هیئت وزیران در جلسه مورخ 12/4/1364 بنا به پیشنهاد شماره 52/5/3256 مورخ 29/3/1364 وزارت کشور آئیننامه اجرائی بند «د» تبصره 3 قانون بودجه سال 1364 کل کشور را بشرح زیر تصویب نمودند:
آئیننامه اجرائی بند «د» تبصره 3 قانون بودجه سال 1364 کل کشور»
مصوب 1364,04,12با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده 1 - هدف از اجرای بند «د» تبصره 3 قانون بودجه سال 1364 کل کشور منحصراً فراهم نمودن تسهیلات لازم جهت اجرای طرحهای تولیدی بمنظور اشتغال مهاجرین جنگ تحمیلی با رعایت مفاد تبصره 3 قانون بودجه سالجاری میباشد.
ماده 2 - سهم هر یک از بخشهای تولیدی از تسهیلات اعتباری به موضوع بند «د» تبصره 3 و نحوه توزیع آن بشرح زیر تعیین میگردد:
الف - سهم بخشهای تولیدی
طرحهای تولیدی کشاورزی و منابع طبیعی
سه میلیارد و پانصد میلیون 3500000000 ریال
طرحهای تولیدی صنایع روستائی
سه میلیارد و پانصد میلیون 3500000000 ریال
طرحهای تولیدی صنعتی و معدنی و مصالح ساختمانی
هشت میلیارد 8000000000 ریال
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
جمع ـ پانزده میلیارد ـ 15000000000 ریال
ب - مبلغ ده میلیارد ریال از تسهیلات موضوع این آئیننامه برای استانهای جنگی و مبلغ پنج میلیارد ریال برای سایر استانهائی که مهاجرین جنگ تحمیلی در آنجا سکونت دارند (به جز تهران) صرفاً برای اشتغال جنگزدگان بشرح جدول پیوست اختصاص مییابد.
مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی استانها موظفند همکاریهای لازم را خصوصاً برای تهیه طرحهای تولیدی با بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی بعمل آورند.
تبصره - سهم اعتبارات تخصیص یافته به هر استان و یا هر یک از بخشهای تولیدی با توجه به میزان جذب اعتبار عنداللزوم هر چهار ماه یکبار بنا به پیشنهاد بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی، توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت برنامه و بودجه قابل تغییر خواهد بود، مشروط بر اینکه در جمع کل اعتبارات تخصیص یافته به استانهای جنگی (ده میلیارد ریال) و سایر استانهائی که مهاجرین جنگ تحمیلی در آنجا اسکان دارند (پنج میلیارد ریال) تغییری حاصل نشود.
ماده 3 - استفاده از تسهیلات و اولویتهای موضوع این آئیننامه به اشخاص مشروحه ذیل منحصر خواهد بود:
الف - اشخاص جنگزده که منفرداً یا مشترکاً متعهد به سرمایه گذاری و اجرای آندسته از طرحهای تولیدی اشتغالزا میگردند که به تأیید بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی موجبات اشتغال جنگ زدگان را فراهم مینماید.
ب - شرکتهائی که رأساً توسط بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی تأسیس گردیده یا میگردند، در صورتی که متعهد به سرمایهگذاری و اجرای آن دسته ازطرحهای تولیدی اشتغالزا گردند که به تأیید بنیاد مذکور موجبات اشتغال جنگزدگان را فراهم نماید.
تبصره 1 - بمنظور حصول اطمینان از اشتغال جنگزدگان، مجریان طرحهای فوق موظفند از طریق شرط ضمن عقد متعهد گردند که احتیاجات نیروی انسانی خود را از میان جنگ زدگان واجد شرایط که از طرف بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی به آنها معرفی میشوند انتخاب و استخدام نمایند.
تبصره 2 - اشخاص و شرکتهای فوق در صورتی میتوانند از تسهیلات موضوع این تبصره استفاده نمایند که دارای هیچگونه محدودیت یا ممنوعیت قانونی نباشند.
