دستورالعمل اجرایی بهسازی مسکن روستایی موضوع ماده 16 دستورالعمل اجرایی تبصره 52 قانون بودجه سال 1376 کل کشور
مصوب 1376,04,04

دستورالعمل اجرایی بهسازی مسکن روستایی موضوع ماده ۱۶ دستورالعمل اجرایی ۵۲ قانون بودجه سال ۱۳۷۶ کل کشور در اجرای تبصره ۵۲ قانون بودجه سال ۱۳۷۶ کل کشور و آیین نامه اجرایی آن به شماره ۲۰ / ۱۲۶۵۱۲ / ت ۱۷۷۸۶ هـ مورخ ۲۸ / ۱۲ / ۱۳۷۵ مصوب هیئت محترم وزیران ، دستورالعمل نحوه اعمال یارانه تسهیلات اعطایی بانکها در بخش مسکن روستایی به شرح ذیل ابلاغ می گردد.

ماده ۱ ) یارانه تسهیلات بانکی در مواردی پرداخت می گردد که قراردادهای مشارکت مدنی ( تسهیلات دوران ساخت ) و فروش اقساطی و اجاره به شرط تملیک ( واگذاری سهم الشرکه بانک ) حسب مورد به لحاظ سطح زیر بنا ، مبلغ تسهیلات ، مدت و نحوه ساخت با ضوابط و جداول مندرج در این دستورالعمل منطبق باشد.

ماده ۲ ) استفاده کنندگان از تسهیلات و یارانه عبارتند از :
الف : متقاضیانی که در اجرای طرحهای هادی و اصلاح معابر روستایی تمام و یا بخش عمده ای از بنای مسکونی آنها تخریب می گردد.
ب : متقاضیانی که در اجرای طرحهای تفکیک و واگذاری زمین روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سایر طرحهای اسکان جمعیت روستایی مایلند نسبت به احداث واحد مسکونی جدید اقدام نمایند.
ج : روستائیانی که به علت نداشتن واحد مسکونی و یا پایین بودن کیفیت واحد مسکونی شان قصد دارند در زمینی که مالک آن هستند نسبت به احداث بنای جدید اقدام نمایند.
د : سازندگان انبوه مسکن ( متقاضیان احداث بیش از ۱۰ واحد مسکونی روستایی ) به شرط تایید طرح پیشنهادی توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان .

ماده ۳ ) طول مدتی که یارانه به تسهیلات اعطایی تعلق میگیرد ، جمعا ۱۲ سال است . این مدت می تواند شامل دوره ساخت ( دوره مشارکت مدنی ) و دوره بازپرداخت اقساط واگذاری سهم الشرکه بانک در مشارکت ( دوره فروش اقساطی ) باشد.

ماده ۴ ) گردش کار متقاضیان واجد شرایط دریافت تسهیلات بانکی بهسازی مسکن روستایی از ابتدای مراجعه به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شهرستانها تا مرحله صدور پایان کار و تاییدیه استحقاق دریافت یارانه به شرح ذیل می باشد:

۱ ـ تخصیص و توزیع استانی و شهرستانی تسهیلات پیش بینی شده توسط بنیاد مسکن و ابلاغ آن به بانکهای عامل

۲ ـ مراجعه متقاضی به شعب بنیاد مسکن شهرستان و انبوه ساز به مرکز بنیاد مسکن استان

۳ ـ تکمیل فرم تقاضای تسهیلات بانکی توسط متقاضی پس از رویت شرایط وام گیرندگان ، مدارک مورد نیاز و نحوه استفاده از یارانه و شرایط آن که در محل شعب بنیاد مسکن نصب است .

