هیأت وزیران در جلسه مورخ 25/4/1365 بنا به پیشنهاد مشترک وزارتخانههای کشور ـ سپاهپاسداران انقلاب اسلامی و دفاع و به استناد ماده 66 قانونخدمت وظیفه عمومی مصوب 29/7/63[1363] و ماده 6 قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفه عمی مصوب 1365 تصویب نمودند اصلاحات و الحاقات زیردر آییننامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی معمول گردد:
اصلاحیه آییننامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 29/7/63 مجلس و اصلاحات و الحاقات بعدی آن
1 ـ تبصره ذیل ماده 26 بعنوان تبصره 1 اصلاح و متن ذیل به عنوان تبصره 2 به ماده 26 الحاق میگردد:
«تبصره 2 ـ هرگاه افرادیکه خدمت وظیفه عمومی خود را در هر یک از مراحل آن انجام داده و کارت پایان خدمت دریافت داشتهاند ادعای مفقود شدن یا بسرقت رفتن یا غیر قابل استفاده بودن آن را بنماید و تقاضای صدور المثنی کرده مدارک لازم را برای اثبات ادعای خود ارائه دهند (مدارک لازم با هماهنگینیروها و سازمانهای نظامی و یا انتظامی تعیین میگردد) یگانهای صادرکننده و در صورت انحلال و موجود نبودن آنها ستاد ردههای بالاتر موضوع را براساسسوابق مربوط مورد بررسی قرار داده و پس از تأیید ادعای متقاضی کارت المثنی صادر خواهند نمود.»
2 ـ ماده 29 به شرح زیر اصلاح شود:
هرگاه سازمانهای دولتی در زمان صلح بخواهند از پرسنل کادر ثابت و وظیفه نیروهای نظامی و انتظامی بطور دستجمعی یا انفرادی در امور تولیدی وعمرانی و تحقیقاتی و آموزشی و بهداشتی و درمانی موضوع اصل 147 قانون اساسی استفاده نمایند باید بالاترین مقام آن سازمان چگونگی استفاده از آنان را به نخستوزیری اعلام تا پس ازتصویب هیأت دولت مراتب از آنطریق حسب مورد به ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران (در مورد نیروهای سه گانه) و وزارت کشور (در موردنیروهای انتظامی) و ستاد مرکزی سپاهپاسدارن انقلاب اسلامی اعلام گردد تا در اختیار وزارتخانهها و سازمانهای درخواست کننده قرار گیرد.
3 ـ بند ج ماده 50 به ترتیب زیر اصلاح گردد:
کارت معافیت موقت (کفالت یا پزشکی و یا معافیت برادر یا فرزند اسیر) در مدت اعتبار آن.
4 ـ تبصره ماده 50 به شرح زیر اصلاح گردد:
اداره وظیفه عمومی بنا بر مقتضیات و حسب مورد میتواند مدارک لازم جهت انجام امور موضوع ماده 10 قانون را مورد تجدید نظر قرار داده و اصلاحات لازماز طریق شورای هماهنگی موضوع تبصره 2 ماده 21 قانون وظیفه عمومی تهیه و از طریق وزارت کشور جهت تصویب هیأت وزیران پیشنهاد نماید.
5 ـ در بند «ج »ماده 51 فرازهای زیر اضافه میگردد.
فراز 6 ـ تحویل اصل گواهینامه یا پایاننامه دورههای تحصیلی دیپلم و بالاتر از وزارتخانه مربوطه.
فراز 7 ـ دریافت مستمری از سازمانهای دولتی و وابسته و نهادهای قانونی.
فراز 8 ـ استخدام به صورت روزمزد- خرید خدمت در وزارتخانهها،مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی شرکتهای دولتی.
6 ـ اصلاح جزء 1 بند ح ماده 51 به شرح ذیل.
دارندگان دفترچه آماده بخدمت بدون مهر غیبت در مدت اعتبار آن چنانچه موفق به انجام مراحل ثبت نام و آزمون صدور گواهینامه شدند گواهینامه صادر وبه آنان تحویل خواهد شد.
7 ـ ماده 92 به شرح زیر اصلاح گردد:
دستورالعملها، بخشنامهها و اطلاعیهها و امور اجرایی مربوط که موضوعاً مربوط به امور وظیفه عمومی و به نحوی در ارتباط با نیروهای نظامی و انتظامی ومراجع قضائی باشد در شورای هماهنگی موضوع تبصره 2 ماده 21 قانون خدمت وظیفه عمومی مطرح گردیده و پس از تأیید شورای مزبور برای کلیهدستگاههای فوقالذکر لازمالاجرا خواهد بود.
