.
ماده 4ـ وظایف و اختیارات کمیته موضوع ماده (3) این آیین نامه به شرح زیر تعیین می شود:
الف ـ تعیین نحوه اولویت بندی و جزییات اجرایی آن در حمل و نقل کالاهای صادراتی شرکتها، به ویژه بررسی و تعیین فهرست کالاهای صادراتی که به لحاظ مزیتهای نسبی ، و یا سایر معیارهای مورد نظر، از اولویت حمل بالاتری برخوردار هستند.
ب ـ تعیین میزان تخفیف اعطایی به حمل و نقل کالاهای صادراتی توسط شرکتها، متناسب با گروههای مختلف کالایی و مسیرهای مختلف .
پ ـ بررسی و تعیین نوع ، میزان و ضوابط تسهیلات قابل اعطا توسط شرکتها برای حمل و نقل کالاهای صادراتی و درصورت ضرور ارسال موارد لازم جهت تصویب مراجع ذی ربط به روشهای مقتضی .
ت ـ بررسی و تعیین شعب کمیته حسب ضرورت در استانها.
ث ـ تصویب حدود اختیارات و وظایف و شیوه کار شعب کمیته .
ج ـ بررسی و تعیین نحوه هماهنگی در حمل و نقل کالاهای صادراتی توسط شرکتها.
چ ـ بررسی مسایل و مشکلات حمل و نقل کالاهای صادراتی توسط شرکتها، رسیدگی به طرحها و نظرات و اصل شده و اتخاذ تصمیمات مقتضی در چهارچوب وظایف و اختیارات مقرر.
ح ـ تعیین فرمهای آماری ، اطلاعاتی و گزارش گیری مورد نیاز کمیته جهت ابلاغ به شرکتها.
خ ـ پیشنهاد اصلاح و تکمیل آیین نامه و یا طرح سایر مصوبات و مقررات مورد نیاز به روشهای مقتضی .
د ـ تعیین نمایندگی کمیته در هرکدام از شرکتها.
ذ ـ بررسی و معرفی شرکتها جهت برخورداری از تسهیلات و معافیتهای مقرر.
ر ـ انجام سایر وظایفی که طبق ضوابط مربوط به عهده کمیته است .
ماده 5 ـ جلسات کمیته حداقل ماهی یک بار حسب دعوت دبیرخانه و در محل آن تشکیل خواهد شد.
تبصره ـ در موارد ضروری هر کدام از اعضای دیگر کمیته می توانند درخواست تشکیل جلسه نموده و دبیرخانه موظف به دعوت اعضاء و تشکیل جلسه خواهد بود.
ماده 6 ـ رسمیت جلسات و تصمیمات آن با اکثریت اعضاء و آرا می باشد.
تبصره 1 ـ کمیته حسب نیاز از شرکتها و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی جهت حضور در جلسه و شنیدن نظرات و پیشنهادات آنان دعوت می نماید.
تبصره 2 ـ ابلاغ تصمیمات کمیته از طریق دبیرخانه آن می باشد.
ماده 7 ـ دبیرخانه مکلف است حداقل سه روز قبل از تشکیل جلسات ، دستور جلسه و سوابق و گزارشهای مربوط را جهت اعضا ارسال نماید.
ماده 8 ـ مصوبات کمیته در محدوده وظایف و اختیارات مقرر، برای کلیه شرکتها لازم الاجرا می باشد.
ماده 9 ـ دبیرخانه مکلف است تصمیمات اتخاذ شده را تا حصول نتیجه پیگیری و نتیجه را به کمیته گزارش نماید.
تبصره ـ در مواردی که تصمیمات کمیته در اجرا با موانع و مشکلاتی مواجه باشد، دبیرخانه ضمن ارایه گزارش به کمیته ، یک نسخه از آن را به همراه توضیحات لازم جهت اطلاع و اتخاذ تصمیمات مقتضی به « شورای عالی توسعه صادرات غیر نفتی » و به ویژه وزرای ذی ربط منعکس می نماید.
ماده 10 ـ درصورت نیاز و با تصویب کمیته ، شعبات کمیته در استانها تشکیل خواهد شد. حدود اختیارات ، وظایف و چگونگی انجام امور توسط شعب ، براساس دستورالعملی خواهد بود که به تصویب کمیته می رسد.
ماده 11 ـ شرکتها مکلفند جابجایی و حمل کالاهای صادراتی به ویژه کالاهای فساد پذیر را در اولویت قرار دهند. جزییات امر به موجب مصوبات کمیت خواهد بود.
ماده 12 ـ شرکتها موظفند تسهیلات ، برنامه حمل ، فهرست قراردادهای مربوط، ظرفیت خالی ، کرایه مقرر برای حمل کالاهای صادراتی و سایر اطلاعات مورد نظر کمیته را طبق برنامه زمان بندی و به روشهای مقتضی که کمیته تعیین می نماید به اطلاع صادر کنندگان و متقاضیان حمل برسانند.
