عموم اشخاص یک جامعه ممکن است از تصمیمات نهادهای دولتی یا عمومی غیردولتی متضرر شوند یا اینکه ضرر و زیانی در کار نباشد، بلکه معترض به تصمیمات آن نهادها باشند؛ در این خصوص بایست تظلمات خود را در تنها مرجع عالی قضایی-اداری یعنی دیوان عدالت اداری مطرح و پیگیری کنند که مطابق با ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، محدوده دعوای که قابلیت طرح دیوان عدالت اداری را دارد، تصریح شده و خارج از آن، در صلاحیت سایر مراجع قضایی قرار دارد.

تخصصی بودن این دعاوی که در ادامه مورد بررسی قرار خواهند گرفت، نیازمند وکیل متخصص در حوزه دعاوی دیوان عدالت اداری است که اصطلاحاً با عنوان وکیل دیوان یا وکیل دیوان عدالت اداری از آنها یاد می شود. پس اگر شما خواهان طرح دعوا علیه یک اداره دولتی یا نهاد عمومی غیردولتی در دیوان هستید، بایست مستحضر باشید که ابتدا آیا موضوع شکایت شما در صلاحیت دیوان قرار دارد یا خیر، و دوم اینکه ضرورتی به استخدام وکیل دیوان یا وکیل دیوان عدالت اداری است یا خیر، و سوم اینکه وکیل دیوان یا وکیل دیوان عدالت اداری دارای چه خصوصیات و ویژگی هایی است و در نهایت مسیر طرح شکایت در دیوان عدالت اداری چیست؟

در این نوشتار تلاش می شود به چهار پرسش اصلی در خصوص دیوان عدالت اداری پاسخ درخور توجه داده شود.

 

دعاوی در صلاحیت دیوان عدالت اداری

همانطور که به ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری اشاره شد، سه بخش عمده از دعاوی که دیوان صلاحیت رسیدگی به آنها را دارد در این ماده بیان شده است:

1. رسیدگی به شکایات و تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از؛

الف- تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی اعم از وزارتخانه ها و سازمان ها و مؤسسات و شرکت های دولتی و شهرداری ها و سازمان تأمین اجتماعی و تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها.

ب- تصمیمات و اقدامات مأموران واحدهای مذکور در بند الف در امور راجع به وظایف آنها

2. رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیات های رسیدگی به تخلفات اداری و کمیسیون هایی مانند کمیسیون های مالیاتی، هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون موضوع ماده 100 قانون شهرداری ها منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها

3. رسیدگی به شکایات قضات و مشمولان قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر مستخدمین واحدها و مؤسسات مذکور در بند 1 و مستخدمان مؤسساتی که شمول این قانون نسبت به آنها محتاج ذکر نام است، اعم از لشکری و کشوری از حیث تضییع حقوق استخدامی.

ابتدا بایست موضوع شکایت خود را مورد بررسی و مداقه قرار دهید که آیا جزء این سه بند اصلی هست یا خیر. برای مثال اگر کارمندی نسبت به مصوبه یا بخشنامه وزارتخانه خود معترض است و این را منافی با حقوق استخدامی خود می داند، بایست به طرفیت از آن وزارتخانه شکایت خود را به دیوان عدالت اداری ببرد، و یا اینکه اگر هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما، حکم صادر کرد، هر یک از کارگر و کارفرما معترض آن حکم هستند بایست بداند از تاریخ ابلاغ به مدت سه ماه مهلت برای اعتراض به آن حکم از بابت نقض قوانین و مقررات به طرفیت از هیات مزبور نه کارفرما یا کارگر، را دارند. لازم به ذکر است که اگر از بابت تصمیمات نهادهایی که در ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری ضرر و زیانی متوجه اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی شود، تنها از بابت استخدام تقصیر آن نهاد می توانند در دیوان عدالت اداری طرح دعوا کنند و در صورت اثبات تقصیر نهاد ذیربط، با حکم قطعی که از دیوان صادر می شود، می توانند به محاکم عمومی مراجعه و به استناد آن حکم، دعوای مطالبه ضرر و زیان خود را علیه آن نهاد مطرح کنند و دیگر نیازی نیست برای ضرر و زیان خود در دیوان طرح شکایت کنند. وکیل متخصص دیوان عدالت اداری در گروه وکلای پایتخت می تواند شما را در این امر یاری نماید

 

ضرورت استخدام وکیل دیوان یا وکیل دیوان عدالت اداری

امکان سنجی و ضرورت سنجی به استخدام وکیل دیوان نسبت به طرح شکایت به نمایندگی از شاکی یا طرف شکایت(نهاد دولتی) به عوامل متعددی بستگی دارد؛ نخست اینکه اگر شما شاکی یک دعوای در دیوان عدالت اداری هستید، بایست نسبت به قوانین و مقررات مربوطه با موضوع شکایت خود واقف باشید تا از اجحاف حق خویش جلوگیری نمایید و اگر این توانایی در شما وجود ندارد، بایست کار را به کاردان سپرد تا وکیل دیوان عدالت اداری که به صورت تخصصی در این دعاوی فعالیت می کند، بتواند با ارائه لوایح و مستندات در زمان مقتضی، قضات دیوان را مجاب به پذیرش شکایت و صدور حکم بر محکومیت آن نها دولتی قانع کند.