8 ـ ماده 100 ـ مشمولانی که دارای کارت پایان خدمت یا معافیت دایم باشند تا زمانی که اداره وظیفه عمومی خروج آنان را از کشور در حدود قوانین ممنوعاعلام ننماید میتوانند از کشور خارج شوند.
9 ـ تبصره زیر بماده 109 الحاق میگردد:
«تبصره ـ رسیدگی به تقاضای معافیت مشمولان (معافیت کفالت یا پزشکی) که برابر مقررات قانون خدمت وظیفه عمومی و آئیننامههای اجرایی آن به تحصیلاشتغال داشته و از معافیت تحصیلی استفاده مینمایند پس از فراغت از تحصیل یا ترک تحصیل یا اخراج بعمل خواهد آمد.»
10 ـ تبصرهای بشرح زیر به ماده 114 اضافه گردید:
تبصره ـ تشخیص موجه بودن اعتراض ،مذکور در این ماده ، با اداره وظیفه عمومی خواهد بود.
11 ـ ماده 119 حذف میشود.
12 ـ در سطر اول ماده 124 کلمه «زیر» بعد از مشمولان اضافه میگردد.
13 ـ بند 1 ماده 124 به شرح زیر اصلاح میشود:
بند 1 ـ یگانه مراقب و نگهدارنده پدری که بسن 65 سالگی رسیده و یا پدری که طبق نظر شورای پزشکی نیاز بمراقبت و نگهداری داشته و بتشخیص هیئترسیدگی قادر به اداره امور خود نباشد.
14 ـ عبارت داخل پرانتز فراز 2 ذیل ماده 124 و تبصره آن به شرح زیر اصلاح میگردد:
«در صورت مطلقه بودن مادر باید تاریخ ثبت طلاق در دفاتر اسناد رسمی قبل از ورود بسن 16 سالگی مشمول باشد.»
تبصره ـ چنانچه تاریخ ثبت طلاق در دفاتر اسناد رسمی بعد از ورود بسن 16 سالگی و قبل از سن مشمولیت باشد پرونده در شورای پیشبینی شده در تبصره 2ماده 21 قانون خدمت وظیفه عمومی مطرح و شورا با در نظر گرفتن وضع خانوادگی مشمول مجوز طرح پرونده در هیئتهای رسیدگی را صادر خواهد نمود.
15 ـ در سطر اول ماده 125 حرف «و» بین کلمات سرپرستی ـ نگهداری اضافه میشود.
16 ـ در سطر آخر ماده 131 کلمه «خواهند» به «خواهد» اصلاح میشود:
17 ـ مواد 133 و 134 بشرح زیر اصلاح و تبصرهای به ماده 137 الحاق گردد.
«ماده 133 ـ با مشمولانی که پدر یا برادر آنها از تاریخ 19/10/1356 در راه به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و استمرار آن معمول یا مفقودالاثر یا اسیر شده یا بشونداز نظر معافیت به ترتیب زیر رفتار خواهد شد.»
الف ـ یکنفر از فرزندان یا برادران مشمول فرد معلولی که برابر نظر شورای پزشکی بنیاد شهید به تنهاییی قادر به اداره امور شخصی خود نباشد از انجام خدمتدوره ضرورت و احتیاط معاف دایم خواهد شد.
ب ـ یک نفر از فرزندان یا برادران مشمول فرد مفقودالاثر از انجام خدمت دوره ضرورت و احتیاط معاف دایم خواهد شد.
ج ـ یک نفر از فرزندان یا برادران مشمول فرد اسیر سه سال متوالی میتواند از معافیت موقت یک ساله خدمت دوره ضرورت احتیاط استفاده کرده و در پایانسال سوم در صورت بقای اسارت به مشمول معافیت دایم از خدمت دوره ضرورت و احتیاط داده خواهد شد.
تبصره 1 ـ یکنفر از فرزندان و یا برادران مشمول فرد اسیر در صورتیکه بیش از سه از تاریخ اسارت اسیر گذشته باشد و در بدو مراجعه مشمول مدت اسارتبیش از سه سال احراز گردد و در صورت وجود سایر شرایط مقرر در قانون در همان نوبت اول برای مشمول کارت معافیت دایم از انجام خدمت صادر گردد.
تبصره 2 ـ مشمولانیکه بموجب قانون اصلاح ماده 45 قانونت خدمت وظیفه عمومی از معافیت موقت استفاده کرده چنانچه در مدت اعتبار معافیت موقت ویا قبل از آن مدت اسارت اسیر از سه سال تجاوز نماید میتوانند به حوزههای وظیفه عمومی ذیربط مراجعه و تقاضا نمایند که معافیت موقت آنان به معافیت دایمتبدیل شود.
