آئیننامه نحوه انتخاب و حدود وظائف و اختیارات ارکان اصلی سازمان حج و زیارت
مصوب 1359,02,17
شورای انقلاب اسلامی ایران در جلسه مورخ ۱۷/ ۲/ ۱۳۵۹ بنا به پیشنهاد شماره ۱۹۲/ ۴۵/ ۷۹۹مورخ ۳۰/ ۱/ ۱۳۵۹ وزارت ارشاد ملی و در اجرای ماده ۳ لایحه قانونی تشکیل سازمان حج و زیارت وابسته به وزارت ارشاد ملی و انتزاع امور رابطه به حج و زیارت از سازمان اوقاف به سازمان مذکور مصوب ۲۴/ ۹/ ۱۳۵۸ شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران, آئیننامه نحوه انتخاب, حدود وظائف و اختیارات ارکان اصلی سازمان حج و زیارت را به شرح تصویب نمودند:
ماده ۱ ـشورایعالی حج و زیارت مرکب از افراد زیر است:
۱ ـوزیر ارشاد ملی
۲ ـمعاون اداری و مالی وزارت امور اقتصادی و دارائی
۳ ـمعاون وزارت کشور
۴ ـمعاون وزارت امور خارجه
۵ ـمعاون وزارت بهداری و بهزیستی
۶ ـمعاون بانک مرکزی ایران
۷ ـمدیرعامل یا معاون جمعیت شیروخورشید سرخ ایران
۸ ـمعاون شهربانی جمهوری اسلامی ایران
۹ ـمدیرعامل یا معاون شرکت هواپیمائی ملی ایران
۱۰ ـدونفر روحانی صالح
۱۱ ـنفر از معتمدان به انتخاب وزیر ارشاد ملی
۱۲ ـیک نفر از قضات عالی مقام به انتخاب دیوان عالی کشور
۱۳ ـمعاونین تبلیغاتی و جهانگردی وزارت ارشاد ملی.
تبصره ۱ ـرئیس شورایعالی حج و زیارت در صورت لزوم میتواند برای شرکت در شورایعالی از معاونان سایر وزارتخانهها و مدیران سازمانهای دولتی و نهادههای انقلاب برای مشورت دعوت نماید و افراد مزبور مکلف به حضور در شورایعالی و همکاری بوده و دارای حق رأی میباشند.
تبصره ۲ ـاعضای انتخابی شورایعالی برای مدت ۲ سال انتخاب میشوند و تجدید انتخاب آنان بلامانع است.
تبصره ۳ ـشورایعالی حداقل با شرکت ۱۱ نفر از اعضاء تشکیل میشود و تصمیمات متخذه به اکثریت آراء اعضاء و دعوتشدگان (تبصره ۱ ماده ۱) معتبر است و در صورت تساوی آراء رأی طرفی که رئیس شورایعالی با آن موافق است قابل اجراء خواهد بود.
ماده ۲ ـشورایعالی با صلاحدید اعضاء یک نفر را به عنوان دبیر شورایعالی حج و زیارت انتخاب خواهد کرد, دبیر شورایعالی عهدهدار ترتیب جلسات و ثبت مذاکرات و تصمیمات و ابلاغ مصوبات شورایعالی میباشد.
ماده ۳ ـجلسات شورایعالی بنا به دعوت رئیس شورایعالی تشکیل خواهد شد.
ماده ۴ ـوظائف و اختیارات شورایعالی به قرار زیر است:
۱ ـتعیین خطمشی سازمان در امور مربوط به حج و زیارت و تصویب برنامه حجاج بیتالحرام و اعتاب مقدسه که از طرف سازمان پیشنهاد میشود.
۲ ـتصویب آئیننامههای اجرائی و دستورالعملهای مربوط به امور حج و زیارت.
۳ ـپیشنهاد و معرفی هیئت بازرسان «حسابرسان» سازمان به وزیر ارشاد ملی.
