تصویبنامه راجع به تعیین مقررات مربوط به مبادلات مرزی و بازارچه های مرزی و واردات کالا توسط کارگران ایرانی شاغل در خارج از کشور و مسافرانی که به کشور وارد می‌گردند
مصوب 1372,10,15

هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۵ /۱۰ /۱۳۷۲ بنا به پیشنهاد وزارت بازرگانی و به استناد مواد (۱۰)، (۱۱) و (۱۷) قانون مقررات صادرات و واردات مصوب ۴ /۷ /۱۳۷۲ تصویب نمود:

مقررات مربوط به مبادلات مرزی و بازارچه های مرزی و واردات کالا توسط کارگران ایرانی شاغل در خارج کشور و مسافرانی که به کشور وارد می‌گردند به شرح زیر تعیین می‌گردد:

ماده ۱ - اهالی نقاط جمعیتی متصل به مرزهای جنوب و جنوب شرقی کشور که از یکسال قبل بطور مستمر در این نقاط ساکن هستند با دریافت کارت مبادلات مرزی مشمول تسهیلات مبادلات مرزی خواهند بود.

تبصره ۱ - نقاط جمعیتی موضوع این ماده بنحوی که حداکثر (۰۰۰ /۲۰۰ /۱) نفر مشمول تسهیلات مبادلات مرزی شوند، توسط وزارت کشور تعیین و به گمرک اعلام می‌گردد.

تبصره ۲ - اهالی نقاط جمعیتی متصل به مرز واقع در مناطق جنگ زده در صورت مراجعه به خانه و کاشانه خود یا اسکان در سایر نقاط جمعیتی متصل به مرزهای جنوب و جنوب شرقی که مشمول تسهیلات مبادلات مرزی هستند، با تشخیص بخشـداری محل از شرط سکونت یکسال معاف می‌باشند.

تبصره ۳ - کارت مبـادلات مرزی توسـط اداره بازرگانی محل و در صورت نبـودن آن بخشداری محل در اسفند هر سال بنام سرپرست خانواده صادر می‌گردد و تا پایان فروردین سال بعد به مدت یکسال اعتبار دارد.
تمدید کارت‌های مبادلات مرزی برای سالهای بعد موکول به انجــام تشریفات مقرر در این ماده می‌باشد.

تبصره ۴ - نوزادان خانواده‌های دارنده کارت مبادلات مرزی در صورتی که عضو ششم به بعد خانواده باشنـد و (۹) ماه پس از ابـلاغ این آئین‌نامه متولد شوند، مشمول تسهیـلات مبادلات مرزی نخواهند بود.

ماده ۲ - دارندگان کارت مبادلات مرزی می‌توانند با تحویل کارت خود به شرکت تعاونی مرزنشینان محل، در آن عضو شوند. شرکت تعاونی پس از دریافت کارت، مهر خود را در محــل مخصوص روی کارت خواهد زد. شرکت مذکور فهرستی از کارت‌هائی را که دریافت و مهر نموده تهیه کرده و به تایید اداره بازرگانی یا بخشداری محل می‌رساند. شرکت تعاونی می‌تواند با ارائه فهرست مذکور به میزان مجموع سهمیه اعضای خود در چارچوب مقررات مربـوط اقدام به مبادله مرزی نماید. خانواده هائی که کارت آنها توسط تعاونی مهر نشده و مایل به عضویت در تعاونی نیستند یا تعاونی در محل آنان تشکیل نگردیده است می‌توانند با ارائه کارت خود بدون حق توکیل در حد سهمیه تعیین شده مبادله مرزی نمایند.

تبصره - شرکتهای تعاونی مرزنشینان می‌توانند همانند سایر اشخاص حقوقی، خارج از مقررات مربوط به مبادلات مرزی در چارچوب مقررات عمومی صادرات و واردات اقدام به صادرات و واردات کالا نمایند.

