آئیننامه مترجمان رسمی
مصوب 1369,01,22

نظر بماده 3 قانون اجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر رسمی مصوب 20 خرداد 1316 آئیننامه مترجمان رسمی در 36 ماده و 9 تبصره بشرح زیر تصویب می‌شود:

الف - ترتیب انتخاب مترجمان رسمی

ماده 1-قوه قضائیه در صورت احتیاج به وسایل مقتضی از داوطلبان واجد صلاحیت مترجمی رسمی دعوت می‌کند تا درخواست خود را در تهران به اداره فنی دادگستری و در شهرستانها به دادگستری محل تسلیم کنند.

ماده 2- شرایط مترجمی رسمی از قرار زیر است:
1- داشتن تسلط در ترجمه زبان مورد احتیاج و نگارش فارسی.
2- داشتن بیش از 25 سال سن.
3- عدم شهرت به فساد اخلاق.
4- محجور نبودن.
5- عدم محکومیت به مجازاتی که به تشخیص اداره فنی و تصویب معاون قضائی منافی شغل مترجمی رسمی باشد.
6-داشتن صداقت و امانت به تشخیص کمیسیون ماده 5.

ماده 3- درخواست مترجمی رسمی باید طبق نمونه اعلام شده از طرف اداره فنی و دارای پیوستهای زیر باشد:
1- یکبرگ رونوشت یا فتوکپی مصدق از کلیه صفحات شناسنامه.
2- دو قطعه عکس 3*4 (برقی).
3- رونوشت یا فتوکپی مصدق بالاترین مدرک تحصیلی در صورت موجود بودن.
4- اصل یا رونوشت یا فتوکپی مصدق مدارک مربوط به سابقه مترجم در امر ترجمه و یا مدارک تحصیل زبان مورد نظر در صورت موجود بودن.
5- گواهی عدم سوء پیشینه (در مورد کارمندان دولت و مؤسسات وابسته به دولت گواهی اداره مربوطه مبنب بر اشتغال به کار کافی خواهد بود.)

ماده 4- درخواست مترجمی رسمی بترتیب تاریخ وصول در دفتری ثبت و برای هر داوطلب پرونده جداگانه‌ای تشکیل می‌شود اداره فنی و دادگستری محل در صورت لزوم به وسایل مقتضی در خصوص صلاحیت داوطلب تحقیق بعمل آورده نتیجه را در پرونده او منعکس میسازند.

ماده 5- اداره فنی پرونده داوطبان را در کمیسیون مرکب از رئیس اداره فنی و یکنفر که به زبان خارجی مربوط تسلط کامل داشته باشد و یکنفر از قضات به انتخاب معاون قضائی مطرح میسازد و واجدین صلاحیت را با تعیین تاریخ برای شرکت در امتحان دعوت می‌کند.دعوت کتبا و لااقل یکماه قبل از تاریخ امتحان بعمل آید.

ماده 6- امتحان در تهران زیر نظر اداره فنی بوسیله هیئت ممتحنه بعمل می‌آید و بصورت ترجمه از زبان فارسی بزبان خارجی و بالعکس خواهد بود و استفاده از فرهنگ لغت در جلسه امتحان مجاز است.سؤالات امتحانی برای مرکز در جلسه‌ای که روز امتحان تشکیل می‌شود تهیه و تکثیر و بلافاصله در اختیار داوطلبان گذارده خواهد شد.

تبصره - هیئت ممتحنه از سه نفر اشخاص متبحر در زبان مورد نیاز که لااقل یکی از آنها مترجم رسمی آن زبان باشد به پیشنهاد اداره فنی و تصویب معاون قضائی تشکیل می‌گردد و در صورت عدم دسترسی به تعداد مذکور ممکن است از تعداد کمتر استفاده شود.

ماده 7- امتحان در شهرستانها زیر نظر هیئتی مرکب از رئیس دادگستری محل و دو نفر از قضات با انتخاب رئیس دادگستری بعمل خواهد آمد و پاکت لاک و مهر شده سؤالات واصله از اداره فنی در همان جلسه امتحان مفتوح و در اختیار داوطلبان گذارده خواهد شد.
سؤالات امتحانی برای شهرستانها بوسیله هیئت ممتحنه مذکور در فوق طرح و در پاکت لاک و مهر شده به دادگستری محل ارسال می‌شود.
هیئت مذکور پس از خاتمه امتحانات ذیل یا ظهر اوراق امتحانی را امضائ کرده و در پاکت لاک و مهر شده بهاداره فنی عودت خواهند داد.

