آییننامه اجرایی آموزشگاههای تعلیم رانندگی
مصوب 1362,01,21
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1362/1/21 بنا به پیشنهاد شماره 17506/6/24 مورخ 1361/8/27 وزارت کشور، آییننامه اجرایی آموزشگاههای تعلیم رانندگی را بشرح زیر تصویب نمودند:
فصل اول - تعاریف
ماده 1 - اصطلاحات و جملاتی که در آئیننامه بکار برده شده دارای معانی زیر میباشد.
1 - آموزشگاه تعلیم رانندگی - مؤسسهای است که براساس مقررات این آئیننامه تأسیس و از متقاضیان ثبت نام نموده و آموزشهای رانندگی را در محلهای تعیینشده به آنان تعلیم میدهد.
2 - مؤسس آموزشگاه تعلیم رانندگی - شخص حقیقی یا حقوقی است که منحصراً بمنظور تعلیم رانندگی پروانه اخذ نموده است.
تبصره - مؤسس میتواند مدیریت آموزشگاه را هم بعهده بگیرد.
3 - مدیر آموزشگاه تعلیم رانندگی - شخصی است که برای اداره امور داخلی آموزشگاه تعیین میشود.
4 - مربی آموزشگاه تعلیم رانندگی - شخصی است که به هنرآموزان عملی و آموزش فنی و تئوری تعلیم میدهد.
5 - هنرآموز کسی که برای فراگرفتن فن رانندگی در آموزشگاه تعلیم رانندگی ثبتنام مینماید.
6 - اتومبیل تعلیماتی - اتومبیلی است که دارای علائم مشخصه، مندرج در این آئیننامه بوده و بوسیله آن به هنرآموزان آموزشگاه تعلیم رانندگی آموزش داده میشود.
فصل دوم - نوع و شرایط آموزشگاههای تعلیم رانندگی
ماده 2 - آموزشگاه تعلیم رانندگی درجه یک باید دارای تجهیزات زیر باشد:
1 - حداقل پانصد متر مربع زمین محصور و اسفالته جهت پارکینگ اتومبیلهای آموزشگاه با در ورود و خروج مناسب اتومبیل و احداث تاسیسات زیر:
الف - کلاس آموزش آئیننامه راهنمائی و رانندگی.
ب - کلاس آموزش فنی مجهز به قطعات منفصله اتومبیل (موتور - گیربکس - دیفرانسیل و غیره).
ج - دفتر کار مناسب
د - دستشویی و توالت
2 - محلی برای آموزش تپه که به نظر افسر کاردان فنی مناسب تشخیص داده شده و حسب مورد از طرف مالک یا اهالی یا سایر مراجع ذینفع مورد اعتراض نباشد.
3 - حداقل ده دستگاه اتومبیل سواری تعلیماتی که بیش از 5 سال از مدل سال عقبتر نباشد و 5 دستگاه کامیون با ظرفیت بارگیری حداقل 5 تُن و شش دنده یا اتوبوس تعلیماتی که بیشتر از 7 سال از مدل سال عقبتر نباشد در تهران، و در سایر استانها و شهرستانها تعداد وسایط نقلیه مذکور با نظرهیأتی به انتخاب رئیس شهربانی استان در مرکز استان تعیین میگردد که در هر حال از سه دستگاه سواری و دو دستگاه کامیون یا اتوبوس کمتر نخواهد بود.
تبصره - در بخشها پروانه تأسیس آموزشگاه رانندگی درجه یک داده نمیشود.
ماده 3 - آموزشگاههای تعلیم رانندگی درجه 2 باید دارای تأسیسات و تجهیزات زیر باشد:
1 - در شهرها چهار صد متر مربع و در بخشها سیصد متر مربع زمین محصور و آسفالته جهت احداث تأسیسات و پارکینگ اتومبیلهای آموزشگاه با در ورود وخروج مناسب برای اتومبیل.
2 - شرایط مندرج در قسمتهای الف، ج و د بند 1 ماده 2
3 - در تهران 10 دستگاه اتومبیل سواری تعلیماتی که بیشتر از 5 سال از مدل سال عقبتر نباشد و در سایر استانها و شهرستانها و بخشها این تعداد با نظر هیئت مذکور در بند 3 ماده 2 تعیین میشود بطوریکه از سه دستگاه اتومبیل سواری کمتر نباشد.
ماده 4 - شرایط مؤسس و مدیر آموزشگاه
1 - حداقل سن 25 سال تمام و متاهل باشد.
2 - عدم پیشینه کیفری و دارا بودن حُسن شهرت به تأیید مقامات شهربانی.