ماده ۳ - دارندگان کارت مبادلات مرزی یا شرکت تعاونی آنان مجازند کلیه کالاهائی را که صدور آنها مجاز است یا با صـادرات آنها مـوافقت کلی شده است، با رعایـت سایر مقررات صادر کرده و در مقابل در حد سقف ارزشی یک میلیون (000 /000 /1) ریال در سال برای هر نفر، با رعایت شرایط زیر و بدون اخذ مجوزهای مقرر در جداول مقررات صادرات و واردات طبق فهرست شماره یک پیوست این تصویبنامه اقدام به واردات کالاهای مورد نیاز خود بنمایند:
۱ - ساخت یا محصول کشورهای ممنوع المعامله نباشد.
۲ - مجوزهای مربوط به بهداشت انسانی، حیوانی و نباتی و استاندارد (در چارچـوب مقررات مربوط) و گواهی سازمان انرژی اتمی ایران (در چارچوب دستورالعمل مورد تفاهم این سازمان با وزارت تعاون که به گمرک اعلام می‌گردد) اخذ شود.

تبصره ـ هرگونه تغییر در جهت افزایش یا کاهش اقلام فهرست موضوع این مـاده و میزان معافیت گمرکی آنها با تصویب هیات وزیران صورت خواهد گرفت.

ماده ۴ - افراد ساکن بخش های مرزی کشور که سه سال مستمر در این مناطق سکونت داشته و دارای اهلیت مندرج در ماده (۲۱۱) قانون مدنی برای خرید و فرش کالا می‌باشند می‌توانند با دریافت کارت پیله وری بنام خود، نسبت به مبادلات مرزی در چارچوب مقررات ماده (۵) اقدام نمایند.

تبصره - کارت پیله وری توسط اداره بازرگانی محل صـادر می‌گردد و دارای یکســال اعتبار از تاریخ صدور، می‌باشد.

ماده ۵ - دارندگان کارت پیله وری می‌توانند بدون حق توکیل، ظرف یکسـال اعتبار کارت خود، کالاهائی را که صادرات آنها مجـاز یا با صادرات آنها موافقت کلی شده است، با رعایت مقررات مربوط به کشور یا کشورهای مقابل محل سکونت خود، صادر کرده و در مقابل کالاهای صادر شده، کالاهای مجاز یا مشروط مورد نیاز خود را - که فهرست آن توسـط وزارت بازرگانی تهیه و اعلام می‌گردد - با کسب مجوزهای مربوط در جداول مقررات صـادرات و واردات و پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی متعلقه، از کشورهای مذکـور و مناطق آزاد تجاری و صنعتی یا مناطق ویژه حراست شده گمرکی وارد و ترخیص نمایند.

ماده ۶ - بازارچه مرزی محوطه ای است محصور، واقع در نقطه صفر مرزی و در جوار گمرکات مجاز به انجام تشریفات ترخیص کالا یا مکانهائی که طبق تفاهم‌نامه‌های منعقد شده بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همجوار تعیین می‌شود. اهالی دو طرف مرز می‌توانند تولیدات و محصولات کشور را با رعایت مقررات صادرات واردات جهت داد و ستد در این بازارچه ها عرضه نمایند.

تبصره ۱ - استقرار گمرک در درب ورود و خروج بازارچه ضروری است و اعمال مقررات صادرات و واردات و نظارت بر رعایت آن در بازارچه، بر عهده گمرک می‌باشد.

تبصره ۲ - تأسیس بازارچه مرزی ضمن رعایت اولویت‌های مقرر در قانون باید مسبوق به تفاهم‌نامه‌های منعقد شده دو جانبه با کشورهای همجوار باشد و پس از تصویب کمیسیـون اقتصاد هیأت دولت صورت گیرد.

تبصره ۳ - فهرست کالاهای قابل داد و ستد در بازارچه و میزان ارزشی آنها را وزارت بازرگانی با در نظر گرفتن امکانات و نیازمندیهای استانهای مرزی و تفاهمات بعمل آمده با کشور مقابل و مقررات صادرات و واردات کشور، تهیه و اعلام می‌نماید.

تبصره ۴ - ورود و خروج کالا به بازارچه‌ها منوط به رعایت کلیه قوانین و شرایط مقـرر برای ورود و صدور کالا است و کالاهای وارداتی به کشور از طریق بازارچه‌ها مشمول تخفیف یا معافیت حقوق گمرکی و سود بازرگانی نمی‌باشند مگر اینکه تخفیف یا معافیت به اعتبـار وارد کننده یا نوع کالا تعلق گیرد.