تبصره - رئیس دادگستری محل ظرف 5 روز پس از وصول سئوالات،تاریخ تشکیل جلسه امتحان را تعیین و از داوطلبان دعوت بعمل می‌آورد.دعوتنامه باید حداقل پانزده روز قبل از تاریخ تشکیل جلسه امتحان ارسال شود.

ماده 8- طرح سؤالات و تصحیح اوراق امتحانی زیر نظر کمیسیون مذکور ماده 5 توسط هیئت ممتحنه مذکور در ماده 6 و تبصره آن صورت می‌گیرد و نمره‌ای که به اوراق داده می‌شود از صد منظور می‌گردد و حداقل نمره قبولی 80 می‌باشد.نمره هر ورقه ذیل یا ظهر آن ورقه ثبت شده و به امضاء هیئت ممتحنه می‌رسد.

ماده 9- برای داوطلبان مترجمان رسمی اظهارا (موضوع ماده 1 قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر رسمی مصوب 20 خرداد 1316) شرکت در امتحان شفاهی الزامی است و قبولی در امتحان به نحو مذکور در ماده 8 خواهد بود.

ماده 10- اداره فنی از بین قبولشدگان به ترتیب نمره دو برابر تعداد مورد لزوم را برای انجام مصاحبه دعوت می‌نماید.مصاحبه زیر نظر کمیسیون مذکور در ماده 5 انجام می‌گیرد.اداره فنی تعداد مورد احتیاج را به ترتیب از بین کسانیکه دارای نمره بیشتری بوده و در مصاحبه قبول شده‌اند،انتخاب میکند.

ماده 11- انتخاب شدگان در حضور کمیسیون مذکور ماده 5 بشرح زیر سوکند یاد می‌کنند:
به خدای متعال سوگند یاد می‌کنم که در امر ترجمه قلم و زبان خود را جز به راستی و حقیقت بکار نبرم و در سمت مترجمی رازدار و امین باشم» سپس اداره فنی بنام آنان پروانه مترجمی رسمی صادر و پس از الصاق تمبر بمبلغ مقرر قانونی به آنان تسلیم می‌کند.پروانه مترجمی رسمی باید دارای عکس و نمونه امضاء مترجم باشد.

تبصره - برای مترجمی رسمی هر زبان پروانه‌ای جداگانه صادر می‌شود.

ماده 12- مترجم رسمی در غیر حوزه قضائی محل مندرج در پروانه حق اشتغال ندارد در صورت عدم اقامت در محل مذکور، پروانه او تمدید نخواهد شد.

ب - تمدید پروانه

ماده 13- مترجم رسمی باید در اردیبهشت ماه هر سال برای تمدید پروانه خود در مرکز به اداره فنی و در شهرستانها به دادگستری محل مراجعه کند.در صورتیکه موجبی برای عدم تمدید نباشد پس از الصاق تمبر به مبلغ مقرر قانونی در پروانه، پروانه وی برای یک سال توسط اداره فنی تمدید می‌شود.
اداره فنی و دادگستری شهرستانها از تصدیق امضاء مترجمی که پروانه او تمدید نشده،ممنوع می‌باشند. اداره فنی تمدید پروانه را به دادگستری محل اطلاع میدهد.

ماده 14- دادگاه یا دادسرا یا هر مقام رسمی دیگری که به مترجم کار ارجاع می‌کند، باید طرز رفتار او را مراقبت و هرگونه تخلفی را که مشاهده نماید به اداره فنی گزارش دهد.عدم رعایت مقررات این ماده مستلزم تعقیب انتظامی است.

ماده 15- اداره فنی موظف است اسناد و مدارک تحصیلی و کلا اوراقی را که از طرف مراجع رسمی ذیصلاح برای ترجمه به آن اداره فرستاده می‌شود،در صورت پرداخت هزینه به مترجم رسمی ارجاع و پس از ترجمه و گواهی امضاء مترجم،اعاده کند.

