هیأت وزیران در جلسه 28 /11 /1397 به پیشنهاد شورای عالی بورس و اوراق بهادار و به استناد ماده (29) الحاقی قانون اصلاح قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1388 -، آیین نامه تأسیس و فعالیت بورس در مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران را به شرح زیر تصویب کرد:

آیین نامه تأسیس و فعالیت بورس در مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1397,11,28

ماده 1- در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند و سایر اصطلاحات تابع تعاریف مندرج در قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1384- که در این آیین نامه به اختصار "قانون" نامیده می شود و قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1372- و اصلاحات بعدی آن است:
الف- دبیرخانه: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی.
ب- اشخاص خارجی: اشخاص موضوع بند (6) ماده (1) آیین نامه سرمایه گذاری خارجی در بورس ها و بازارهای خارج از بورس موضوع تصمیم نامه شماره 17793 / 42459 مورخ 29 /1 /1389.

ماده 2- صدور، تعلیق و لغو مجوز تأسیس و فعالیت بورس در مناطق با رعایت قانون و این آیین نامه انجام می شود.

ماده 3- متقاضی تأسیس بورس باید درخواست خود را به صورت کتبی، به همراه مدارک زیر و با رعایت شرایط مندرج در ماده (4) این آیین نامه به سازمان ارایه نماید:
الف – کاربرگ (فرم) تکمیل شده تقاضا و طرح تجاری بورس مطابق قالب مورد تأیید سازمان.
ب - تأییدیه و معرفی نامه دبیرخانه.
پ- اساسنامه پیشنهادی بورس مطابق قالب مورد تأیید سازمان.
ت- طرح عملیاتی مطابق قالب مورد تأیید سازمان که حداقل شامل رویه های اجرایی معاملات، نحوه پذیرش و فعالیت مشارکت کنندگان و اعضا، ابزارهای مالی و کالاهای قابل معامله در بورس، رویه تسویه و پایاپای، مشخصات سامانه معاملاتی، رویه های نظارتی، مشخصات محل فعالیت و امکانات سخت افزاری و نرم افزاری باشد.

ماده 4- بورس در مناطق باید حداقل دارای شرایط زیر باشد:
الف- سرمایه بورس صرفاً ارزی باشد.
ب - حسابرس بورس از بین حسابرسان داخلی و بین المللی مورد تأیید سازمان انتخاب شود.
پ - معاملات بصورت ارزی انجام شود.
ت- ترکیب سهامداران متشکل از اشخاص داخلی و خارجی باشد.
ث- شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به عنوان اتاق پایاپای بورس، عملیات تسویه ارزی معاملات را به عاملیت یک یا چند بانک داخلی یا خارجی انجام دهد.
ج- امکان دسترسی و فعالیت کارگزاران و معامله گران بین المللی با مجوز و نظارت سازمان فراهم شود.
چ- زیرساخت های لازم برای انجام معاملات برخط (آنلاین) با مجوز و نظارت سازمان فراهم شود.

ماده 5- حداقل سرمایه جهت تأسیس و فعالیت بورس، سقف مالکیت اشخاص داخلی و خارجی از سهام آن و همچنین گروه بندی سهامداران بورس از حیث نوع فعالیت و حداکثر درصد سهامداری هر گروه که در اساسنامه بورس آمده در زمان تأسیس و پس از آن، توسط شورا تعیین می شود.

ماده 6- سازمان ظرف (45) روز پس از تکمیل مدارک موضوع ماده (3) این آیین نامه، با بررسی درخواست، نسبت به ارایه پیشنهاد صدور مجوز تأسیس به شورا و یا نسبت به عدم پذیرش درخواست اقدام و نتیجه را به متقاضی و دبیرخانه منعکس می نماید.