۴ ـ بررسی مدارک و شرایط متقاضی توسط بنیاد مسکن و تایید استحقاق وی برای دریافت تسهیلات

۵ ـ مشاوره فنی ، انتخاب نقشه جزییات توسط بنیاد مسکن و ابلاغ به متقاضی و ثبت کد مربوط در فرم تعهد نامه ( فرم شماره ب ـ ۱ برای سازنده انفرادی و فرم شماره ۱ برای سازنده انبوه )

۶ ـ تنظیم معرفی نامه به بانک با تعیین مبلغ کل تسهیلات جهت انعقاد قرارداد مشارکت مدنی فی ما بین متقاضی و بانک ( فرم شماره ب ـ ۱ ) و ثبت در بانک اطلاعات توسط بنیاد مسکن

۷ ـ مراجعه متقاضی به شعب تعیین شده بانک که قبلا با هماهنگی بنیاد مسکن و بانک عامل جهت ارایه تسهیلات تعیین شده است .

تبصره ۱ : شعب فوق موظفند با مراجعه متقاضی به استناد معرفی نامه بنیاد تسهیلات مورد نیاز را بدون اخذ وثیقه ( توصیه می گردد ضمانت سفته زنجیره ای اخذ شود ) و با افتتاح حساب پس انداز برای متقاضی ( جهت واریز مبالغ مربوط به یارانه در زمان مقرر اقدام نمایند.

۸ ـ ارسال پرفراژ تایید عقد قرارداد توسط بانک جهت بنیاد مسکن

۹ - مراجعه یا ارسال درخواست ( از طریق پست ) توسط متقاضی برای دریافت مرحله اول تسهیلات به بنیاد مسکن شهرستان یا مراجعی که از طرف بنیاد مسکن تعیین می شوند ( مانند دهداری یا کمیته عمران ) ( فرم شماره ب ـ ۲ )

۱۰ ـ بازدید ناظرین بنیاد مسکن از پروژه برای تایید انجام عملیات به میزان مصرف نسبی مرحله اول سهم الشرکه متقاضی ( آماده سازی و پی سازی ) ( فرم شماره ب ـ ۲ )

۱۱ ـ مراجعه متقاضی به بانک عامل جهت دریافت وام مرحله اول و ارسال تاییدیه پرداخت ( پرفراژ فرم شماره ب ـ ۳ ) توسط بانک به بنیاد مسکن جهت ثبت در بانک اطلاعات .

۱۲ ـ ادامه احداث بنا توسط متقاضی تا مرحله عایق بندی زیر دیوارها برای واحدها کمتر از ۶۰ متر مربع و تا مرحله زیر سقف برای واحدهای بالای ۶۰ متر مربع ( حداکثر زیر بنای مجاز تا ۱۰۰ متر مربع می باشد، مطابق توضیح تبصره ۱ ماده ۱۳ )

۱۳ - مراجعه یا ارسال درخواست ( از طریق پست ) توسط متقاضی برای دریافت مرحله دوم تسهیلات به بنیاد مسکن شهرستان یا مراجعی که از طرف بنیاد مسکن تعیین می شوند ( فرم شماره ب ـ ۲ )

۱۴ ـ بازدید ناظرین بنیاد مسکن از پروژه برای تایید مصرف مرحله اول و اعلام نظریه فنی در ذیل فرم شماره ب ـ ۲

۱۵ ـ تعیین زمان مراجعه برای دریافت مرحله دوم تسهیلات در صورت رعایت ضوابط فنی و پیشرفت فیزیکی متناسب و اعلام به متقاضی و یا صدور اخطاریه ( فرم شماره بد ـ ۴ ) در صورت عدم رعایت ضوابط فنی و سطح زیربنا و تعیین زمان بازدید مجدد از واحدهایی که اخطاریه دریافت کرده اند وابلاغ آن به متقاضی .

۱۶ ـ مراجعه متقاضی به بانک عامل و دریافت مرحله دوم تسهیلات و ارسال تاییدیه پرداخت ( پرفراژ ذیل فرم شماره ب ـ ۳ ) توسط بانک به بنیاد مسکن شهرستان جهت ثبت در بانک اطلاعات .