۴ ـتصویب بودجه حج و وجوهی که باید از زائران بیتاللهالحرام و اعتاب مقدسه دریافت شود.
۵ ـاخذ تصمیم نسبت به کلیه مسائل مربوط به حج و زیارت که از طرف وزیر ارشاد ملی یا شورای مدیریت در شورایعالی مطرح شود.
بند 3۶ ـاتخاذ تصمیم درباره اماکن مذهبی اسلامی و اداره امور زیارت اماکن متبرکه در خارج از کشور.
ماده ۵ ـسازمان حج و زیارت میتواند به منظور توسعه روابط مذهبی بین کشور جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای مسلمان و مجامع اسلامی بینالمللی برنامههای تنظیم و پس از تأیید و تصویب وزیر ارشاد ملی اجراء نماید و نیز کتب و نشریات مذهبی با کشورها و مجامع مذکور مبادله کند.
ماده ۶ ـسازمان حج و زیارت عهدهدار نظارت دقیق بر فعالیت کاروانهای حجاج در مواقع حج عمره بوده و مدیران این قبیل کاروانها مکلفند قبل از ترتیب دادن گروه از سازمان اجازهنامه دریافت نمایند.
ماده ۷ ـسازمان حج و زیارت بر انجام امور مربوط به وصول و ایصال ماترک زائران متوفی در خارج از کشور نظارت خواهد داشت.
ماده ۸ ـسازمان حج و زیارت موظف است به منظور فراهم بودن موجبات رفاه زائران و ایجاد تسهیلات لازم در زمینه برگزاری مراسم حج و زیارت تدابیری اتخاذ و به این منظور اقدامات زیر را انجام دهد:
۱ ـموجبات بیمه زائران بیتاللهالحرام را در مراسم حج از (تهران ـعربستان ـتهران) و همچنین سائر زائران اعتاب مقدسه و اماکن مذهبی خارج از کشور که بطور گروهی مشرف میشوند از مبدأ تا مقصد و بالعکس فراهم نموده و در اجرای آن کمال دقت و مراقبت را معمول دارد.
۲ ـبا همکاری وزارت امور خارجه ـسفارت جمهوری اسلامی ایران در عربستان و سایر کشورهائی که دارای اماکن متبرکه میباشند ـوزارت بهداری و بهزیستی ـجمعیت شیروخورشید سرخ ایران ـسازمان هواپیمائی ملی و سایر سازمانهائی که فعالیت آنان به نحوی در امور مربوط به حج و زیارت مربوط میشود, برنامههای لازم به منظور حسن انجام وظائف محوله تدوین و هماهنگی کامل ایجاد نماید.
ماده ۹ ـشورای مدیریت حج و زیارت مرکب از سه تا پنج عضو اصلی است که از طرف وزیر ارشاد ملی از افراد مسلمان و مؤمن و معتقد به انقلاب اسلامی ایران و واجد صلاحیت و از بین کارکنان دولت یا خارج انتخاب میشوند و یکی از اعضای شورا با جکم وزیر ارشاد ملی به سمت قائممقام وزیر و رئیس شورای مدیریت منصوب میشود.
تبصره ۱ ـرئیس و اعضای شورای مدیریت با حکم وزیر ارشاد ملی قابل عزل میباشند.
تبصره ۲ ـتصمیمات شورای مدیریت به اکثریت آراء اتخاذ و به وسیله شورا به مورد اجرا گذاشته میشود.
ماده ۱۰ ـرئیس شورای مدیریت بالاترین مقام اجرائی و مسئول اداره و حسن جریان امور و حفظ حقوق و اموال سازمان بوده و وظائف و اختیارات او به شرح زیر است:
۱ ـتهیه و تنظیم برنامه حجاج بیتاللهالحرام و اعتاب مقدسه و اماکن مذهبی خارج از کشور با همکاری سایر اعضای شورای مدیریت و پیشنهاد آن پس از تأیید وزیر ارشاد ملی به شورایعالی حج و زیارت.