ماده ۷ - ایجاد تأسیسات اداری و زیر بنائی، همچنین تأسیسات مورد نیاز گمرک جهت استقرار مأموران خود و سایر سرمایه گذاریها در بخش ایرانی بازارچه مرزی، بعهـده استانداری است ولی از نظر احداث بازارچه در نقطه صفر مرزی، چگونگی حفظ انتظامات و کنترل تردد افراد باید با مرزبانی هماهنگی لازم بعمل آید.

تبصره - چگونگی فعالیت و تردد افراد به بازارچه را استانداری محـل با صدور مجوز مشخص می‌کند.

ماده ۸ - کارگران و ایرانیان خارج کشور که دارای کارنامه شغلی از وابسته کار جمهوری اسلامی ایران در کشور متوقف فیه یا وزارت کار و امور اجتماعی هستند، مجازند سالانه جمعأ تا سقف ارزشی بیست میلیون (۰۰۰ /۰۰۰ /۲۰) ریال ماشین آلات صنعتی، ابزار آلات و مواد اولیه به استثنای اقلام موضوع فهرست شماره دو پیوست این تصویبنامه را با کسب مجوز وابسته کار یا وزارت کار و امور اجتماعی و بدون انتقال ارز از طریق مناطق آزاد تجاری، صنعتی یا مناطق ویژه حراست شده گمرکی و با استفاده از (۴۰%) معـافیت سـود بازرگانی در مورد ماشین‌آلات و ابزار و (۲۰ %) معافیت سود بازرگانی در مورد مواد اولیه ارائه کارت بازرگانی و اخـذ مجوزهای مقرر در جداول مقـررات صادرات و واردات و با رعایت سایـر مقررات مربوط از گمرک ترخیص نمایند. برای ترخیص ارائه کارنامه شغلی و مجوز وابسته کار یا وزارت کار و امور اجتماعی کافی است و حضور دارنده کارنامه شغلی الزامی نمی‌باشد.

تبصره ۱ - کارگران و ایرانیان شاغل در خارج کشور که مشمول این ماده می‌باشند می‌توانند عاملیت واردات کالا را به تعاونی کارگران شاغل در خارج کشور یا در صورت نبودن تعاونی به اشخاص دیگر واگذار کنند.

تبصره ۲ - واردات کالا توسط کارگران یاد شده و ایرانیان شاغل در خارج کشور مازاد بر سقف مندرج در این ماده مطابق مقررات عمومی کشور خواهد بود.

ماده ۹ - مسافران ایرانی یا غیرایرانی که از خارج کشور یا مناطق آزاد تجاری صنعتی به کشور می‌آیند علاوه بر اسباب سفر و اشیای شخصی مستعمل که به شرط غیر تجـاری بودن از حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف است، می‌توانند یکبار در سال تا سقف ارزشی معادل (۸۰) دلار کالا وارد و با استفاده از معافیت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و در دفعات بعد تا سقف ارزشی معادل (۸۰) دلار بدون معافیت، ترخیص نمایند. مشروط بر اینکه کالاهای وارده از نوع کالاهای ممنوع شرعی و قانونی نبوده و جنبه تجاری نیز نداشته باشد.

تبصره ۱ - یک دستگاه کامپیوتر دستی یا کیفی همراه مسافـر جزو لوازم شخصــی وی تلقی می‌گردد.

تبصره ۲ - یخچال، یخچال فریزر، فریزر، کولر، ماشین لباسشوئی، ماشین ظرفشوئـی، اجاق گاز، تلویزیون، ویدئو، دوربین ویدئو و سرویس ظروف همراه مسافران مذکور، مشمول حقـوق گمرکی و دو برابر سود بازرگانی بوده همچنیـن آن قسمت از کالاهای همراه مسافر کـه مازاد تشخیص می‌گردد به استثنای کالاهای ممنوع شرعی و قانونی، به شرط غیر تجاری بودن بـا پرداخت حقوق گمرکی و دو برابر سود بازرگانی قابل ترخیص است.

تبصره ۳ - کالاهائی که بر اساس فهرست کالاهای مسافری وزارت بازرگانی قابـــل ترخیص نباشند، مشمول تسهیلات این ماده نخواهند بود.