ج - وظایف مترجم رسمی و مقررات انتظامی

ماده 16- وظائف مترجم رسمی با توجه به قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر اسناد رسمی و ماده 75 قانون آئین دادرسی مدنی حسب مورد بقرار زیر است:
1- ترجمه اسناد و اوراق مورد درخواست متقاضی که به این منظور به مترجم تسلیم می‌گردد.
2- ترجمه اظهارات اصحاب دعوی یا وکلای آنان یا شهود یا کارشناسان در مراجع قضایی و طرفین معامله یا وکلای آنان یا شهود در دفاتر اسناد رسمی.
3- گواهی صحت ترجمه اسنادی که در ایران یا یکی از کشورهای بیگانه ترجمه یا تنظیم شده است.
4- گواهی مطابقت رونوشت یا فتوکپی سندی که به غیر زبان فارسی میباشد.

ماده 17- مترجم رسمی باید دارای دفتر ثبت و برگ رسید و مهر بشرح زیر باشد:
1- دفتر ثبت که شمارهردیف و مشخصات کارهای ارجاعی0نوع و تعداد و نام صاحب سند یا نام متقاضی اگر غیر از صاحب سند باشد و نشانی کامل او و تاریخ ارجاع و تاریخ استرداد ترجمه و میزان دستمزد) در آن ثبت می‌شود.این دفتر به وسیله اداره فنی برگ شماری و منگنه و مهر خواهد شد.
2- برگ رسید که نوع و تعداد و نام صاحب سند یا نام متقاضی(اگر غیر از صاحب سند باشد)و تاریخ استرداد و میزان دستمزد ترجمه در آن ثبت و هنگام دریافت سند به متقاضی ترجمه داده می‌شود.
3- مهر که در آن نام و نام خانوادگی مترجم و زبانی که مترجم رسمی آنست و شماره پروانه مترجمی رسمی قید شده و مترجم با آن ذیل اوراق ترجمه را همر میکند.دفتر و رسید و مهر مذکور طبق نمونه موجود در اداره فنی تهیه می‌شود.

ماده 18-مترجم موظف است:
1- ترجمه هر سند را روی برگ مخصوصی که شکل و اندازه آن از طرف اداره فنی تعیین می‌شود پاکیزه و بدون قلم خوردگی و حک و اصلاح به هزینه خود ماشین و در پایان آن مطبقت ترجمه را با اصل تصدیق و با قید تاریخ امضاء کند.هرگاه ترجمه سندی از یک صفحه تجاوز کند مترجم باید زیر هر صفحه تصریح کند که بقیه در صفحه بعد ترجمه شده است و ذیل تمام صفحات را امضاءو آنها را منگنه و پلمپ می‌نماید.در مورد مدارک تحصیلی و اسناد مربوط به آن می‌توان ه تقاضای متقاضی آنها را یکجا منگنه و پلمپ کرد.
2- گواهی صحت ترجمه یا مطابقت رونوشت یا فتوکپی یا اصل باید ذیل اوراق مورد گواهی بعمل آید و در صورت تعدد صفحات ذیل هر صفحه مستقلا با قید اینکه بقیه در صفحه دیگر است،گواهی و بترتیب بند یک منگنه و پلمپ شود.

تبصره 1- هزینه پلمپ به میزان مقرر قانونی است که متقاضی باید بپردازد.

تبصره 2- مترجم موظف است علاوه بر نسخ مورد احتیاج متقاضی یک نسخه تأیید شده برای بایگانی خود تهیه و تا پنج سال نگهداری نماید و در صورت مطالبه اداره فنی یا سایر مراجع ذیصلاح آن را ارائه دهد.

ماده 19- مترجم نمی‌تواند از قبول کاری که به او رجوع می‌شود بدون عذر موجه خودداری کند ویا آن را به تأخیر بیندازد. وقت لازم برای ترجمه اسناد و مدارک لازم عنداللزوم از طرف اداره فنی و یا دادگستری محل تعیین خواهد شد.

ماده 20- در صورتیکه مترجم به لحاظ بیماری یا مأموریت یا هر علت دیگری قادر به انجام کار ترجمه نباشد،باید بفوریت مراتب را با ذکر دلیل به اداره فنی درمرکز و دادگستری محل در شهرستانها و متقاضی اعلام کند و هرگاه اسناد و اوراقی برای ترجمه نزد او باشد،این اسناد و اوراق را سریعا مسترد دارد.

