آیین نامه اجرایی ماده ( 184 ) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران

هیئت وزیران در جلسه مورخ 16 /11 /1390 به استناد ماده (184) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – مصوب 1389 – آیین نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین نامه اجرایی ماده ( 184 ) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1390,11,16با اصلاحات و الحاقات بعدی

ماده 1- در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف- ارزیابی راهبردهای محیطی: فرآیند نظام مند سنجش اثرات تجمعی راهبردها، برنامه ها و طرح های توسعه ای در سطوح ملی، منطقه ای و موضوعی.
ب- نظام ارزیابی راهبردی محیطی: مجموعه راهبردهای کلی، ساز و کارها و شاخص هایی که برای ارزیابی راهبردی محیطی در سطوح ملی، منطقه ای و موضوعی تدوین و به اجرا در می آید.
ج- سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست
د- شورای عالی: شورای عالی حفاظت محیط زیست
هـ- شورای هماهنگی: شورای های هماهنگی توسعه منطقه ای
و- طرحها و برنامه های توسعه ای: مجموعه ای از فعالیتهای توسعه زا که با اهداف مشخص در یک بازه زمانی معین در یکی از سطوح ملی یا منطقه ای به اجرا در می آید.
ز- اثرات تجمعی: پیامدهای محیط زیستی ناشی از مجموعه ای از فعالیتهای انسانی بر محیط زیست عرصه مورد ارزیابی.
ح- حیطه یابی: ساز و کار تعیین محدوده و عمق بررسیهای ارزیابی راهبردی
ط- شاخص ظرفیت زیستی: معیار برآورد توانایی سرزمین برای تأمین نیازهای انسانی
ی- شاخص اثرات محیطی: معیار برآورد اثرات فعالیتهای انسان بر محیط زیست

ماده 2- عناوین برنامه ها و طرحهای توسعه ای در سطوح ملی، منطقه ای و موضوعی که باید مورد ارزیابی راهبردی محیطی قرار گیرند، توسط شورای عالی تعیین می گردد.

تبصره- طرحهای توسعه ای که توسط طرفهای خارجی و یا با استفاده از کمکها و تسهیلات مالی خارجی به اجرا در می آیند نیز مشمول این آیین نامه می باشند.

ماده 3- ارزیابی راهبردی محیطی شامل مراحل حیطه یابی، انجام مطالعات، تدوین گزارش، بررسی، تصمیم گیری و پایش است.

ماده 4- گزارش ارزیابی راهبردی محیطی باید با لحاظ اثرات تجمعی راهبردهای کلی توسعه مناطق در برگیرنده موارد زیر باشد:

الف- بررسی اثرات تجمعی ناشی از اجرای برنامه یا طرح در سطوح ملی، منطقه ای و موضوعی.

ب- بررسی اثرات محیطی، ظرفیت زیستی و شاخصهای پایداری در عرصه اجرای طرح یا برنامه.

ج- نحوه پایش اثرات محیطی و پیشنهاد برنامه های توانمندسازی محیطی.

ماده 5- دستورالعمل های نحوه انجام ارزیابی راهبردی محیطی شامل شاخص های سنجش اثرات تجمعی محیطی، شاخص ظرفیت زیستی، شاخص های پایداری منطقه ای و ملی، ساز و کار پایش و توانمندسازی ظرف شش ماه به پیشنهاد سازمان به تصویب شورای عالی می رسد.

ماده 6(اصلاحی 31/03/1394)- شورای عالی نهاد ملی مسئول ارزیابی راهبردی محیطی طرحها و برنامه های توسعه ملی – موضوعی می باشد. کارگروه ملی با ریاست سازمان و شرکت نمایندگان دستگاه های عضو شورای عالی (حداقل در سطح مدیر کل) تشکیل می شود.

ماده 7(اصلاحی 31/03/1394)- به منظور ارزیابی راهبردی محیطی برنامه های توسعه منطقه ای، در هر یک از مناطق نه گانه زیر، شورای هماهنگی متشکل از نمایندگان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (رئیس امور آمایش و توسعه منطقه ای)، وزارت کشور، سازمان حفاظت محیط زیست، معاونان برنامه ریزی استانداری های منطقه، مدیران کل حفاظت محیط زیست استانهای منطقه، رؤسای سازمان امور اقتصادی و دارایی استانهای منطقه، رؤسای واحدهای استانی وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت، نیرو، راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی و نفت در منطقه تشکیل می گردد.


ردیف

استانها

منطقه 1

گیلان، مازندران و گلستان

منطقه 2

آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل

منطقه 3

همدان، کرمانشاه، کردستان، لرستان و ایلام

منطقه 4

خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد

منطقه 5

فارس و بوشهر

منطقه 6

تهران، مرکزی، زنجان، سمنان، قم، قزوین و البرز

منطقه 7

اصفهان، یزد و چهارمحال و بختیاری

منطقه 8

کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان

منطقه 9

خراسان جنوبی، خراسان رضوی و خراسان شمالی

تبصره- دبیرخانه شورای هماهنگی در هر دوره دو ساله در یکی از استانهای منطقه به انتخاب شورای هماهنگی استقرار می یابد و جلسات به ریاست استاندار مربوط برگزار می شود.

ماده ۸- وظایف شوراهای هماهنگی به شرح زیر می باشد:

الف (اصلاحی 31/03/1394)- مسئولیت ارزیابی راهبردی محیطی برنامه ها و طرح های توسعه منطقه ای براساس ضوابط مصوب شورای عالی

ب - نظارت بر حسن اجرای نتایج ارزیابی راهبردی محیطی در سطح مناطق

ج - بررسی و اعمال هماهنگی های منطقه ای در تدوین اسناد توسعه سرزمینی در سطح مناطق از جمله مطالعات آمایش سرزمین

د - تدوین و اجرای شاخص اثرات محیطی توسعه و شاخص های ظرفیت زیستی در منطقه

هـ - تدوین و پایش شاخص های پایداری در منطقه

ماده ۹- سازمان موظف است، تمهیدات لازم و کافی را برای انجام موارد زیر به عمل آورد:

الف - ظرفیت سازی و برگزاری دوره های آموزش توجیهی ارزیابی راهبردی محیطی برای مخاطبین مختلف اعم از دولتی و غیردولتی.

ب - آگاه سازی مسئولین برنامه ها و طرحهای موضوع این آیین نامه و تنویر افکار عمومی نسبت به اهمیت ضرورت ارزیابی راهبردی محیطی.

ماده 10(الحاقی 31/03/1394)- نتایج حاصل از ارزیابی راهبردی محیطی برای دستگاه های اجرایی ذی ربط لازم الاجرا است.

معاون اول رئیس جمهور - محمدرضا رحیمی