معاون اول رئیس جمهور - حسن حبیبی

شماره ۱
کالاهای قابل ورود توسط دارندگان کارت مبادلات مرزی یا تعاونیهای مرزنشینان و میزان معافیت گمرکی آنها
۱ ـ برنج خوراکی ـ (۵۰) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت کامل حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۲ ـ روغن نباتی خوراکی (جامد و مایع) با رعایت تاریخ مصرف و استاندارد مربوط ـ (۱۵) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۳ ـ چای سیاه ـ (۲) کیلو گرم برای هر نفر در سال با معافیت کامل حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۴ ـ قند و شکر ـ جمعاً (۲۰) کیلو گرم برای هر نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۵ ـ تمرهندی ـ (۵) کیلو گرم برای هر نفر در سال فقط برای نقاط ساحلی مشمول، با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۶ ـ ادویه (شامل زردچوبه، فلفل سیاه، زنجبیل، هل، میخک و دارچین) ـ جمعاً (۳) کیلوگرم برای هر نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۷ ـ چرخ خیاطی خانگی دستی یا صنعتی کامل ـ یکدستگاه برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۸ ـ فالسک چای ـ یکدستگاه برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۳۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۹ ـ شیشه فلاسک چای ـ یکعدد برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۱۰ ـ فانوس بادی ـ یکعدد برای هر پنج نفر در سال با معافیت (۵۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۱۱ ـ چوب چهارتراش فقط برای نقاط ساحلی مشمول ـ بدون محدودیت.
۱۲ ـ چوب ساج برای لنج‌سازی ـ بدون محدودیت.
۱۳ ـ موتور برای قایق و لنج باری و صیادی یا قطعات منفصله آن ـ بدون محدودیت.
۱۴ ـ میخ مخصوص لنج سازی ـ بدون محدودیت.
۱۵ ـ دستگاه و ابزار نجاری برای لنج سازی یا قطعات منفصله آن ـ بدون محدودیت.
۱۶ ـ روغن سیفه برای مصرف در لنج ـ بدون محدودیت.
۱۷ ـ سیم گرگور برای ساخت قفس صید ماهی ـ بدون محدودیت.
۱۸ ـ لاستیک روئی و توئی برای وسائل نقلیه ـ یک حلقه توئی و یک حلقه روئی برای هر نفر در سال.
۱۹ ـ قلاب ماهیگیری به میزان مصرف سالانه افرادی که بکار صید ماهی اشتغال دارند با رعایت ضوابط شیلات.
۲۰ ـ موتور ژنراتور برق تا (۲۰) کیلو وات برق ـ یکدستگاه برای هر (۲۰) نفر در سال به معافیت (۲۵ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۲۱ ـ کمپرسوریخچال و کولر ـ یکدستگاه برای هر (۱۰) نفر در سال با معافیت (۳۰ %) حقوق گمرکی و سود بازرگانی.
۲۲ ـ قطعات یدکی ماشین آلات کشاورزی ـ بدون محدودیت.