ماده 4 - بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که جنگزدگانی که در واحدهای ایجاد شده طبق بند ب ماده 3 فوق بکار اشتغال مییابند بتدریج در منافع و مالکیت این واحدها سهیم گردند.
ماده 5 - کلیه وزارتخانهها و مؤسسات دولتی و شهرداریها و سازمانهای تابعه آنها که بنحوی از انحاء اقداماتشان در حسن اجرای طرحهای موضوع این آئیننامه میتواند مؤثر باشد، موظفند نهایت همکاری را با بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی، در جهت تسریع کلیه امور مربوطه (مانند صدور موافقت اصولی، پروانه تأسیس و بهره برداری سایر مجوزها و موافقتهای لازم) بنمایند.
تبصره - کلیه دستگاههای موصوف موظفند زمان لازم برای انجام امور موضوع این ماده را در هر مورد کتباً به بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی اعلام نمایند.
ماده 6 - منابع لازم برای اجرای طرحهای موضوع بند «د» این تبصره عبارتند از:
الف - منابع داخلی بانکهای استان
ب - سهم سرمایه گذاران طرحهای تولیدی
بانکهای استان در صورت عدم تکافوی منابع داخلی تقاضای دریافت اعتبار از بانکهای تجاری را برای بررسی و اقدام ببانک مرکزی جمهوری اسلامی ایرانارسال خواهند داشت.
ماده 7 - اعطای تسهیلات اعتباری به بانکهای استان، از محل منابع سایر بانکهای تجاری منوط به بررسی اطلاعات و مدارک لازم و میزان منابع داخلی و تسهیلات قبلی و پیشبینی اعطای تسهیلات اعتباری بعدی بانک متقاضی به طرحهای تولیدی نظارت شده از محل منابع موضوع تبصره و تأیید نیاز بانک استان توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
ماده 8 - بانکهای تجاری کمبود منابع مورد نیاز بانکهای استان را از محل منابع خود به شکل سپرده سرمایه گذاری خاص نزد بانک استان برای مصارف موضوع تبصره 3 تأمین خواهند نمود، مدت این قبیل سپردهها حداکثر تا 5 سال خواهد بود.
ماده 9 - برای استفاده از تسهیلات اعتباری موضوع تبصره 3 لازم است بدواً توسط اشخاص حقیقی و حقوقی جنگزده طرح لازم بشرح زیر تهیه و به بانکهای استان ارائه شود.
منظور از طرح در این دستورالعمل عبارت است از شرح عملیات اجرائی و ارائه پیشبینیها و اطلاعات لازم در رابطه با ایجاد، بازسازی، توسعه، تکمیل و راهاندازی مجدد یک واحد تولیدی مشتمل بر انگیزه اجرای طرح، مشخصات متقاضی یا متقاضیان با نحوه مالکیت آنان، سوابق کار در رشته تولیدی ذیربط، مهارتهای شخصی و پیشبینی آموزشهای فنی ضمن اجرای طرح، مشخصات فنی کلیه ساختمانها و تأسیسات و ماشینآلات (بهای کل و واحد) و پیشبینی مشخصات حقوقی زمین محل استقرار طرح، مجوزهای قانونی لازم (از جمله پروانه تأسیس یا موافقت اصولی و...) زمان اجرای طرح به انضمام سرمایه در گردش مورد نیاز و صورتهای مالی و جداول مشخصه وضع مالی و اقتصادی طرح پیشبینی شده برای عمر طرح و انواع عقود شرعی پیشنهادی جهت تأمین منابع مورد نیاز و سایر توجیهات اقتصادی و اجتماعی.
تبصره - فرم مشخصات طرح ظرف مدت بیست روز از تصویب این آئیننامه توسط وزارت برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تهیه و پس ازهماهنگی در هیئتی مرکب از نمایندگان وزارتخانههای صنایع سنگین، معادن و فلزات، کشور، جهاد سازندگی و سایر دستگاههای ذیربط بسازمان برنامه و بودجه استانها و بانکهای استان ابلاغ خواهد گردید.
اولویتهای اجرائی مربوط به نوع و ماهیت طرحهای بخشهای مختلف تولیدی به ضمیمه میباشد.