ماده 134 ـ منظور از معلول مندرج در ماده 45 قانون خدمت وظیفه عمومی و ماده 133 این آیینامه فرد ذکوری است که در راه به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی واستمرار آن از تاریخ 19/10/1356 به بعد معلول شده یا بشود و در شورای پزشکی بنیاد شهید معاینه شده وبرابر نظر شورای پزشکی مذکور به تنهایی قادر به اداره امور شخصی نباشد.
تبصره ذیل به ماده 137 الحاق میشود.
تبصره ـ در صورت تعدد مشمولان در موارد مشابه برابر مقررات مواد 140 تا 155 این آئیننامه عمل شود.
18 ـ بند «ب» ماده 138 به شرح زیر اصلاح میشود:
«ب» ـ بیش از هفت سال از تاریخ شهادت تا تاریخ معرفی و یا تا فروردین ماه سال که طی آن سال مشمول به سن 19 سالگی میرسد نگذشته باشد.
19 ـ ماده 140 به شرح زیر اصلاح میشود:
«ماده 140 ـ چنانچه از یک خانواده افرادی شهید یا مفقودالاثر یا معلول یا اسیر شده باشند فقط یکنفر از فرزندان یا برادران مشمول آن خانواده میتواند ازمعافیت استفاده نماید.»
20 ـ ماده 152 ـ مشمولی که از معافیت دایم یا موقت کفالت یا پزشکی استفاده نموده یا مینمایند پس از شهادت یا معلولیت یا مفقودالاثر شدن یا اسارت پدر و یا برادر خود میتواند تقاضای تبدیل معافیت کفالت یا پزشکی یا تحصیلی را بمعافیت یک نفر از فرزندان یا برادران خانواده طبقات مذکوربه حوزة وظیفه عمومی صادر کننده کارتهای مذکور تسلیم نماید و حوزه وظیفه مربوطه برابر مقررات پس ازرسیدگی نسبت به تبدیل کارت معافیت قبلی وی به کارت معافیت یکنفر از فرزندان با برادران خانواده آن طبقات اقدام خواهد نمود.
21 ـ مواد 156 و 157 حذف میشوند.
22 ـ فراز 10 ماده 158 بشرح زیر اصلاح و عبارت داخل پرانتز آن حذف شود.
«10 ـ برگ معاینه پزشکی برادر بیش از 18 سال مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی بر اینکه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به مراقبت و نگهداری ازپدر خود نمیباشد.»
23 ـ صدر ماده 159 و فراز 12 آن بشرح زیر اصلاح میشوند و عبارت داخل پرانتز فراز 12 حذف میگردد.
ماده 159 ـ مدارک لازم برای رسیدگی به ادعای کفالت مشمولان یگانه مراقب و نگهدارنده مادر فاقد شوهر بشرح زیر است.
12 ـ برگ معاینه پزشکی برادر بیش از 18 سال مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی براینکه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به سرپرستی مادر فاقد شوهر خود نمیباشد.
24- فرازهای 10 و 11 ماده 160 بشرح ذیل اصلاح و عبارت داخل پرانتز فراز 10 حذف میشود.
«10-برگ معاینه پزشکی برادر بیش از 18 سال مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی بر اینکه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به مراقبت و نگهداری از جد خود نمیباشد.»
«11- برگ استشهادیه تأیید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضای سه نفر از بستگان مشمول که به تأیید مراجع انتظامی منحل رسیده باشد.»
25 ـ در بند "ب" ماده 160 کلمه «جد» به «جده» اصلاح میشود.
26 ـ فرازهای 9 و 10 ماده 161 بشرح زیر اصلاح و عبارت داخل پرانتز فراز 9 حرف و فراز 11 به آن الحاق میگردد.
«9 ـ برگ معاینه پزشکی برادر بیش از 18 سال مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی بر اینکه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به مراقبت و نگهداری ازخواهر خود نمیباشد.
«10 ـ برگ استشهاد تأیید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضاء سه نفر از بستگان مشمول که بتأیید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.»
«11 ـ برگ معاینه پزشکی خواهر مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی بر اینکه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به اداره امور خود نمیباشد و نیاز بهمراقبت و نگهداری دارد.»
27 ـ فرازهای 9 و 10 ماده 162 بشرح زیر اصلاح میشوند:
9 ـ برگ معاینه پزشکی برادر بیش از 18 سال مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی براینکه بعلت بیماری و یا نقص عضو قادر به اداره امور خودنمیباشد و نیاز به مراقبت و نگهداری دارد.