۱۹ ـ ادامه احداث بنا توسط متقاضی تا مرحله اتمام عملیات سفت کاری ( پوشش سقف و حتی المقدور نصب درب و پنجره )

۲۰ ـ مراجعه یا ارسال درخواست ( از طریق پست ) برای دریافت مرحله سوم تسهیلات به بنیاد مسکن شهرستان یا مراجعی که از طرف بنیاد مسکن تعیین می شود ( فرم شماره ب ـ ۲ )

۲۱ ـ بازدید ناظرین بنیاد مسکن از پروژه برای تایید مصرف مرحله دوم و اعلام نظریه فنی در ذیل فرم شماره ب ـ ۲

۲۲ ـ تعیین زمان مراجعه برای دریافت معرفی نامه مرحله سوم تسهیلات در صورت رعایت ضوابط فنی و سطح زیربنا و پیشرفت فیزیکی متناسب واعلام به متقاضی و یا صدور اخطاریه ( فرم شماره ب ـ ۴ ) در صورت عدم رعایت ضوابط فنی و تعیین زمان بازدید مجدد از واحدهایی که اخطاریه ( فرم شماره ب ـ ۴ ) در صورت عدم رعایت ضوابط فنی و تعیین زمان بازدید مجدد از واحدهایی که اخطاریه دریافت کرده اند و ابلاغ آن به متقاضی

تبصره ۱ : در هر یک از موارد بندهای ۱۵ و ۲۱ در صورتی که در بازدید مجدد ناظر از واحدهای گیرنده اخطاریه ، متقاضی نسبت به رفع نقص آن اقدام نکرده باشد بنیاد مسکن شهرستان می باید مراتب را جهت قطع پرداخت مراحل بعدی حال نمودن دیون و اضافه کردن مبالغ مربوط بعدی تسهیلات اینگونه متقاضیان به سرجمع تسهیلات قابل توزیع در قالب فرم شماره ب ـ ۶ به بانک عامل اعلام نماید.

۲۳ ـ مراجعه متقاضی به بنیاد مسکن برای دریافت معرفی نامه مرحله سوم تسهیلات در زمان تعیین شده

۲۴ ـ تنظیم معرفی نامه به بانک ( فرم شماره ب ـ ۳ ) برای دریافت مرحله سوم و ثبت در بانک اطلاعات .

۲۵ ـ مراجعه متقاضی به بانک عامل و دریافت مرحله سوم تسهیلات

۲۶ ـ ارسال تاییدیه پرداخت مرحله سوم تسهیلات توسط شعب بانک به بنیاد مسکن ( پرفراژ ذیل فرم شماره ب ـ ۳ ) و فرم تکمیل شده درخواست یارانه

۲۷ ـ تنظیم فرم پایان کار ( فرم شماره ب ـ ۵ ) توسط بنیاد مسکن پس از وصول تاییدیه پرداخت مرحله سوم و ارسال مستقیم به بانک و ثبت در بانک اطلاعات .

تبصره ۱ ) بانک عامل به جهت کاهش مراجعات غیر ضرور متقاضی همزمان با پرداخت مرحله سوم تسهیلات ( -بند ۲۴ ) نسبت به تسویه حساب قرارداد دوره مشارکت مدنی و انعقاد قرارداد فروش اقساطی و ثبت نام متقاضی در فرم مشمولین دریافت یارانه اقدام خواهد نمود.

تبصره ۲ ) هر گونه نظارت موردی و احتمالی از طرف بانک پس از انعقاد قرارداد مشارکت مدنی با متقاضی و در مراحل مختلف پرداخت میسر می باشد بدیهی است جهت مساعدت با متقاضیان روستایی در صورت لزوم انجام بازدید با تعیین مهلت حداکثر ۱۵ روز پس از صدور معرفی نامه ( فرم شماره ب ۳ ) باید انجام پذیرد و مغایرتهای احتمالی پیشرفت فیزیکی با مفاد قرارداد مشارکت مدنی باید کتبا از طرف بانک به متقاضی و به بنیاد مسکن اعلام شود. عدم پاسخ در مهلت مذکور به منزله بلامانع بودن پرداخت وام در مرحله موردنظر می باشد.