3 - عدم ابتلاء به بیماریهای مسری و عدم اعتیاد به مواد مخدر و الکل به گواهی پزشک معرفی شده از سوی شهربانی.
4 - لزوم اشتغال منحصر و تمام وقت مدیر برای اداره امور آموزشگاه.
5 - حداقل دیپلم متوسطه برای مدیر و پنجم ابتدائی برای مؤسس در صورتیکه شخص حقیقی باشد.
6 - دارا بودن گواهینامه پایه یکم برای مدیر یا مؤسس آموزشگاه درجه یک (در صورتیکه شخص حقیقی باشد) و گواهینامه پایه دوم برای مدیر و مؤسس آموزشگاه درجه دوم.
ماده 5 - اتومبیلهای تعلیماتی باید دارای تجهیزات و مدارک لازم مشخصه زیر باشد:
1 - دو کلاج و دو ترمز و دو آئینه در داخل اتومبیل
2 - بیمه شخص ثالث
3 - برگ معاینه معتبر
4 - قید نام آموزشگاه در دو طرف بدنه اتومبیل.
5 - اطراف اتومبیل (روی در و گلگیر) بعرض 20 سانتیمتر با نوار سیاه و سفید (شطرنجی) مشخص گردد.
6 - نصب عمودی تابلو آموزشگاه با زمینه زرد روی سقف اتومبیل.
7 - نصب تابلویی به شکل مثلث متساویالاضلاع با زمینه قرمز روی سپرهای جلو و عقب اتومبیل که روی آن عبارت (احتیاط - تحت تعلیم) نوشته شده باشد.
8 - حداقل موتور اتومبیل چهار سیلندر.
تبصره - شهربانی مراکز استان و راهنمایی تهران میتوانند از مالکین اتومبیلهای تعلیماتی بخواهند اتومبیلهای خود را به رنگهای مشخص و یکنواخت درآورند.
ماده 6 - شرایط مربی تعلیم رانندگی:
1 - حداقل سن بترتیب برای آموزش هنرآموزان پایه یکم و دوم 26 و 23 سال تمام.
2 - گذشت حداقل دوسال از تاریخ صدور گواهینامه پایه یکم و پایه دوم.
3 - عدم سوءپیشینه کیفری و دارا بودن حُسن شهرت به تأیید مقامات شهربانی.
4 – تأهل.
5 - سواد خواندن و نوشتن.
6 - گواهینامه مخصوص مربیها برای تعلیم هر نوع وسیله نقلیه.
7 - عدم ابتلاء به امراض مسری و عدم اعتیاد بمواد مخدر و الکل و عدم هرگونه نقص عضو بگواهی پزشک معتمد شهربانی.
تبصره 1 - رعایت بند 1 و 2 و 5 برای مربیان آئیننامه فنی، الزامی نبوده، لکن میزان اطلاعات آنها باید مورد تأیید مؤسس و مدیر آموزشگاه باشد.
تبصره 2 - آموزش هنرآموزان زن، باید توسط مربیان زن انجام گیرد.
ماده 7 - راهنمائی و رانندگی با اخذ مدارک لازم (عکس، فتوکپی شناسنامه و اصل گواهینامه رانندگی و معرفینامه آموزشگاه و غیره) کارت مخصوص برای مربی صادر مینماید که اعتبار آن 3 سال بوده و قابل تمدید است و مربی باید هنگام تعلیم آن را همراه داشته باشد.
تبصره - مربیانی که فعلاً مشغول بکار هستند باید از تاریخ تصویب تحت شرایط این آییننامه ظرف مدت ششماه کارت مربیگری اخذ نمایند.
ماده 8 - شرایط صدور پروانه آموزشگاههای تعلیم رانندگی:
1 - مراجعه مؤسس به نزدیکترین واحد راهنمائی و رانندگی که دارای کاردان فنی باشد و کسب موافقت کتبی مقامات انتظامی و راهنمائی و شهرداری برایایجاد آموزشگاه در محل موردنظر.
2 - تأسیس آموزشگاه و اخذ پروانه ظرف مدت 9 ماه از تاریخ اعلام موافقت کتبی مقامات مذکور در بند 1، این مهلت فقط سه ماه قابل تمدید است.
3 - مالکیت یا اجارهنامه یا واگذاری رسمی مکان آموزشگاه و مالکیت حداقل تعداد اتومبیلهای لازم برای آموزشگاه مندرج در این آئیننامه بنام مؤسس باشد.
4 - معرفی مدیری که واجد شرایط مربوطه باشد (مسئولیت مدیریت آموزشگاه در غیاب مدیر بعهده مؤسس میباشد).