دوم توانایی پیگیری مستمر پرونده در شعبه دیوان عدالت اداری است، چون رسیدگی در دیوان غیرحضوری است و این امر میطلبد که وکیل دیوان مستمراً از کم و کیف پرونده و مقاطع رسیدگی آن جویا شود و در صورت نیاز با قضات دیوان ارتباط بگیرد اعم از اینکه حضوراً انجام شود یا با ارسال لوایح تا بتواند اگر ابهامی در اذهان قضات محترم دیوان ایجاد شود، رفع ابهام نموده تا حکمی خلاف صادر نشود. سوم تخصصی بودن موضوع شکایت است؛

برای مثال اگر شاکی متقاضی ابطال مصوبات یا آیین نامه های نهادهای دولتی است بایست بداند، که رسیدگی به این درخواست گاهاً نیازمند تشکیل  هیئت تخصصی و متعاقب بر آن هیئت عمومی دیوان عدالت اداری است و دیگر مسیر شعب بدوی و تجدیدنظر دیوان را طی نخواهند کرد و یا درخواست شاکی ابطال حکم موضوع ماده 100 قانون شهرداری ها است که در این خصوص وکیل دیوان بایست بطورتخصصی در دعاوی کمیسیون ماده 100 و رسیدگی به آنها در دیوان عدالت اداری صاحب نظر باشد که این امر خارج از توانایی شخصی است که شاکی پرونده می باشد و حقوق قانونی خود را از طرف نهاد مربوطه مورد تضییع و اجحاف می داند.

 

خصوصیات وکیل دیوان عدالت اداری

همانطور در دو مبحث قبل، به بخشی از خصوصیات یک وکیل دیوان یا وکیل دیوان عدالت اداری اشاره شد، در این بخش فهرست وار، ویژگی های عمده یک وکیل دیوان را بیان می کنیم؛

1. تخصص

در هر حرفه ای، تخصص شرط اول است و تا تخصص نباشد، تقاضا به مراتب کمتر است. در خصوص دعاوی مرتبط با دیوان عدالت اداری، طرفین شکایت اگر تصمیم به استخدام وکیل دارند، بایست آگاه باشند که وکیل منتخب، بخش عمده ای از فعالیت های وکالتی خود را به دعاوی دیوان اختصاص داده است که این فرایند علم وکیل دیوان است که عموماً تحصیل کرده کارشناسی ارشد یا دکتری حقوق عمومی هستند و کم پیش می آید وکیلی با تحصیلات حقوق جزا و جرمشناسی به صورت تخصصی به دعاوی مربوط به دیوان عدالت اداری سوق پیدا کند.

2. تجربه

یک وکیل مجرب در حوزه دعاوی دیوان عدالت اداری، پرونده های خود را عموماً از این حوزه انتخاب می کند و همینکه شما از وکیل دیوان جویای سوابق کاری ایشان شوید، بدیهی است که بیش از 70 درصد پرونده های خود را موکل هایی تشکیل می دهند که دعاویی در دیوان عدالت اداری طرح کرده اند و این تجربه نوید بخش این است برای موکل که می داند وکیلش بهترین تصمیم را انتخاب می کند.

3. صداقت و اخلاق حرفه ای

یک وکیل دیوان می داند که پرونده های طرح شده در آن مرجع قضایی، معمولاً از پیچیدگی های ظریف و تخصصی برخوردار است و با مطالعه پرونده و شنیدن خواسته های موکل، می تواند پس از چند روز به یک جمع بندی کلی از پرونده موکل برسد که چند درصد احتمال شکست یا پیروزی در دعوا وجود دارد تا موکل نسبت به مراحل و شرایط دادرسی در دیوان، آگاه باشد تا از واکنش های غیرمنتظره پیشگیری شود.

طرح شکایت در دیوان عدالت اداری

پیش تر برای طرح شکایت در دیوان عدالت اداری، شاکی می بایست شکایت خود را حضوراً در دبیرخانه دیوان واقع در تهران یا نمایندگی های دیوان در استان ها، ثبت کند اما با الکترونیکی شدن ثبت شکایت دیوان عدالت اداری از ابتدای سال 1400، دیگر می توان بصورت غیرحضوری و با مراجعه به سامانه ساجد به نشانی https://sajed.divan-edalat.ir  مراجعه و شکایت خود را ثبت کنید اما پیش از مراجعه به این وبسایت، پیشنهاد می شود که در خصوص موضوع شکایت و چگونگی تنظیم شکوائیه، به وکیل دیوان عدالت اداری مراجعه کنید.

گروه وکلای پایتخت با بیش از 10 سال سابقه، بهترین وکیل دیوان در تهران را داراست و در صورتی که هرگونه پرسش یا ابهامی برای شما وجود داشت می توانید از طریق شماره های موجود با این موسسه تماس حاصل فرمایید.

راه های ارتباطی:

www.vakil-divan.ir

021-77221941