ماده ۵ ) یارانه به ترتیب ذیل توسط وزارت مسکن و شهرسازی ( سازمان ملی زمین و مسکن ) در وجه مورد بانک عامل پرداخت خواهد شد:

الف ـ یارانه تسهیلات دوران مشارکت مدنی

۱ ـ سازندگان انبوه :
۱ ـ ۱ ـ شعب بانکهای عامل پس از خاتمه عملیات ساخت و تسویه قرارداد مشارکت مدنی مراتب را در قالب فرم شماره ۲ جهت تایید به بنیاد مسکن استان اعلام می نماید.
۲ ـ ۱ ـ بنیاد مسکن استان مدارک انبوه سازان را کنترل و در صورت تایید مراتب را از طریق بنیاد مسکن مرکز به سازمان ملی زمین و مسکن منعکس می کنند.
۳ ـ ۱ ـ سازمان ملی زمین و مسکن پس از دریافت معرفی نامه از سوی بنیاد مسکن نسبت به صدور دستور پرداخت مبلغ یارانه در وجه سرپرستی بانک عامل به بانک مسکن مرکز اقدام نموده و رونوشت دستود پرداخت را به بنیاد مسکن مرکز و بانک عامل تعیین شده پرداخت می نماید.
۴ ـ ۱ ـ بانک مسکن مرکز بر اساس دستور پرداخت صادره توسط سازمان ملی زمین و مسکن مبالغ مربوط به یارانه را بلافاصله در وجه بانکهای عامل تعیین شده پرداخت می نماید.
۵ ـ ۱ ـ بانک عامل اعتبار دریافتی را پس از تسویه قرارداد مشارکت مدنی با انبوه ساز به حساب پس انداز وی واریز می نماید.

۲ ـ سازندگان انفرادی
۱ ـ ۲ ـ شعب بانک عامل پس از خاتمه عملیات دوران ساخت و تسویه قرارداد مشارکت مدنی مراتب را جهت پرداخت یارانه در قالب فرم شماره ۱ ـ ۲ به بنیاد مسکن شهرستان اعلام می کند.
۲ - ۲ ـ بنیاد مسکن شهرستان پس از کنترل در صورت تایید مراتب را از طریق بنیاد مسکن مرکز به سازمان ملی زمین و مسکن منعکس می کند.
۳ ـ ۲ ـ سازمان ملی زمین و مسکن پس از بررسی فرمهای دریافتی ضمن عودت فرمهای ناقص نسبت به دستور پرداخت یارانه در وجه سرپرستی بانک عامل به بانک مسکن مرکز اقدام نموده و رونوشت دستور پرداخت را به همراه لیست متقاضیان مشمول دریافت یارانه برای شعب ذیربط بانک عامل و بنیاد مسکن مرکز به صورت جداگانه ارسال می نماید.
۴ ـ ۲ ـ بانک سکن مرکز بر اساس دستور پرداخت صادره توسط سازمان ملی زمین و مسکن مبالغ مربوط به یارانه را بلافاصله در وجه شعب ذیربط بانک عامل پراخت می نماید.
۵ ـ ۲ ـ شعب ذیربط بانک عامل مبالغ دریافتی از طریق بانک مسکن مرکز را بر اساس لیستهای دریافتی از سازمان ملی زمین و مسکن ( موضوع قسمت آخر بند ۳ ـ ۲ ) به حساب متقاضیان واریز می نماید.