ماده 10 - بانک استان موظف است طرحهای ارائه شده را بررسی و نظرات خود را ظرف مدت 10 روز به متقاضی اعلام نماید متقاضی میتواند در هر حال پس از انقضای مدت فوق طرح خود را به دبیرخانه شورایعالی برنامه ریزی استان (سازمان برنامه و بودجه استان) تسلیم نماید. سازمان برنامه و بودجه استان موظف است بدواً طرحهای مذکور را در کمیسیون 4 نفره با شرکت نمایندگان بانک استان، سازمان برنامه و بودجه استان،بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی و یک نفر از ادارات کل صنایع، صنایع سنگین، معادن و فلزات، کشاورزی و جهاد سازندگی که بر حسب موضوع طرح، تشکیل میگردد، مطرح نماید. این کمیسیون موظف است طرحهای مطروحه را به دقتاز نظرات فنی و اقتصادی و مالی مورد بررسی قرار دهد و در صورت تأیید طرح مراتب در شورایعالی برنامه ریزی استان مطرح میگردد و در صورت تصویب طرح در شورایعالی، بانک استان، موظف است در مورد مصوبات کمتر از یکصد میلیون ریال بلافاصله نسبت به عقد قرارداد لازم با متقاضی اقدام نماید وطرحهای بیش از یکصد میلیون ریال برای بررسی بیشتر بوزارت برنامه و بودجه ارسال و سپس بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
حضور کلیه اعضای کمیسیون 4 نفره موضوع ماده 10 این آئیننامه جهت بررسی و تصویب طرحها الزامی بوده و اتخاذ تصمیم حداقل به سه رأی مثبت خواهد بود. بدیهی است در صورت عدم توجیه طرح از طرف کمیسیون مذکور مراتب قابل طرح در شورایعالی برنامه ریزی استان نخواهد بود.
سازمان برنامه و بودجه استان موظف است بعنوان دبیرخانه شورایعالی برنامه ریزی استان در جلسات شورایعالی که بمنظور بررسی طرحهای موضوع بند «د» تبصره 3 تشکیل میگردد از نمایندگان بانک استان، مرکز گسترش و بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی دعوت بعمل آورد.
ماده 11 - بانکهای استان موظفند قرارداد مربوط به طرحهای مصوب شورای عالی برنامه ریزی استان یا هیئت وزیران را از طریق استفاده از یک یا چند نوع از عقود شرعی پیشبینی شده در قانون عملیات بانکی بدون ربا با متقاضیان منعقد نمایند.
ماده 12 - بانکهای استان موظفند منابع اعتباری موضوع بند «د» تبصره 3 را بتدریج و متناسب با پیشرفت امور طرح در اختیار متقاضیان قرار دهند.
تعیین مدت زمان لازم برای بازپرداخت تسهیلات اعتباری اعطائی و تاریخ شروع بازپرداخت اقساط با توجه به ماهیت طرح توسط سازمان برنامه و بودجه استان و بانک استان تعیین خواهد شد.
در صورتیکه زمان بازپرداخت بیش از 5 سال باشد، وزارت برنامه و بودجه موظف است در سررسید 5 سال مانده مطالبات ناشی از اجرای اینگونه طرحها را در لایحه بودجه سالیانه منظور نماید که در اینصورت بانک استان موظف است از این پس اقساط دریافتی را مستقیماً به حساب خزانه واریز نماید.
ماده 13 - بانکهای استان موظفند هر ساله مانده مطالبات سررسیده و بازپرداخت نشده خود، ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری موضوع تبصره 3 قانون بودجه سنواتی را به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال نمایند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است همه ساله این تعهدات را تنظیم و حداکثر تا پایان ششماهه اول هر سال به وزارت برنامه و بودجه اعلام نماید تا در لایحه بودجه سالیانه کل کشور پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی منظور گردد.