شماره ۲
ماشین آلات، ابزار آلات و مواد اولیه که ورود آنها توسط کارگران و ایرانیان شاغل در خارج از کشور غیرمجاز می‌باشد
۱ ـ دستگاه چاپ ملخی.
۲ ـ دستگاه چاپ روی نایلون.
۳ ـ دستگاه بستنی یخی اتوماتیک.
۴ ـ دستگاه چاپ طلا کوب صحافی.
۵ ـ ماشین بالانس تعمیرگاهی.
۶ ـ مولتی تیلر.
۷ ـ روتوتیلر.
۸ ـ مبدل های حرارتی.
۹ ـ چرخ خیاطی برقی خانگی.
۱۰ ـ ماشین ساخت درب چوبی.
۱۱ ـ ماشینهای خراطی چوب.
۱۲ ـ مینی لودر.
۱۳ ـ کانال کن.
۱۴ ـ آسفالت کن.
۱۵ ـ انواع دیگهای بخار، دیگهای چدنی، مبدل های حرارتی و غیره.
۱۶ ـ خشک کن های غلات و علوفه و سبزیجات (ثابت و متحرک).
۱۷ - ماشین آلات و تجهیزات تولید صنایع شیر و لبنیات.
۱۸ ـ ماشین آلات کشتار دام و طیور و سردخانه.
۱۹ ـ ماشین آلات و تجهیزات تولید خوراک دام و طیور.
۲۰ ـ ماشین آلات و تجهیزات جوجه کشی.
۲۱ ـ ماشین آلات برداشت علوفه نظیر چاپر ـ پیلر ـ موور.
۲۲ ـ انواع نشاکار برنج (دستی).
۲۳ ـ کمباین غلات.
۲۴ ـ چاپر خودرو علوفه.
۲۵ ـ نیشکر و سورتینگ و بسته بندی میوه.
۲۶ ـ انواع ماشین‌آلات تبدیل و پروسس.
۲۷ ـ انواع موتور پمپ و الکترو پمپ.
۲۸ ـ انواع کمپر سور باد و پمپ های خلاء.
۲۹ ـ انواع پمپها.
۳۰ ـ انواع سختی سنج.
۳۱ ـ انواع اتوکلاوها.
۳۲ ـ انواع پرسهای ضربه‌ای، هیدرولیکی، قیچی، گیوتن.
۳۳ ـ پرس بریک، لوله و آماتور خم کن و آرماتور بر.
۳۴ ـ ماشین آلات تولید چرم.
۳۵ ـ ماشین آلات سند بلاست و شات بلاست.
۳۶ ـ ماشین آلات تولید سوسیس و کالباس.
۳۷ ـ انواع لباسشوئی های صنعتی.
۳۸ ـ دستگاه شیرینگ رپ.
۳۹ ـ الکتروموتورهای سه فاز تا ۳۰ اسب.
۴۰ ـ دستگاههای رنگرزی پارچه و نخ.
۴۱ ـ دستگاههای تولید فرش ماشینی.
۴۲ ـ ماشینهای بافندکی پارچه بجز Air jet و Water jet
۴۳ ـ انواع الکترو موتور گیربکسی دور ثابت و متغیر و حلزونی.
۴۴ ـ انواع جرثقیل‌های پشت کامیونی.
۴۵ ت انواع بالابرهای صنعتی و ساختمانی و آسانسورها.
۴۶ ـ جرثقیل های موبیل کمتر از ۳۰ تن.
۴۷ ـ ماشین آلات بوجاری آرد و غلات.
۴۸ ـ کمپرسورهای فریونی.
۴۹ ـ ماشینهای سنگبری.
۵۰ ـ انواع بذرکار و ردیف کار.
۵۱ ـ ریک و رویتواتور و کلتیواتور.
۵۲ ـ انواع سم پاش (پشتی موتوری، فرقونی، زنبه ای، پشتی تراکتوری).
۵۳ - فاروئو.
۵۴ ـ کاشت و برداشت سیب زمینی.
۵۵ ـ ماشینهای عمل آری پسته.
۵۶ ـ مرزکش.
۵۷ ـ انواع تریلر.
۵۸ ـ شعله افکن.
۵۹ ـ انواع دیسک ها.
۶۰ ـ لِولِر.
۶۱ ـ مته چاله کن.
۶۲ ـ انواع خرمنکوب.
۶۳ ـ سفید کن برنج.
۶۴ ـ انواع تراش انیورسال.
۶۵ ـ صفحه تراش کورس دار.
۶۶ ـ اره لنگ.
۶۷ ـ انواع فرزانیورسال افقی ـ عمودی.
۶۸ ـ دریل رادیال.
۶۹ ـ دریل ستونی.
۷۰ ـ سنگ سمباده رومیزی و ماشین آلات سنگ تخت و سنگ گرد.
۷۱ ـ آچار تخت و آچار رینگ.
۷۲ ـ انواع انبر دست، دم باریک، فازمتر، پیچ گوشتی، انبر کلاغی، آچار فرانسه.
۷۳ ـ انواع شیر آلات و اتصالات.
۷۴ ـ انواع لیفتراک غیر برقی.
۷۵ ـ انواع دستگاههای تزریق پلاستیک.
۷۶ ـ انواع الکتروموتورهای تک فاز تا چهار کیلو وات.
۷۷ ـ انواع تراکتور تا ۱۲۰ قوه اسب.
۷۸ ـ گاو اهن اعم از یک طرفه و دو طرفه.
۷۹ ـ سیستم های آبیاری بارانی.