ب ـ یارانه تسهیلات دوران فروش اقساطی

۱ ـ احراز شرایط:
۱ ـ ۱ ـ شعب بانک عامل مشخصات متقاضیان خرید ( از انبوه ساز ) یا اجاره به شرط تملیک ( ساخت انفرادی ) واحدهای مسکونی روستایی را در قالب تکمیل فرم استعلام سابقه جهت کنترل دفعات استفاده از یارانه ( فرم شماره ۱ ـ ۳ ) به شعب بنیاد مسکن شهرستان منعکس می نماید.
۲ ـ ۱ ـ شعب بنیاد مسکن شهرستان از طریق بنیاد مسکن مرکز فرمهای مذکور را به سازمان ملی زمین و مسکن منتقل می نماید.
۳ ـ ۱ ـ سازمان ملی زمین و مسکن پس از بررسی فرمهای دریافتی با اعلام اسامی افراد غیر واجد شرایط و قید تایید پرداخت سایر موارد نسبت به دستور پرداخت یارانه در وجه بانکهای عامل به بانک مسکن مرکز اقدام نموده و رونوشت دستور پرداخت را به همراه لیست متقاضیان مشمول دریافت یارانه برای شعب ذیربط بانک عامل ارسال می نماید.
۴ ـ ۱ ـ بانک مسکن مرکز بر اساس دستور پرداخت صادره توسط سازمان ملی زمین و مسکن مبالغ مربوط به یارانه را بلافاصله در وجه شعب ذیربط بانک عامل تعیین شده پرداخت می نماید.
۵ ـ ۱ ـ شعب ذیربط بانک عامل هر سه ماهه مبالغ دریافتی از طریق بانک مسکن مرکز را بر اساس لیستهای دریافتی از سازمان ملی زمین و مسکن به حساب پس انداز متقاضیان واریز می نماید.

ج ـ گزارش دریافت و پرداخت اعتبارات مربوطه به یارانه :
بانک مسکن مرکز در مقاطع سه ماهه گزارش دریافت و پرداخت اعتبارات مربوط به یارانه متعلق به قراردادهای مشارکت مدنی انفرادی سازان و قراردادهای فروش اقساطی را در قالب فرم شماره ۴ تکمیل و به سازمان ملی زمین و مسکن جهت اطلاع و منظور نمودن در حسابهای قطعی ارسال میدارد.

ماده ۶ ) یارانه تسهیلات دوره مشارکت مدنی صرفا در صورتی پرداخت خواهد شد که طول مدت ساخت متناسب با تعداد واحدهای مسکونی در هر پروژه از زمانهای مذکور در جدول شماره یک تجاوز ننماید.

جدول شماره یک
ردیف	تعداد واحدهای مسکونی در هر پروژه	طول مدت دوره مشارکت مدنی
1	( از یک واحد تا ۱۰ واحد مسکونی )	( تا ۱۲ ماه )
2	( از ۱۱ واحد تا ۵۰ واحد مسکونی )	( تا ۱۴ ماه )
3	( از ۵۱ واحد تا ۱۰۰ واحد مسکونی )	( تا ۱۶ ماه )
4	( از ۱۰۱ واحد به بالا )	( تا ۱۸ ماه )

تبصره ۱ ) طول دوره مورد استفاده برای محاسبه سود تسهیلات دوره ساخت از تاریخ پرداخت اولین مرحله آغاز و در تاریخ تسویه حساب قرارداد مشارکت مدنی پایان می یابد.

تبصره ۲ ) در صورتی که طول دوره مشارکت مدنی از سقف زمانی مذکور در جدول شماره یک تجاوز نماید. سازنده مشمول دریافت یارانه تسهیلات در دوره مشارکت مدنی نخواهد بود.

تبصره ۳ ) در صورتی که به دلیل عدم رعایت مدت ساخت یارانه دوره مشارکت مدنی به سازنده تعلق نگیرد خریداران واحدها می توانند از یارانه دوران فروش اقساطی برای مدت باقیمانده از سقف ۱۲ سال استفاده نمایند.

تبصره ۴ ) اعطای یارانه به سازندگان انفرادی در مرحله واگذاری ( فروش اقساطی ) فقط برای یکبار امکانپذیر است . کنترل دفعات استفاده از یارانه از طریق سازمان ملی زمین و مسکن انجام خواهد شد.