۲ ـاجرای مصوبات شورایعالی حج و زیارت و انجام کلیه امور فنی, اداری مالی با رعایت قانون و اساسنامه و آئیننامههای مربوط.
۳ ـاستخدام و عزل و نصب کارکنان طبق مقررات و با رعایت بودجه و سازمان مربوط.
۴ ـامضای نامهها و اسناد, افتتاح حساب در بانکها ـمعرفی امضاهای مجاز و صدور اجازه پرداخت هزینهها در حدود بودجه و اعتبارات مصوب.
۵ ـنمایندگی سازمان در مقابل اشخاص و مراجع و مؤسسات خصوصی و عمومی اعم از داخلی و خارجی با حق انتخاب وکیل و حق وکالت در توکیل تا یک درجه.
۶ ـتهیه و تنظیم آئیننامه اجرائی و دستورالعملهای مربوط به امور حج و زیارت و پیشنهاد آن به شورایعالی پس از تصویب و تأیید وزیر ارشاد ملی.
۷ ـتهیه و تنظیم هدف وظائف و سازمان تفصیلی حج و زیارت و اجرای آن پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب وزیر ارشاد ملی.
۸ ـانجام کلیه امور مربوط به سازمان حج و زیارت با همکاری سایر اعضای شورای مدیریت و با رعایت کلیه مقررات و قوانین مربوط.
ماده ۱۱ ـرئیس شورای مدیریت در صورت لزوم میتواند به مسئولیت خود برای مدت غیبت خود تمام و درسایر موارد قسمتی از اختیارات اجرائی را به یک یا دونفر از اعضای دیگر شورای مدیریت و یا رؤسای واحدهای تابعه تفویض نماید و یا سرپرستی اداره یا واحدی را به آنان واگذار کند.
ماده ۱۲ ـحق امضاء اسناد و اوراق بهادار و تعهدات مالی سازمان با وزیر یا رئیس شورای مدیریت یا قائممقام معرفی شده از طرف او به اتفاق مدیر امور مالی یا جانشین او خواهد بود.
ماده ۱۳ ـرئیس شورای مدیریت سازمان مکلف است در پایان مراسم حج منتهی ظرف ۴ ماه ترازنامه و گزارش جامعی از وضع مالی (درآمد و هزینه) و باقیمانده احتمالی وجوهی که از زائران دریافت گردیده و در حساب مخصوص متمرکز شده تهیه و پس از تأیید سایر اعضای شورای مدیریت و حسابرسان به همراه نظرات و پیشنهادات خود به وزیر ارشاد ملی تسلیم نماید.
ماده ۱۴ ـسازمان دارای سه تا پنج حسابرس (بازرس) خواهد بود که به پیشنهاد شورایعالی حج و زیارت و تصویب و حکم وزیر ارشاد ملی برای یکسال تعیین میشوند و تجدید انتخاب یا تغییر آنان به پیشنهاد شورایعالی و تصویب رئیس شورایعالی ممکن خواهد بود.
ماده ۱۵ ـحسابرسان (بازرسان) موظفند به حسابهای سازمان (موضوع ماده ۴ لایحه قانونی تشکیل سازمان حج و زیارت مصوب ۲۴/۹/۱۳۵۸ و ماده ۱۳ این آئیننامه) دقیقاً رسیدگی و نظر خود را کتباً به وزیر ارشاد ملی اعلام دارند و در اجرای این منظور بدون اینکه حق دخالت مستقیم در امور سازمان را داشته باشند میتوانند به نحوی که به عملیات جاری سازمان لطمهای وارد نشود کلیه حسابها و دفاتر و اسناد و مدارک مربوط را مورد رسیدگی قرار دهند و در صورتیکه ضمن انجام وظائف خود به مواردی از سوء جریانات و تخلفات برخورد نمودند بلافاصله رئیس شورایعالی حج و زیارت را در جریان امر قرار دهند.
