هیئت وزیران در جلسه مورخ 3/ 10/ 1391 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به استناد بند (ج) ماده (124) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – مصوب 1389 – آیین نامه اجرایی بند مذکور را به شرح ذیل تصویب نمود:

آیین نامه اجرایی بند (ج) ماده (124) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1391,10,03

ماده 1- در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

الف- وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

ب- تشکلهای تعاونی: شرکتهای تعاونی متعارف و شرکتهای تعاونی سهامی عام موضوع بندهای (8) و (9) ماده (1) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (44) قانون اساسی، اتحادیه های تعاونی و اتاقهای تعاون.

ج- اتاق تعاون مرکزی: اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

د- اتحادیه های تعاونی: اتحادیه های موضوع ماده (43) قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران – مصوب 1370 – و موضوع مواد (61) و (62) قانون شرکتهای تعاونی – مصوب 1350 – و اصلاحات بعدی آنها.

هـ- وظایف حاکمیتی و وظایف تصدی گری بخش تعاونی: آن قسمت از وظایف و اختیارات دولت و دستگاههای اجرایی در امور حاکمیتی و تصدی گری که در قوانین و مقررات، اختصاص به بخش تعاونی با بعضی از تشکلهای تعاونی داشته باشد.

و- دستگاههای اجرایی: دستگاههای اجرایی موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده (5) قانون محاسبات عمومی کشور

ز- قانون اصل (44): قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (44) قانون اساسی – مصوب 1386 –

ماده 2- وظایف تصدی گیری بخش تعاونی عبارتند از:

الف- آن دسته از امور تصدی که منابع مالی و مسئولیت آن بر عهده بخش تعاونی خواهد بود و دولت متصدی امور مذکور نخواهد بود، مانند اموری که در وظایف و اختیارات قانونی اتاقهای تعاون و دیگر تشکلهای تعاونی پیش بینی شده باشد و نیز انجام هرگونه فعالیت اقتصادی موضوع گروه (1) ماده (2) قانون اصل (44) توسط دستگاههای اجرایی که برای تشکلهای تعاونی و یا اعضای آنها باشد و بخش تعاونی داوطلب انجام باشد، از قبیل برخی وظایف و اختیارات سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به شرح زیر:

1- جمع آوری و نگهداری و خرید محصولات تولیدی روستاییان و فروش آنها در بازارهای مناسب.

2- جمع آوری و نگهداری و خرید محصولات تولیدی شرکتها و اتحادیه های تعاونی روستایی و کشاورزی و فروش آنها در بازارهای مناسب.

3- تبدیل، طبقه بندی و بسته بندی محصولات کشاورزی.

4- حمل و نقل محصولات کشاورزی و نیازمندیهای روستائیان عضو شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اتحادیه ها.

5- تهیه و یا تولید و فروش مواد و وسایل و ماشین آلات و لوازم حرفه ای مورد نیاز اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.

6- تهیه و یا تولید و فروش کالاهای مصرفی مورد نیاز اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.

7- ایجاد و اداره تأسیسات لازم برای نگهداری محصولات تولیدی و کالاهای مصرفی اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها از قبیل سردخانه و انبار و نظایر آن.

8- احداث ساختمان و تأسیسات مورد نیاز اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی از قبیل انبار، سردخانه، فروشگاه، کارخانه، کارگاه، دفتر کار و نظایر آن.

9- ایجاد و اداره تعمیرگاههای ثابت و سیار منطقه ای و مرکزی ماشین آلات کشاورزی.

10- احداث تعمیرگاههای ثابت و سیار مورد نیاز اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی.

11- تشکیل نمایشگاهها به منظورمعرفی محصولات تولیدی شرکتها و اتحادیه های تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها و یا شرکت در آنها.

12- انجام خدمات عمومی و متفرقه مورد نیاز اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی از قبیل امور گمرکی و عقد قراردادها و خدمات حقوقی و نظایر آن.

13- تهیه و اجرای طرحهای تبلیغاتی و اقدام برای بازاریابی و فروش کالاهای تولیدی اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.

14- فراهم کردن تسهیلات و یا عقد قرارداد یا قبول نمایندگی و یا همکاری با مؤسسات بیمه به منظور انجام خدمات بیمه به نفع اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.

تبصره- از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه، انجام امور تصدی های مذکور، بر عهده تشکل های تعاونی مربوط است و دستگاههای اجرایی ذی ربط مجاز به انجام آنها نخواهند بود.

ب- تصدی های اجتماعی، فرهنگی، خدماتی و زیربنایی موضوع ماده (64) قانون برنامه پنجم توسعه از قبیل:

1- تشویق و همکاری در تأسیس و گسترش تشکلهای تعاونی با جلب همکاری و مشارکت عموم مردم و شوراهای اسلامی کشوری.

2- انجام هرگونه خدمات فنی و کمک های مشاوره ای و راهنمایی برای تهیه و اجرای طرحهای تشکلهای تعاونی و تأسیس آنها.

3- راهنمایی مسئولان تشکلهای تعاونی در امور حقوقی، مالی، اداری و هدایت آنها در جهت استفاده از روشها و سامانه های بهتر.