«10 ـ برگ استشهاد تأیید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضای سه نفر از بستگان مشمول که بتأیید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.»
28 ـ فرازهای 7 و 8 ماده 163 به شرح زیر اصلاح و عبارت داخل پرانتز فراز 7 حذف میشود.
«7 ـ برگ معاینه پزشکی برادر بیش از 18 سال مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی بر اینکه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به سرپرستی و نگهداری ازبرادر یا خواهر صغیر خود نمیباشد.»
«8 ـ برگ استشهاد تأیید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضای سه نفر از بستگان مشمول که به تأیید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.»
29 ـ فرازهای 9 و 10 ماده 164 بشرح زیر اصلاح میشود:
«9 ـ برگ معاینه پزشکی برادر بیش از 18 سال مشمول متضمن نظر شورای پزشکی مبنی بر اینکه بعلت بیماری یا نقص عضو قادر به سرپرستی از خواهرمجرد خود نمیباشد.»
«10 ـ برگ استشهاد تأیید وضعیت و صحت ادعای مشمول به امضای سه نفر از بستگان مشمول که بتأیید مراجع انتظامی محل رسیده باشد.»
30 ـ صدر ماده 165 بشرح زیر اصلاح میشود و فرازهای 2، 5، 6، 9، 10،11 و 12 و تبصره 1 آن حذف میشوند و تبصره 2 آن به تبصره تبدیل میشود.
«ماده 165 ـ مدارک لازم برای رسیدگی به تقاضای معافیت یک نفر از فرزندانت یا برادران فرد معلول بشرح زیر است.»
31 ـ بندهای 2- 5- 6- 7 ماده 166 و تبصره 1 آن حذف و تبصره 2 ماده 166 به تبصره ماده 166 به تبصره ماده 166 به تبصره اصلاح میگردد:
32 ـ صدر ماده 166 بدین ترتیب اصلاح میگردد:
مدارک لازم برای رسیدگی به تقاضای معافیت یک نفر از فرزندان یا برادران فرد اسیر یا مفقودالاثر بشرح زیر است.
33 ـ بندهای 5، 7، 8، 9، 10 و 12 ماده 167 حذف میگردد.
34 ـ در ماده 174 کلمه «آموزشهای» به «آزمایشهای» اصلاح میشود.
35 ـ تبصره 1 ذیل ماده 182 حذف و تبصره 2 آن به تبصره تبدیل میشود.
36 ـ تبصره 1 ذیل ماده 183 به شرح زیر اصلاح میشود.
«تبصره 1 ـ هرگاه بازداشت پرسنل وظیفه توسط مقامات قضایی در دوره آموزش باشد در صورت اعاده به خدمت چنانچه مدت بازداشت بنا به تشخیص شورایآموزشی با فرهنگی مرکز آموزش موجب لطمه به آموزش گردد دوره آموزشی آنان تجدید خواهد شد و در غیر اینصورت بقیه دوره آموزش را ادامه خواهند داد و در صورتیکه مدت بازداشت پس از خاتمه آموزش و در حین خدمت باشد بقیه خدمت دوره ضرورت را بدون احتساب ایام بازداشت انجام خواهند داد.»
37 ـ عبارت خط اول ماده 186 به ترتیب زیر تکمیل گردد.
ماده 186 ـ مشمولان زیر غایب محسوب میشوند مگر آن که مطابق ظوابطی که به تأیید شورای موضوع تبصره 2 ماده 21 قانون خدمت وظیفه عمومی برسد،عذر غیبت ایشان موجه باشد.
38 ـ در اول ماده 188 حرف «به» اضافه میشود.
39 ـ ماده 139 ـ پرسنلی که در حین آموزش اولیه مرتکب فراز از خدمت شوند ملزم هستند خود را به واحد مربوط معرفی در صورتیکه دستگیر شوند نیز بایدبه همان واحد تحویل گردند و چنانچه معرفی آنان به واحدهای مربوط امکانپذیر نباشد باید به حوزه وظیفه عمومی محل دستگیری تحویل تا همانند سایرمشمولین به خدمت اعزام گردند.
40 ـ ماده 197 بشرح ذیل اصلاح و یک تبصره به آن الحاق میگردد.