ماده ۱۶ ـشورایعالی حج و زیارت میتواند در پایان هر دوره مالی مبلغی را که مناسب تشخیص دهد به عنوان پاداش به آنان پرداخت نماید.
ماده ۱۷ ـشورایعالی حج و زیارت در صورت اقتضاء و تصویب وزیر ارشاد ملی میتواند خدمات حسابرسی سازمان حج و زیارت را با موافقت وزارت امور اقتصادی و دارائی به شرکت سهامی حسابرسی محول نماید.
ماده ۱۸ ـمدیر امور مالی و ذیحساب سازمان با موافقت وزیر ارشاد ملی از طرف وزارت امور اقتصادی و دارائی تعیین خواهد شد.
ماده ۱۹ ـکارکنان سازمان مشمول مقررات قانون استخدام کشوری و سایر آئیننامهها و مقررات مربوط به آن خواهند بود سازمان حج و زیارت طبق سازمان مصوب آن دسته از کارکنان سازمان اوقاف را که در اداره کل حج و زیارت شاغل پست سازمانی بوده و مورد احتیاج باشند طبق مقررات قانونی با اعتبار مربوط به سازمان مذکور منتقل و آنان را در سازمان جدید جایگزین خواهد نمود.
تبصره ـتا زمانی که هدف, وظائف, تشکیلات سازمان حج و زیارت تصویب نشده امور اداری و مالی به طور کلی کلیه وظائف ستادی سازمان حج و زیارت طبق دستور وزیر ارشاد ملی به عهده ادارات مربوط وزارت ارشاد ملی واگذار میشود.
ماده ۲۰ ـبودجه سازمان که شامل ارقام درآمد هزینه میباشد به موقع و همزمان با صدور دستورالعمل تنظیم بودجه از طرف رئیس سازمان تهیه و پس از تأیید وزیر ارشاد ملی و تصویب در مراجع ذیربط به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
تبصره ـکلیه وسایل و اثاثیه نقلیه و به طور کلی اموال منقول و غیرمنقول که تا کنون از محل مانده حسابهای حج به نام سازمان اوقاف خریداری شده به سازمان حج و زیارت منتقل میشود و سازمان اوقاف ظرف مدت یکماه از تاریخ تصویب این آئیننامه نسبت به تحویل اموال مذکور اقدام خواهد نمود.
ماده ۲۱ ـسازمان حج و زیارت میتواند در هریک از نقاط کشور که لازم بداند با تصویب شورایعالی شعبه یا اداراتی تأسیس نماید و یا در مواقع ضروری وظایف مربوط را به سایر ادارات و یا مأموران دولتی یا نهادهای انقلابی محول نماید و سازمانهای مذکور مکلفند در اجرای این امر از مقررات و دستورالعملهای سازمان حج و زیارت تبعیت نمایند.
تبصره ـوزارت ارشاد ملی (سازمان حج و زیارت)میتواند عنداللزوم به منظور تأمین کادر و پرسنل مورد نیاز خود در ایام حج از کارکنان بازنشسته دولت و سازمانهای دولتی به طور افتخاری و بدون پرداخت حقوق استفاده نموده. آنان را به کار دعوت نمایند و فقط در قبال میزان کار و وظیفهای که انجام میدهند برطبق نظر شورای مدیریت حج و زیارت از حسابهای حج مبلغی به عنوان پاداش به آنان پرداخت کنند.
ماده ۲۲ ـاین آئیننامه در ۲۲ ماده و ۸ تبصره به تصویب رسید و کلیه مقررات مغایر با آن ملغی است و نسبت به سایر موضوعاتی که در این آئیننامه پیشبینی نشده تابع مقررات عمومی و جاری کشور خواهد بود.