5 - تسلیم اصل اسناد محل آموزشگاه و اتومبیلها به راهنمائی و رانندگی محل.
6 - معرفی اتومبیلهای تعلیماتی که بیمه شده باشد.
7 - معرفی مربیان آموزشگاه که حائز شرایط مندرج در ماده 6 بوده و به استخدام آموزشگاه درآمده باشد.
ماده 9 - راهنمایی و رانندگی موظف است در صورت موافقت قبلی با ایجاد آموزشگاه در محل موردنظر، مدارک مذکور در ماده 6 را اخذ و پس از مشاهده محل آموزشگاه و اتومبیلهای تعلیماتی و مدارک مدیر آموزشگاه و مربیان معرفی شده پروانه صادر و در صورت وجود نقص، تذکرات لازم را برای رفع آن کتباً اعلام نمایند.
تبصره 1 - تأسیس آموزشگاههای تعلیم رانندگی متعدد توسط شخص حقیقی و یا حقوقی در نقاط مختلف کشور با رعایت شرایط این آئیننامه بلامانع است.
تبصره 2 - صدور پروانه تأسیس برای آموزشگاههای تعلیم رانندگی دولتی و مؤسسات وابسته به آن الزامی نبوده لیکن آموزشگاههای مذکور، مکلف به رعایت مواد 5 و6 و14 این آئیننامه میباشند.
ماده 10 - آموزشگاههای تعلیم رانندگی موجود که دارای پروانه میباشند باید ظرف مدت یکسال از تاریخ تصویب این آئیننامه وضع خود را با شرایط مندرج در این آئیننامه تطبیق داده و پروانه جدید اخذ نمایند، در غیر اینصورت از ادامه کار آنان جلوگیری خواهد شد.
ماده 11 - تمدید پروانه آموزشگاههای رانندگی هر سه سال یکبار توسط مرجع صادرکننده و با احراز شرایط مندرج در ماده 8 انجام میگیرد.
ماده 12 - مدیر آموزشگاه موظف است قرارداد منعقده با هنرآموز اعم از ساعتی یا دورهای را در دو نسخه تنظیم نموده و یکبرگ آن را در دفتر آموزشگاه نگهداری و نسخه دوم را تسلیم هنرآموز نماید.همچنین مکلف است نام و مشخصات هنرآموز را با ذکر ساعت و تاریخ تنظیم و نام مربی در دفتر جداگانه ثبت نماید.
ماده 13 - واگذاری آموزشگاههای تعلیم رانندگی بهر عنوان به اشخاص دیگر با تغییر مکان آنها تابع شرایط این آئیننامه بوده و با نظر مرجع صادرکننده پروانهانجام میگیرد.
ماده 14 - راهنمائی و رانندگی میتواند در شهرها، خیابانهای مخصوصی را برای تعلیم رانندگی ممنوع اعلام نماید.
ماده 15 - تعداد آموزشگاههای تعلیم رانندگی در هر شهرستان در صورت نیاز در سال یکبار در کمیسیونی مرکب از فرماندار و نمایندگان شهربانی و دادگستری و شورای محلی و اداره کار و امور اجتماعی و اتحادیه آموزشگاههای رانندگی (در صورت تاسیس) تعیین میگردد.
ماده 16 - نرخ آموزش عملی رانندگی و فنی و آئیننامه به ازاء هر ساعت و یا مقطوعاً تا زمان اخذ گواهینامه تحت نظر هیئتی مرکب از نمایندگان استانداری- دادگستری - شهرداری - شهربانی - کمیته امور صنفی - اداره بازرگانی و اتحادیه آموزشگاههای تعلیم رانندگی (در صورت تاسیس) تعیین میگردد.
ماده 17 - تخلف از هر یک از موارد این آئیننامه که در قانون اخذ جرایم و سایر ملحقات آن پیشبینی نشده باشد به آموزشگاه مربوطه اعلام میگردد تا حداکثرظرف مدت 2 ماه نسبت به رفع آن اقدام نماید در غیر اینصورت برای بار اول موجب تعطیل آموزشگاه بمدت 15 روز و برای بار دوم بمدت یکماه خواهدبود و در صورت تکرار پروانه آموزشگاه از طرف واحد صادرکننده لغو و از ادامه کار آن جلوگیری بعمل خواهد آمد.
ماده 18 - با توجه به مقررات قانون لغو مالکیت اراضی و آئیننامه اجرائی آن بمنظور امکان خرید یا واگذاری زمین مورد احتیاج متقاضیان، مراجع ذیربط موجبات قانونی این اقدام را فراهم خواهند نمود.
میرحسین موسوی - نخستوزیر