ماده 197 ـ چنانچه فرار از خدمت پرسنل وظیفه پس از پایان دوره آموزشی بیش از 6 ماه باشد مدت خدمت قبلی آنان جزء خدمت دوره ضرورت محسوبنگردیده و در صورت معرفی یادستگیری توسط دژبان یا ژاندارمری محل به یگان محل خدمت قبلی اعزام و تحویل خواهند شد تا ضمن انجام خدمت دورهضرورت نسبت به تعقیب کیفری آنان اقدام گردد.
تبصره ـ چنانچه از تاریخ ترخیص مشمولان موضوع ماده 182 و یا از تاریخ فرار از خدمت مشمولان ماده فوق بیش از یکسال گذشته باشد در صورت نیاز بهتجدید آموزش بنا به تشخیص نیرو یا سازمان مربوطه جهت طی دوره آموزشی از طریق یگان محل خدمت به مراکز آموزشی همان نیرو یا سازمان اعزام خواهندشد.
41 ـ بخش سوم ـ نحوه شناسایی و دستگیری مشمولین غایب الحاقی به آئیننامه اجرائی قانون نظام وظیفه مصوب 13/5/64 هیأت وزیران
ماده 199 ـ سپاه پاسداران، کمیته انقلاب اسلامی، ژاندارمری و شهربانی جمهوری اسلامی ایران موظفند مشمولان غایب خدمت وظیفه عمومی را شناسایی ودستگیر نموده و به حوزه وظیفه عمومی محل دستگیری تحویل نمایند.
ماده 200 ـ سازمانهای مندرج در ماده 199 این آئیننامه موظفند ضمن رسیدگی به انجام درخواست مراجعین در صورتیکه در سن مشمولیت باشند (متولدین1338 و بعد از آن که وارد سن 19 سالگی میشوند) مدارک مربوط به وضع مشمولیت آنان را خواستار و چنانچه فردی فاقد مدرک یاد شده باشد او را دستگیر وبه نزدیکترین حوزه وظیفه عمومی معرفی و تحویل نمایند.
تبصره 1 ـ هرگاه مشمولان موضوع این ماده متهم به ارتکاب جرائمی باشند بدواً جهت تعقیب کیفری به مراجع قضائی ذیصلاح معرفی و پس از رفع نیاز قضائیبمنظورانجام خدمت به حوزه وظیفه عمومی معرفی شوند.
تبصره 2 ـ مدارک مربوط به وضع مشمولیت مندرج در این ماده عبارتند از:
الف ـ کارت پایان خدمت دوره ضرورت.
ب ـ کارت معافیت دائم کامپیوتری.
ج ـ کارت معافیت موقت (کفالت یا پزشکی و یا معافیت برادر یا فرزند اسیر ) در مدت اعتبار آن.
د ـ کارت تحصیلی معتبر.
هـ کارت شناسایی پرسنل نیروهای نظامی و یا انتظامی .
و ـ گواهی اشتغال بخدمت پرسنل وظیفه در دوره ضرورت.
ز ـ گواهی اشتغال به تحصیل و یا خدمت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت آموزشپزشکی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان کشتیرانیجمهوری اسلامی ایران، آموزشگاه فنون هواپیمایی موضوع مواد 6 ـ 7 ـ 8 و 9 قانون خدمت وظیفه عمومی.
ح - دفترچه آماده بخدمت در مدت اعتبار آن.
تبصره 3 ـ در صورتیکه سازمانهای مذکور به منظور معرفی و تحویل مشمولان غایب بحوزه وظیفه عمومی نیاز به همکاری سایر سازمانهای مذکور در ماده199 این آییننامه را داشته باشند سازمانهای مزبور موظفند در صورت درخواست همکاری لازم را معمول دارند.
ماده 201 ـ کلیه افرادی که در سنین مشمولیت قرار دارند موظفند مدارک مربوط به وضع مشمولیت خود را همراه داشته باشند.
ماده 202 ـ هر یک از نیروهای مندرج در ماده 199 این آییننامه جهت دریافت اطلاعات مردمی و تسهیل در انجام مأموریت فوق موظفند امکاناتی از قبیل تلفنو غیره را برای مراجعه مردم بوجود آورده و این مسأله را بوسیله رسانههای گروهی محل به اطلاع عموم برسانند تا به وسیله اطلاعات مردمی مشمولان غایبو کارفرمایان متخلف محل شناسایی و دستگیر شوند.
ماده 203 ـ وزارتخانهها، مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، نهادهای قانونی ضمن انجام امور جاری چنانچه مشمولی فاقد مدارک مذکور در تبصره 2 ماده 200باشد موظفند آنان را شناسائی نموده مراتب را به نزدیکترین مرجع انتظامی محل اعلام نمایند.