ماده 13 ـ متقاضی حمل ، جهت استفاده از اولویتها، تسهیلات و تخفیفات مقرر، ابتدا به هرکدام از شرکتهای مورد نظر مراجعه و پس از مذاکره و توافق ، نسبت به عقد قرار داد حمل اقدام می نماید.
تبصره 1 ـ متقاضی حمل ، درصورت عدم توفیق در انعقاد قرارداد حمل با شرکتها، مراتب را از طریق تکمیل فرم مخصوصی که جهت رسیدگی توسط کمیته تعیین و در اختیار شرکتها قرارداده شده است به نمایندگی کمیته ، مستقر در شرکت موردنظر جهت اقدامات بعدی منعکس می نماید.
تبصره 2 ـ نمایندگی کمیته ، در جهت رفع موانع و مشکلات و انعقاد قرار داد حمل پیگیری نموده و درصورت عدم توفیق ، مراتب را طی گزارشی به کمیته اعلام می کند.
تبصره 3 ـ کمیته موظف است حداکثر ظرف مهلت یک هفته به این قبیل موارد رسیدگی و تصمیمات مقتضی را اتخاذ نماید. در صورتی که کالای موردنظر فساد پذیر باشد کمیته حداکثر ظرف سه روز اقدام خواهد نمود.
ماده 14 ـ شرکتها مکلفند گزارش عملکرد ماهانه خود را در رابطه با اجرای آیین نامه و مصوبات کمیته در قالب فرمهای مقرر به طور مستمر به دبیرخانه ارسال نمایند.
تبصره ـ کمیته به طور مستمر گزارش عملکرد شش ماهه شرکتها را تنظیم و همراه با بررسی و تحلیلهای لازم و درصورت ضرور ارایه پیشنهادهای مناسب ، جهت اطلاع وزرای بازرگانی و راه و ترابری و نیز شورای عالی توسعه صادرات غیر نفتی و اتخاذ تصمیمات مقتضی ارسال می نماید.
ماده 15 ـ شرکتها (هوایی) موظفند با برنامه ریزی و اقدامات لازم ، زمان انتظار بارگیری محموله های صادراتی به ویژه اقلام فساد پذیر را به حداقل زمان ممکن و حداکثر تا پنج (5) ساعت قبل از پرواز تقلیل دهند.
ماده 16 ـ شرکتها (هوایی) به نحوی که کمیته با رعایت جوانب امر مقرر می دارد، مکلفند درصد معینی از ظرفیت بار هواپیماهای باری در مسیرهای مختلف را جهت حمل کالاهای صادراتی به ویژه کالاهای فساد پذیر تخصیص دهند.
تبصره ـ تعیین فهرست اقلام کالاهای فساد پذیر به عهده کمیته می باشد.
ماده 17 ـ شرکتها موظفند طبق تصمیمات و برنامه ریزیهای کمیته نسبت به برقراری خدمات حمل و نقل برای کلیه مقاصد کالاهای صادراتی ، در طول برنامه پنجساله دوم اقدامات مقتضی را به عمل آورند.
ماده 18 ـ شرکت گسترش خدمات بازرگانی موظف است به منظور توسعه و ایجاد تسهیلات و امکانات مورد نیاز و متناسب با نگهداری کالاهای صادراتی در مبادی خروجی کالا برنامه ریزی و اقدامات لازم را حداکثر تا پایان برنامه دوم به عمل آورند.
ماده 19 ـ کمیته می تواند در جهت اعطای اولویتها و تسهیلات مورد نیاز شرکتها، پس از بررسیهای لازم و هماهنگی با مراجع ذی ربط، اقدامات مقتضی را به عمل آورند و شرکتها را جهت برخورداری از آنها به این گونه مراجع معرفی نماید.
تبصره 1 ـ اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران موظف است بابت تضمین کارانه های تیر کالاهای صادراتی ، چک شرکتهای حمل و نقل را بپذیرد.
تبصره 2 ـ وزارت بازرگانی و سایر دستگاههای عرضه کننده خدمات موظفند تأمین کالا و خدمات مورد نیاز شرکتها را در اولویت قرار دهند.
تبصره 3 ـ کلیه مراجع ذی ربط موظفند حداکثر همکاری را با کمیته معمول دارند.
ماده 20 ـ شرکتهای حمل و نقل غیردولتی (ایرانی) در صورتی که اولویتها، تخفیفها و تسهیلات منظور شده در این آیین نامه و مصوبات کمیته را همچون شرکتها، جهت حمل و نقل کالاهای صادراتی قایل شوند، با تأیید و معرفی کمیته می توانند از معافیتها و تسهیلات مقرر جهت شرکتها برخوردار شوند.
ماده 21 ـ تغییرات و اصلاحات مورد نیاز در این آیین نامه بنا به پیشنهاد وزارتخانه های بازرگانی و راه و ترابری، به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
معاون اول رییس جمهور- حسن حبیبی