ماده 14 - تأمینهای تسهیلات اعتباری موضوع این آئیننامه عبارتند از:
الف - اعطای اجازه برداشت از حسابهای بانکهای استان نزد کلیه بانکها به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
ب - تضمین وزارت برنامه و بودجه دائر بر اینکه مانده مطالبات بانکهای استان ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری از منابع تبصره را برای هر سال حداکثر ظرف مدت 5 سال در لایحه بودجه سالیانه کل کشور پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی منظور نماید.
ج - بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی موظف است همزمان با شروع استفاده از تسهیلات موضوع این آئیننامه اقدام به افتتاح حسابی مسدود بنام خود نزد بانک صادرات ایران بنماید. وجوه حاصل از قطع هر گونه پرداخت (اعم از جیره و مستمری) به جنگ زدگانی که با استفاده از تسهیلات مورد بحث به اشتغال درآمده و به خودکفائی میرسند، به حساب مذکور واریز خواهد شد. واریز وجوه موصوف تا زمان بازپرداخت کامل بدهی ناشی از اعطای تسهیلات موضوع اینآئیننامه ادامه خواهد یافت. بانک صادرات ایران بعنوان هماهنگ کننده بانکهای استان میتواند مانده مطالبات سررسیده و بازپرداخت نشده هر یک از بانکهای استان ناشی از اعطای تسهیلات موضوع این آئیننامه را بنا به تقاضای بانکهای مربوطه و تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از محل موجودی این حساب برداشت و به بانکهای مزبور پرداخت نماید.
تبصره - ترتیب مذکور در بند «ج» تحت هیچ عنوان منافی مسئولیت بانکهای استان در وصول مطالبات معوق ناشی از اعطای تسهیلات موضوع این آئیننامه نمیباشد و این بانکها موظفند اقساط دریافتی از بابت اینگونه مطالبات را که قبلاً از محل وجوه حساب موضوع ماده 6 دریافت نمودهاند، پس از وصول مستقیماً به بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی پرداخت نمایند.
ماده 15 - بانکهای استان که از محل اعتبارات تبصره 3 اقدام به اعطای تسهیلات اعتباری مینمایند موظفند به موارد زیر نظارت بعمل آورند:
الف - به مصرف اعتبارات مزبور متناسب با پیشرفت اجرائی طرح.
ب - بر واریز مطالبات ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری از محل درآمد طرح.
حدود و نحوه این نظارت بر اساس آئیننامههای اجرائی و ضوابط داخلی بانکهای استان میباشد.
ماده 16 - در مورد عقودی که نیاز به اخذ تأمین کافی دارند کلیه مستحدثات و اموال و دارائیها[دارائیهای] قابل توثیق که از اجرای طرح ناشی میشود به توثیق بانک استان درخواهد آمد. در عین حال وامگیرندگان موظفند در صورت کمبود وثایق قابل قبول دیگر و یا سفته به امضای خود به بانک بسپارند، بانک استان موظف است در مورد اخذ اقساط تسهیلات اعطائی بموقع و بر اساس قانون اقدام نماید. استفاده کنندگان از تسهیلات موضوع این تبصره نیز موظفند بازپرداخت اقساط تسهیلات دریافتی را بموقع انجام دهند و عدم این بازپرداختها در حکم تصرف غیر قانونی در اموال دولتی است.
ماده 17 - در مورد طرحهائی که بتصویب شورای عالی برنامهریزی استان یا هیئت وزیران میرسد سهم سرمایهگذاری جنگزدگان تا 5% در نظر گرفته خواهد شد.
ماده 18 - در اجرای بند «د» تبصره 3 قانون بودجه سال 1364 بانکهای استان موظفند هر 4 ماه یکبار گزارش عملکرد بند موصوف شامل انواع و میزان تسهیلات اعتباریاعطائی و شرایط و مدت بازپرداخت و مشخصات استفادهکنندگان از تسهیلات اعتباری مذکور و نوع ماهیت طرحها و همچنین میزان بدهیهائی که در سررسید بازپرداخت نشدهاند را ظرف مدت 10 روز از پایان هر 4 ماه به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ارسال نمایند تا از طریق وزارت برنامه و بودجه به هیأت وزیران جهت تقدیم به مجلس شورای اسلامی ارائه گردد.
نخستوزیر - میرحسین موسوی