ماده 204 ـ مأمورین انتظامی هر محل مکلفند کلیه اماکن عمومی از قبیل هتلها، مهمانخانهها، گاراژها، سینماها، ترمینالهای اتوبوسرانی، پارکها و باشگاههایورزشی را زیرنظر داشته تا مشمولین غایبی را که در این اماکن حضور دارند شناسایی و دستگیر نمایند.
ماده 205 ـ هر یک از سازمانهای مندرج در ماده 199 موظفند مشمولانی را که توسط حوزههای وظیفه عمومی با مکاتبه و تعیین آدرس خواسته شده باشنددستگیر و به حوزههای مربوطه معرفی نمایند.
ماده 206 ـ مأمورین پلیس راه ژاندارمری و راهنمایی و رانندگی مکلفند ضمن انجام وظیفه محوله چنانچه به مشمول غایبی برخورد نمایند او را دستگیر و بهنزدیکترین مرجع انتظامی تحویل نمایند.
ماده 207 ـ سازمانهای موضوع ماده 199 این آئیننامه باید به مؤسسات غیردولتی از قبیل کارخانجات، کارگاهها، بنگاهها، مغازهها و سایر اماکنی که در حوزهاستحفاظی آنان قرار دارد مراجعه و مشمولان غایبی را که بکارگرفته شدهاند دستگیر و نیز در مورد تعقیب کیفری کار فرما اقدام لازم انجام و با پرونده متشکله بهدادسرای عمومی محل معرفی نمایند.
ماده 208 ـ در صورتی که مأمورین وزارت کار و امور اجتماعی و سازمانهای تأمین اجتماعی و کمیتههای امور صنفی ضمن انجام وظایف محوله متوجه شوند که کارفرمائی مشمول غایب و تعقیب قانونی کارفرمای متخلف اعلام دارند.
ماده 209 ـ مأمورین انتظامی هر محل موظفند افرادی را که در سن مشمولیت بوده و فاقد مدارک مذکور در تبصره 2 ماده 200 باشند و در معابر عمومی بمشاغلی اشتغال دارند دستگیر و به حوزه وظیفه عمومی محل تحویل نمایند.
ماده 210 ـ حوزههای وظیفه هر محل موظفند مشمول یا مشمولین غایبی را که به آنها تحویل میگردد پس از احراز هویت در صورتیکه قانوناً بلامانع و قادر بهخدمت باشند برای آنان دفترچه آماده بخدمت صادر و به مرکز آموزش نیرو یا سازمانی که قبلاً در مورد پذیرش این قبیل مشمولین هماهنگی و تعیین گردیدهاست اعزام دارند.
ماده 211 ـ مشمولان غایب که توسط نیروهای موضوع ماده 119 این آئیننامه دستگیر و بحوزه وظیفه محل دستگیری تحویل میشوند هرگاه از ارائه شناسنامهعکسدار خودداری نمایند و حوزههای وظیفه عمومی باید برای آنان دفترچه آماده بخدمت بدون عکس با مشخصاتی که اظهار میدارند صادر نمایند و مراکزآموزش موظف به پذیرش اینگونه مشمولان خواهند بود.
تبصره ـ مراکز آموزشی موظفند مشخصات و عکس اینگونه مشمولان را به دادسراهای انقلاب اسلامی و ادارات اطلاعات محل مربوطه ارسال دارند.
ماده 212 ـ چنانچه مشمولین غایب در غیر موعد اعزام به حوزههای وظیفه عمومی تحویل شوند و امکان اعزام آنان به مراکز آموزشی نیز نباشد حوزههایوظیفه عمومی مجازند از مشمول تضمین یا تعهد کتبی بر حسب مورد اخذ و دفتر چه آماده به خدمت برای اولین وهله اعزام صادر و تحویل نمایند.
تبصره 1 ـ در صورتیکه مشمولین نتواند تضمین یا تعهد لازم را بسپارد اینگونه مشمولین باید تا اولین مرحله اعزام در مرکزهنگ یا گردانهای ژاندارمریتحت آموزش قرار گرفته و سپس بمراکز آموزشی اعزام گردند.
تبصره 2 ـ ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران باید پیشبینیهای لازم در مورد تأمین اعتبارات مربوط به این قبیل مشمولین را بنماید.
ماده 213 - مشمولانی که دستگیر و به حوزههای وظیفه عمومی محل تحویل میشوند در صورتیکه به مراکز آموزشی اعزام و یا در هنگها و یا گردانهایژاندارمری نگهداری شوند پایه خدمتی آنان از همان روز دستگیری محسوب خواهد شد.