ماده 21- مترجم رسمی مکلف است در موقعی که مقام صلاحیتدار تعیین می‌کند در محل مقرر حاضر شود مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد و در صورت امکان باید عذر خود را قبلا به اطلاع آن مقام برساند.

ماده 22-مترجم رسمی موظف است تمام اظهارات و مندرجات اسناد و مدارک واوراقی را که برای ترجمه به او داده می‌شود،جزء به جزء و کلمه به کلمه ترجمه نماید و حق ندارد چیزی را حذف کند.

تبصره 1- مترجم رسمی نباید ترجمه اسناد را ترجمه نماید و در صورت تخلف اداره فنی یا دادگستری محل امضاء او راگواهی نخواهد کرد.

تبصره 2- در مورد اسناد رسمی تشخیص مواردیکه ترجمه آنها ضرورتی ندارد با اداره فنی است و رعایت دستورات اداره مذکور در این موارد برای مترجم الزامی است.

ماده 23- مترجم رسمی مسئول حفظ و مراقبت اسناد است که برای ترجمه به او سپرده می‌شود و موظف است اسناد را به همان صورتیکه تحویل گرفته،رد کند.

ماده 24- مترجم رسمی موظف است در صورتیکه سند و مدرک مخدوش باشد مراتب رادر ترجمه و برگ رسیدی که به صاحب سند میدهد،قید کند.

ماده 25- هرگاه اشتباه مترجم بتصدیق دو نفر از مترجمان رسمی دیگر به انتخاب اداره فنی در امر ترجمه محرز شود و خسارتی بابت وجه تمبر و تصدیق امضاء و سایر هزینه‌های مربوط به امر ترجمه متوجه صاحب سند گردد،مترجم موظف است با اخطار اداره فنی در جبران خسارت وارده یا جلب رضایت صاحب سند اقدام کند وگرنه تحت تعقیب انتظامی قرار خواهد گرفت.

ماده 26- مترجم مکلف است اسراری که در اثر امر ترجمه به آنها واقف می‌شود،حفظ کند.

ماده 27- دریافت هر وجه یا مال یا تحمیل خدمتی بابت ترجمه بیش از آنچه این آئیننامه مقرر میدارد،ممنوع است.

ماده 28- در صورت تخلف مترجم رسمی از مقررات این آئیننامه اداره فنی می‌تواند از تمدید پروانه او برای یک یا چند دوره خودداری نماید.و این امر مانع تعقیب انتظامی یا کیفری او حسب قوانین مربوطه نخواهد بود:

د - دستمزد مترجم رسمی

ماده 29- حق‌الزحمه مترجم رسمی بقرار زیر است:

1- برای ترجمه از زبان بیگانه بفارسی و بالعکس هر کلمه هشت ریال.

2- کلمات مرکب از قبیل کتابخانه و دهکده یک کلمه محسوب می‌شود.

3- حروف ربط و اضافه هر پنج تا یک کلمه بحساب می‌رود.

4- در ترجمه اعداد هر پنج عدد مستقل یک کلمه بشمار می‌رود.

تبصره 1- هر گاه صاحب سند متقاضی ترجمه فوری باشد باید کتبا درخواست و 50 درصد اضافه بر تعرفه پرداخت کند.

5- حداقل دستمزد مترجم 600ریال است.

6- چنانچه متقاضی از ترجمه‌ای بیش از یک نسخه بخواهد باید هزینه ماشین‌نویسی و حق امضاء مترجم را بپردازد،هزینه ماشین نویسی برای هر نسخه اضافی هر صفحه یکصدریالاست و حق امضاء مترجم برای نسخه‌های اضافی،هر صفحه پنجاه ریال خواهد بود.

7- حق‌الزحمه گواهی مطابقت رونوشت سند با اصل که طبق ماده 75 قانون آئین دادرسی مدنی وسیله مترجم رسمی انجام شود،هر صفحه پنجاه ریال است.