تبصره ۵ ) اقساط بصورت سه ماهه از روستاییان دریافت و یارانه نیز هر سه ماه به حساب آنها واریز می شود.

ماده ۷ ) بانک عامل مکلف است در پایان شهریورماه ۱۳۷۶ میزان اعتبار تعهد شده توسط آن بانک را برای سال بعد بر اساس عملکرد ۶ ماهه اول برآورد و در قالب فرم برآورد به وزرات مسکن و شهرسازی ( سازمان ملی زمین و مسکن ) اعلام نمایند.

ماده ۸ ) وزارت مسکن و شهرسازی ( سازمان ملی زمین و مسکن ) در سال ۱۳۷۶ اعتبار یارانه مورد نیاز در سال بعد را بر اساس اطلاعات واصله از بانک عامل برآورد و به سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد می نماید تا در بودجه کل کشور منظور شود.

ماده ۹ ) وزارت مسکن و شهرسازی ( سازمان ملی زمین و مسکن ) عملکرد سال مالی جاری را هر ۳ ماه یکبار در قالب فرم عملکرد بمنظور تخصیص اعتبارات لازم به سازمان برنامه و بودجه اعلام خواهد نمود.

ماده ۱۰ ) بانک مکلف است در ابتدای هر سال اعتبار یارانه قابل پرداخت و قطعی تعهد شده در سنوات قبل برای آن سال را جهت پرداخت بموقع به وزارت مسکن و شهرسازی ( سازمان ملی زمین و مسکن ) اعلام نمایند.

ماده ۱۱ ) تعهدات یارانه برآورد شده از سوی بانک تا استهلاک کامل تسهیلات بانکی اعطایی مشمول یارانه در تعهد دولت می باشد که در هر سال از محل اعتبار منظور شده در بودجه کل کشور تامین و پرداخت خواهد شد.

ماده ۱۲ ) در صورت درخواست متقاضیان ، مبلغ سود دوره مشارکت مدنی بر مبلغ تسهیلات افزوده خواهد شد بهرحال جمع مبلغ تسهیلات و سود متعلقه در هر مورد از مبالغ مندرج در جدول شماره دو تجاوز نخواهد کرد.

تبصره ۱ ) محاسبه میزان اقساط بازپرداخت در دوران فروش اقساطی بصورت ساده و روش جاری بانک می باشد.

تبصره ۲ ) هر گونه تغییر در جدول یاد شده صرفا با امضا وزیر مسکن و شهرسازی مناط اعتبار خواهد بود.

ماده ۱۳ ـ سقف تسهیلات مشمول دریافت یارانه جدول شماره ۲ نحوه ساخت ( انفرادی و انبوه ساز ) ـ سطح زیربنای فضای مسکونی ( تا ۶۰ متر مربع ) سقف مبلغ تسهیلات (۰۰۰ / ۵۰۰ / ۷ ) ـ درصد یارانه ( ۸ درصد ) ـ نوع اقساط بازپرداخت در دوران فروش اقساط ( ساده و روش جاری بانک )

تبصره ۱ ـ ) در صورتیکه متقاضی بیش از ۶۰ متر مربع بنا احداث نماید مکلف است مابه التفاوت هزینه ساخت را مطابق بند ۱۲ ماده ۴ بعنوان سهم الشرکه و آورده خود تامین و مصرف نماید. و از دریافت یارانه محروم می گردد.

تبصره ۲ ـ ) احداث بنا بیش از یکصد متر مربع خلاف محسوب شده و متقاضی از دریافت اقساط باقیمانده تسهیلات بانکی و تسهیلات فروش اقساطی محروم خواهد شد.

ماده ۱۴ ) این دستورالعمل در ۱۴ ماده و ۱۳ تبصره تصویب و از تاریخ ابلاغ لازم الاجراست .

عباس آخوندی ـ وزیر مسکن و شهرسازی