ماده 214 ـ در صورتیکه مشمولان موضوع ماده 212 در موعد مقرر که در دفترچه آماده بخدمت قید گردده برای اعزام بموقع حاضر نشوند بایستی اسامی وآدرس آنان با ذکر هویت شخص ضامن در اختیار سازمانهای مذکور در ماده 199 این آئیننامه گذارده شود تا نسبت به دستگیری مجدد مشمولان و تعقیبقانونی آنان از طریق دادسرای عمومی محل اقدام گردد.
ماده 215 ـ مشمولانیکه در موعد مقرر برای اعزام بخدمت حاضر نگردیده و پس از مدتی شخصاً مراجعه نمایند بدون معرفی به دادگاه بخدمت اعزامخواهند شد و مدت خدمت دوره ضرورت آنان از شش ماه بیش از خدمت مقرره قانونی خواهد بود. بدیهی است در پایان خدمت برابر ماده 190 آئیننامه اجراییقانون وظیفه عمومی با آنان رفتار خواهد شد.
ماده 216 ـ مشمولانیکه برای بار دوم دستگیر و بمراجع قضائی تحویل میشوند پس از تعیین تکلیف و صدور حکم باید از طریق مراجع قضایی جهت اعزامبخدمت بحوزههای وظیفه عمومی محل تحویل گردند و حوزه های مربوطه باید تاریخ اعزام مجددی برای این قبیل مشمولان تعیین و چنانچه مشمولین مذکور در تاریخ تعیین شده حاضر به اعزام نشوندحوزههای مربوطه باید مراتب را جهت اجرای حکم صادره به دادسرای محل اعلام دارند.
ماده 217 ـ مشمولانیکه به حبس تعلیقی محکوم شدهاند چنانچه به اتهام فرار از خدمت تیر تحت تعقیب قرارگیرند با توجه به تبصره 8 ماده 40 قانون مجازاتاسلامی علاوه بر مجازات مقرره برای فرار از خدمت مجازات تعلیقی نیز درباره آنان اجراء خواهد شد.
ماده 218 ـ حوزههای وظیفه عمومی موظفند از تاریخ 27/4/65 برای مشمولان غایبی که شخصاً43 خود را معرفی بنمایند و یا دستگیر شوند و یا مشمولانیکه قبلاً دفترجه آماده بخدمت اخذ و در تاریخ معین به خدمت نرفتهاند بر حسب مورد دفترچه آماده بخدمت آنان مدتی را که باید اضافه خدمت داشته باشندقید نمایند.
ماده 219 ـ سازمانهای مندرج در ماده 199 این آئیننامه باید پرسنل وظیفه فراری را دستگیر و به دژبان محل تحویل نمایند و در صورت نبودن دژبان بواحدهای ژاندارمری معرفی تا به نزدیکترین واحد دژبان تحویل شوند.
ماده 220 ـ یگان دژبان یا ژاندارمری محل در مورد پرسنل وظیفه فراری به ترتیب زیر اقدام خواهند نمود:
الف ـ در صورتیکه پرسنل وظیفه در مرکز آموزش مرتکب فرار از خدمت گردیده باشند، تحویل مرکز آموزشی ذیربط خواهند شد تا مطابق ماده 59 قانونخدمت وظیفه عمومی و ماده 193 آییننامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی با آنان رفتار گردد.
ب ـ پرسنل وظیفهای که پس از خاتمه دوره آموزش مرتکب فرار از خدمت شدهاند از طریق دژبان یا ژاندارمری به یگان محل خدمت قبلی اعزام و تحویلخواهند شد تا در صورتیکه مدت فرار از خدمت آنان 6 ماه یا کمتر باشد بقیه خدمت دوره ضرورت را انجام داده و هر گاه مدت فرار از خدمت بیش از 6 ماهباشد مدت خدمت قبلی آنان مطابق ماده 59 قانون خدمت وظیفه عمومی جزو خدمت دوره ضرورت محسوب نگردیده و مجدداً باید خدمت دوره ضرورت رادر یگان قبلی انجام دهند و در هر دو مورد نسبت به تعقیب کیفری آنان اقدام گردد.
ماده 221 ـ در صورتیکه پرسنل وظیفه حسب مورد از مراکز آموزش یا یگانهای نیروهای نظامی و یا انتظامی مرتکب فرار از خدمت گردند فرماندهان مربوطهباید حداکثر ظرف مدت ده روز مراتب را با ذکر مشخصات و نشانی آنان جهت دستگیری به سازمانهای موضوع ماده 199 این آئیننامه و مراجع انتظامی محلخدمت و حوزه وظیفه عمومی اعزام کننده اعلام دارند تا سازمانهای مذکور آنان را دستگیر و به محل خدمت تحویل نمایند.