ماده 7- مجوز فعالیت بورس پس از اخذ و تأیید مستندات زیر توسط سازمان، از سوی شورا صادر می شود:
1- آگهی روزنامه رسمی در خصوص ثبت و تأسیس شرکت در منطقه.
2- سند مالکیت یا اجاره نامه محل استقرار بورس.
3- وثایق و اسناد مربوط به آن، در صورتی که جهت شروع فعالیت بورس، تودیع وثایق توسط شورا تعیین شده باشد.

تبصره - بورس باید ظرف (9) ماه پس از صدور مجوز تأسیس، مجوز موضوع این ماده را اخذ و فعالیت خود را آغاز نماید. در غیر این صورت مطابق ماده (13) این آیین نامه اقدام خواهد شد.

ماده 8- ثبت بورس در منطقه توسط مرجع ثبت سازمان منطقه پس از تأیید سازمان مبنی بر احراز شرایط زیر با رعایت قانون انجام خواهد شد:
الف - صدور مجوز تأسیس بورس، توسط شورا.
ب - تصویب اساسنامه توسط مجمع عمومی مؤسس مطابق آنچه به تصویب سازمان رسیده است.
پ- تأدیه حداقل سرمایه تعیین شده توسط شورا.
ت- تأیید صلاحیت حرفه ای اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل بورس قبل از قبول سمت توسط سازمان.
ث - تأیید ساختار سازمانی بورس توسط سازمان.

تبصره- ثبت تغییرات بورس پس از موافقت سازمان در مرجع ثبت سازمان منطقه امکان پذیر است.

ماده 9- کلیه مقررات نظارتی و اجرایی از جمله مقررات پذیرش اوراق بهادار و کالا، معاملات، انتشار و افشای اطلاعات، تسویه و پایاپای و پذیرش امضا به پیشنهاد بورس به تصویب سازمان می رسد.

ماده 10- فعالیت نهادهای مالی داخلی و خارجی در مناطق از طریق تأسیس نهادهای مالی جدید یا افتتاح شعب یا نمایندگی یا پیشنهاد بورس و پس از اخذ مجوز از سازمان مجاز می باشد.

ماده 11- بورس موظف است اطلاعات و گزارش های مالی مورد درخواست سازمان را بر اساس ضوابط و در قالب کاربرگ (فرم) های ابلاغی مصوب سازمان و طی مهلت های مقرر ارایه نماید.

ماده 12- مصادیق تخلفات بورس و مدیران آن به موجب دستورالعمل مصوب سازمان تعیین می شود. نحوه رسیدگی به تخلفات مذکور نیز مطابق ترتیبات مقرر در دستورالعمل یادشده خواهد بود.

ماده 13- در صورت وقوع هر یک از موارد زیر سازمان پیشنهاد تعلیق یا لغو مجوز بورس را به شورا ارایه می نماید:
1- ورشکستگی بورس.
2- افزایش بیش از حد مخاطرات فعالیت بورس، به تشخیص سازمان.
3- عدم شروع فعالیت طی مهلت مقرر در این آیین نامه.
4- درخواست بورس مبنی بر توقف فعالیت.

تبصره- تداوم تعلیق به مدتی بیش از شش ماه منجر به لغو مجوز خواهد شد.

ماده 14- توقف اختیاری فعالیت بورس در صورت موافقت شورا و پس از ایفای کلیه تعهدات آن امکان پذیر است. توقف فعالیت بدون رعایت مقررات این ماده تخلف محسوب می شود.

ماده 15- انحلال بورس منوط به اخذ مجوز از شورا و انجام مراحل انحلال، تصفیه و ثبت خاتمه تصفیه تحت نظارت سازمان خواهد بود.

ماده 16- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است تمهیدات و اقدامات لازم جهت انجام فعالیت بورس از جمله افتتاح حساب ارزی، انتقال و تسویه وجوه بصورت ارزی را به عمل آورد.

ماده 17- سایر ضوابط لازم جهت توسعه بورس در چهارچوب قوانین مربوط و این آیین نامه، توسط شورا تصویب و ابلاغ می شود.

معاون اول رئیس جمهور - اسحاق جهانگیری