8- حق‌الزحمه مترجم برای ترجمه شفاهی هر ساعت دو هزار ریال است که از طرف متقاضی پرداخت می‌شود.
حداقل حق‌الزحمه ترجمه شفاهی سه هزار ریال خواهد بود.
اگر مترجم حاضر شود ولی بعلت غیبت یکی از اصحاب دعوی ترجمه انجام نشود پرداخت حداقل حق‌الزحمه بعهده متخلف است.

9- هزینه سفر مترجمان رسمی کیلومتری 20ریال و روزی 4000ریال است که متقاضی باید بپردازد.

10- حق‌الزحمه مترجم برای ترجمه از زبان فارسی به زبانهای بیگانه در مورد مدارکی که با شکل ثابت از مراجع مختلف صادر می‌شود،بقرار زیر است(پول تمبر نسخ اصلی و اضافی و هزینه پلمپ بعهده متقاضی است.)
1- شناسنامه فرد متاهل 800 ریال
2- شناسنامه فرد مجرد 600 ریال
3- گواهی عدم سؤپیشینه 800 ریال
4- برگ پایان خدمت نظام وظیفه 800 ریال
5- برگ معافیت از خدمت و نظام وظیفه 800 ریال
6- ریز نمرات هر ترم دانشگاهی 500 ریال
7- کارنامه هر کلاس غیردانشگاهی 800 ریال
8- گواهینامه پایان تحصیلات 800 ریال
9- تأییدیه گواهینامه پایان تحصیلات 800 ریال
10- گواهینامه رانندگی 800 ریال
11-کارت شناسائی 600 ریال
12- کات تحصیلی 600 ریال
13- پروانه کسب 800 ریال
14- سند ازدواج جدید 2500ریال
15- سند ازدواج قدیم 2000ریال
16- طلاق نامه اعم از دفترچه یا ورقه 2000 ریال
17- سند مالکیت فاقد درج انتقالات بعدی 1800ریال
18- سند مالکیت با درج انتقالات بعدی 2200ریال

تبصره 2- هرگاه اسناد دیگری نیز به تشخیص اداره فنی دارای شکل ثابت باشد،نرخ آن با توجه به مندرجات بند بالا از طرف اداره فنی با تصویب معاون قضائی تعیین و اعلام خواهد شد.

ماده 30- امضاء مترجم ذیل ترجمه یا رونوشت یا فتوکپی اسناد و اوراق در مرکز وسیله اداره فنی و در شهرستانهایی که مترجم رسمی در آنجا مقیم است وسیله یکی از قضات دادگستری محل که به پیشنهاد اداره فنی و تصویب معاون قضائی تعیین خواهد شد،تصدیق و برای هر تصدیق به مبلغمقرر قانونی تمبر الصاق می‌شود.

ماده 31- در صورت تعلیق یا انفصال یا غیبت طولانی یا حجر یا فوت مترجم رسمی بنا به تقاضای اداره فنی در مرکز و دادگستری محل درشهرستانها از طرف دادسرای عمومی محل برگها و اسناد و دفاتر راجع به امور ترجمه جمع‌آوری و به اداره فنی یا دادگستری محل ارسال می‌گردد.

ماده 32- مرجع تعقیب انتظامی مترجم رسمی اداره فنی دادگستری است.

ماده 33- معاون قضائی میتواند همین که از سؤرفتار و اخلاق مترجم رسمی مطلع شد امر به تعقیب انتظامی او داده و در مواردیکه اشتغال او بمترجمی منافی با حیثیت مترجمان رسمی باشد،وی را از شغل مترجمی معلق نماید.

ماده 34-اداره فنی در صورت نیاز مشخصات کامل مترجمان رسمی را بوسیله روزنامه رسمی و دفترچه های مخصوص،منتشر می‌کند.

ماده 35- مواد 31 و 32 نظامنامه اجرای قانون ثبت شرکتها مصوب 2/3/1310 و بند یک (قسمتهای الف و ب) ماده 58 نظامنامه اجرای قانون علائم تجارتی و اختراعات مصوب 1/4/1310 و کلیه آئیننامه‌های مربوط به مترجمان رسمی از تاریخ قابل اجراء شدن این آئیننامه ملغی است.

ماده 36- این آئیننامه پانزده روز پس از درج در روزنامه رسمی قابل اجراست.

رئیس قوه قضائیه – محمد یزدی