ماده 222 ـ برای مشمولانی که تا زمان تصویب این قانون در ایام غیبت از طریق بسیج به جبهه اعزام گردیدهاند در صورت معرفی یا دستگیری مانند سایرمشمولان غایب دفترچه آماده بخدمت صادر و چنانچه گواهی انجام خدمت در جبهه از طریق بسیج ارایه نمایند مدت خدمت تأیید شده از اضافه خدمت آنانکسر خواهد شد و مراتب نیز در دفترچه آماده بخدمت قید میگردد و هرگاه مشمول بخدمت اعزام شده باشد بواحد مربوطه اعلام خواهد شد که مدتخدمت مذکور را از میزان اضافه خدمت وی کسر نمایند.
ماده 223 ـ کارفرمایان و مسئولان مؤسسات غیر دولتی از قبیل کارگاهها، بنگاهها، مغازهها، حق به کار گیری مشمولان، غایب زمان جنگ را در مؤسسات مذکورندارند و در زمان صلح نیز قبل از رسیدگی به وضع مشمولان حق بکارگیری مشمولان غایب زمان صلح را نیز نخواهند داشت.
تبصره ـ اشخاصی که مشمولان غایب موضوع این ماده را در مؤسسات خود به کار گیرند توسط نیروهای مذکور در ماده 199 این آئیننامه شناسایی و بهدادسرای عمومی محل معرفی خواهند شد تا به اتهام بکار گرفتن مشمولان غایب زمان جنگ تحت تعقیب قانونی قرار گیرند.
ماده 224 ـ مأمورین انتظامی در صورت برخورد با افرادی که فاقد مدارک مذکور در تبصره 2 ماده 200 باشند تا مشخص شدن وضعیت مشمولیت با آنان همانندسایر مشمولین غایب رفتار خواهند نمود.
ماده 225 ـ کلیه افراد وظیفه در زمان جنگ باید حداقل یک سال از مدت خدمت دوره ضرورت را در مناطق عملیاتی انجام دهند.
تبصره ـ مناطق عملیاتی مناطقی است که توسط شورایعالی دفاع بعنوان منطقه عملیاتی تعیین شده یا میشوند.
ماده 226 ـ در صورتی که هر یک از نیروها یا سازمانهای نظامی و انتظامی امکان بکار گیری پرسنل وظیفه خود را بمدت یکسال دز مناطق عملیاتی نداشتهباشند با در نظر گرفتن وظیفه و نوع مأموریت محوله به هر نیرو یا سازمان پرسنل وظیفه از نیروئی به نیروی دیگر تعویض جا به جا خواهند شد و هماهنگیدرباره تعویض و جا به جائی پرسنل وظیفه از نیروئی به نیروی دیگر در مورد نیروهای سه گانه ارتش و ستاد مشترک و وزارت دفاع و سازمانهای تابعه با ستادمشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و درباره سپاه با ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و در مورد کمیته انقلاب اسلامی، ژاندارمری و شهربانی جمهوری اسلامی ایران باوزارت کشور خواهد بود به نحوی که این قانون در مورد کلیه افراد وظیفه به طور یکسان اجراء گردد.
تبصره ـ مشمول یا مشمولانی که با تشخیص شورایعالی دفاع وجود آنان در غیر مناطق عملیاتی ضروری باشد الزامی به انجام یکسال خدمت در مناطقعملیاتی ندارند و خدمت مقرر را در همان نیرو یا سازمان مربوط انجام خواهند داد.
ماده 227 ـ در هر استان بمنظور ایجاد هماهنگی در جهت حسن انجام مأموریتها و وظایف محوله موضوع قانون الحاق موادی به قانون خدمت وظیفهعمومی مصوب 1365 شورائی مرکب از نمایندگان سازمانهای مذکور در ماده 1 این قانون زیر نظر استاندار تشکیل میگردد.
تبصره ـ در مناطقی بدلیل وجود مسائل خاص فرهنگی یا سیاسی امکان اقدام عمل جهت شناسائی و دستگیری سربازان فراری و مشمولان غایب بطورجداگانه و مستقل برای سازمانها وجود نداشته باشند پس از درخواست یکی از سازمانهای مذکور موضوع در شورای مذکور در ماده فوق مطرح و پس ازهماهنگی در جهت انجام مأموریتها اقدام مشترک توسط سازمانها صورت خواهد پذیرفت.
نخستوزیر – میرحسین موسوی