4- اجرای برنامه های ترویج و آموزش تعاون برای تفهیم و تعمیم روشها و برنامه های مختلف تعاونی، از قبیل:
1-4- آموزش اصول و ارزشها، مقررات و نحوه تأسیس و اداره تشکل های تعاونی.
2-4- آموزش های حرفه ای اولیه (بویژه مدیریت، حسابداری، حقوقی و بازرگانی) مخصوص مدیران و کارکنان تشکلهای تعاونی.
3-4- تربیت و تعلیم نیروی انسانی مورد نیاز تشکل های تعاونی مانند مدیران عامل، حسابداران و حسابرسان.
4-4- انتشار کتب و نشریات ترویجی و آموزشی.
5-4 - تولید فیلم و سریال و برنامه های سمعی و بصری.

تبصره- امور موضوع این بند، به ترتیب مقرر در این آیین نامه، باید حسب مورد صرفاً به اتاق تعاون مرکزی و دیگر تشکلهای تعاونی واگذار شوند.

ماده 3- در واگذاری امور موضوع بند (ب) ماده (2)، وظایف وزارت حسب مورد به شرح زیر است:

الف- تصویب برنامه اجرایی نحوه واگذاری تصدی ها، به نحوی که تا پایان سال جاری واگذاری ها پایان یابد.

ب- تعیین و احصای سایر تصدی های قابل واگذاری.

ج- تعیین و تصویب تعرفه خدمات و میزان هزینه سرانه تأمین خدمات برای فعالیت های قابل واگذاری و یا میزان کمک مالی بلاعوض و تغییرات آنها با رعایت قوانین مربوط.

د- تعیین و تنظیم چارچوب ها، قراردادهای منعقده با بخش تعاونی و تمدید قراردادهای موجود.

هـ- تعیین روشهای واگذاری.

و- تعیین و تصویب تسهیلات و حمایتهای مورد نظر برای تشکل تعاونی متقاضی برابر قوانین و مقررات مربوط.

ز- تعیین و تصویب ضمانت های لازم به منظور جلوگیری از تغییر کاربری و حفظ و حراست از اموال منقول و غیرمنقول واگذار شده.

ح- تدوین و تصویب استانداردها و معیارهای مورد نظر در خصوص کیفیت و قیمت خدمات و تصدیهای قابل واگذاری.

ط- قیمت گذاری برای ساختمانها و پروژه های تملک داراییهای سرمایه ای نیمه تمام با حفظ کاربری آنها پس از اتمام پروژه و اداره آنها توسط بخش تعاونی.

ی- قیمت گذاری اجاره ساختمانها و اموال منقول براساس نظر یک کارشناس رسمی دادگستری.

ک- رسیدگی به تخلفات طرف قرارداد از شرایط واگذاری و تصمیم گیری در خصوص آن.

ل- تعیین ساز و کار مربوط به اعطای تسهیلات مالی اعم از تخصیص اعتبارات موارد مربوط به وجوه اداره شده، تعیین قیمتها، نحوه اخذ و تعیین میزان ضمانت های مالی مورد نیاز براساس قوانین و مقررات مربوط.

م – تعیین وتصویب ضمانت های لازم به منظور حسن اجرای تصدی های واگذار شده و نظارت بر حسن اجرای تصدی ها.

ن- راهبری، هدایت، نظارت و ارزیابی انجام فعالیت های واگذار شده.

تبصره 1- در واگذاری تصدی های موضوع این ماده، مواردی که در این آیین نامه پیش بینی نشده باشد، تابع مقررات ماده (24) قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده (64) قانون برنامه پنجم توسعه خواهد بود.

تبصره 2- تغییر کاربری مراکز و واحدهای واگذار شده ممنوع است. موارد استثنا با ذکر دلایل موجه و دریافت مابه التفاوت ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری به نفع دولت با پیشنهاد وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تصویب هیئت وزیران می رسد.

ماده 4- از زمان لازم الاجرا شدن این آیین نامه ، انجام وظایف حاکمیتی بخش تعاونی بر عهده وزارت خواهد بود و دستگاههای اجرایی که قبل از آن اجرای آنها را برعهده داشته اند، مجاز به انجام آنها نخواهند بود. مرجع واگذاری تصدی های موضوع بند (ب) ماده (2) در دستگاههای اجرایی و نظارت بر حسن اجرای آنها، وزارت است.

ماده 5- موارد احصا نشده و نیز اختلافی در شناسایی وظایف حاکمیتی و تصدی گری بخش تعاونی، ظرف دو ماه، در کارگروهی به ریاست معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور و عضویت وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دبیر کل اتاق تعاون مرکزی و حسب مورد وزیر یا عالی ترین مقام دستگاه اجرایی ذی ربط تصمیم گیری خواهد شد.

ماده 6- مفاد این آیین نامه نافی وظایف حاکمیتی و بویژه وظایف نظارتی وزارت و وظایف و اختیارات قانونی اتاق تعاون مرکزی و دیگر تشکل های تعاونی نمی باشد.

محمدرضا رحیمی
معاون اول رییس جمهور