آئین نامه مالی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
مصوب 1368,12,07
فصل اول – کلیات و تعاریف
ماده 1- عملیات مالی عبارت از کلیه فعالیت هایی است که قابل سنجش با معیار پول باشد.
ماده 2 – مدارک مالی به مستنداتی اطلاق می شود که حاوی جزئیات مربوط به کیفیت و کمیت عملیات مالی باشد.
ماده 3- پردازش با سیستم مالی عبارت از کلیه فعالیت هایی است که بمنظور طبقه بندی، ثبت و نگهداری عملیات و مدارک مالی صورت گیرد و منجر به تهیه صورتها و گزارش های مالی و یا متکی به مدارک مالی میگردد.
ماده 4 – حسابرسی داخلی عبارت از بررسی و ارزیابی فعالیت های بنیاد طبق ضوابط و استانداردهای معین و متداول به منظور حصول اطمینان از صحت عملیات مالی و ارائه پیشنهاد در جهت بهبود روش های مالی می باشد.
ماده 5- ارزیابی مدیریت به مجموعه فعالیت هایی اطلاق می شود که در جهت مطالعه سیستم های عمومی، اجرائی، فنی، مالی و کنترل های داخلی صورت می گیرد تا ضمن تعیین کارآئی سیستم ها و مدیران بنیاد، نکات مربوط به اتخاذ سیاست های مناسب و استمرار بهبود روندهای اجرایی را در قالب گزارش ها و پیشنهادها به سرپرست مرکز بنیاد ارائه نماید.
ماده 6- عملیات مالی شامل انجام مراحل قبول تعهدات مالی و تبادل پول و انتفاع می باشد... که براساس مفاد اساسنامه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از طریق تفویض اختیار، توسط مسئولین ذیربط و در چارچوب آئین نامه ها و دستورالعمل های محبوب صورت می گیرد.
ماده 7- مدارک و مستندات مربوط به عملیات مالی باید بر حسب مورد براساس جزئیات مندرج در آئین نامه ها و دستورالعمل های مصوب تهیه شود.
ماده 8 – فعالیت های مربوط به طبقه بندی، ثبت و نگهداری مدارک مالی در هر مورد باید براساس دستورالعمل ها و سیستم های مالی صورت پذیرد و سیستم های تهیه شده پس از تصویب سرپرست مرکز بنیاد قابل اجراء خواهد بود.
ماده 9 – انتخاب و تدوین سیستم های مالی باید بنحوی صورت گیرد که دستیابی به نکات و اهداف مشروحه ذیل را امکان پذیر و تسهیل نماید.
الف – حصول اطمینان از این امر که تمامی جزئیات مربوط به کلیه عملیات مالی بنیاد در چارچوب مقررات و مصوبات شورای مرکزی و یا سرپرست مرکز بنیاد صورت گرفته و درقالب مدارک مالی بطور کامل و دقیق به مسئولین مالی گزارش می گردد. توضیحاً این امر باید از طریق صدور دستورالعمل های مربوط به نحوه تهیه و گردش نسخ مختلف مدارک مالی صورت گیرد.
ب – طبقه بندی و تفکیک وظایف هر یک از مشاغل مربوط به امور مالی بنحوی که ضمن حفظ ارتباطات لازم، از تداخلات سو و یا بیمورد جلوگیری بعمل آید.
ماده 10- سیستم حسابداری مالی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بر مبنای اصول متداول حسابداری دو طرفه و به روش «تعهدی تعدیل شده» استوار می باشد. اطلاق روشی «تعهد تعدیل شده» بدین معنی است که:
الف – ارقام مربوط به هزینه ها و پرداخت ها بمحض احتمال و یا قطعیت وقوع باید در سرفصل ها و حساب های مربوط ثبت شود.
ب – ارقام مربوط به منابع مالی و درآمدها تنها پس از تحقق کامل به سرفصل ها و حساب های مربوط منظور شود.
ماده 11 – سیستم حسابداری صنعتی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی باید براساس شناسائی، دقیق تمامی عوامل قیمت تمام شده به تفکیک هر یک از فعالیت ها و مراکز جذب هزینه اعم از ساخت و ساز واحدهای مسکونی و یا تجاری، تولید مصالح، ارائه خدمات و پایگاه ماشین آلات صورت گیرد. این امر باید از طریق صدور دستورالعمل های متناسب با انواع فعالیت های بنیاد در موارد مشروحه ذیل انجام پذیرد:
الف – نحوه شناسائی و ثبت هزینه های مستقیم هر یک از انواع فعالیتها براساس سیستم و روشهای حسابداری صنعتی.
ب – نحوه شناسائی، تسهیم و ثبت سهم سیستم مناسبی از هزینه های سربار قابل تخصیص به هر یک از فعالیت ها بر اساس سیستم و روشهای حسابداری صنعتی.
ماده 12- حسابداری مدیریت در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مبتنی بر بکارگیری روشهای متداول بمنظور تسهیل تصمیم گیری برای مدیران و مسئولین می باشد. این امر باید از طریق تدوین دستورالعمل های اجرایی در جهت نیل به نکات و اهداف مشروحه ذیل صورت گیرد.
الف – نحوه شناسایی مسایل موجود و تعریف دقیق آنها براساس استفاده از نتایج اجرای روند سیستم های مالی و سایر منابع اطلاعاتی.
ب - تعیین و پیشنهاد راه حل ها با توجه به کلیه منابع اطلاعاتی موجود و در نظر گرفتن امکانات قابل دستیابی.
ماده 13- کلیه ارقام و اطلاعات مندرج در مدارک مالی باید براساس سیستم های حسابداری و کنترل مالی از طریق صدور اسناد حسابداری، طبقه بندی و تلخیص گردند. جزئیات مربوط به چگونگی فرمهای قابل استفاده جهت تنظیم اسناد حسابداری، نحوه طبقه بندی و تشخیص صحیح سرفصل ها و حساب های مرتبط با اقلام مندرج در مدارک مالی و چگونگی تنظیم و ممیزی اسناد حسابداری صادر شده باید مطابق با دستورالعمل های اجرایی مصوب باشد.
ماده 14- کمیت و کیفیت هر یک از ارقام مندرج در اسناد حسابداری باید براساس قوانین و مقررات مالی و تجاری، عرف حسابداری و دستورالعمل های اجرائی در دفاتر مالی ثبت گردد.
ماده 15 – صورتحساب های مالی باید براساس طبقه بندی و تلخیص مانده حساب های دفاترمالی طبق اصول متداول حسابداری و دستورالعمل های اجرایی تهیه گردد. انواع مختلف صورتحسابهای مالی خاص و مقاطع زمانی تهیه هر یک، از طریق ابلاغ بخشنامه های اجرایی تعیین خواهد شد لیکن تهیه صورتحسابهای نهایی مشروحه ذیل در پایان هر یک از دوره های مالی سالانه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اجباری است.
الف – تراز آزمایشی بصورتی که حاوی گردش ارقام ثبت شده و مانده هر یک از سرفصل ها و حساب های دفاتر مالی در مقطع زمانی تهیه این صورت مالی باشد.
ب – صورتحساب تولید و عملکرد که شامل قیمت تمام شده و بهای واگذاری و یا فروش هر یک از مستحدثات و یا محصولات تولیدی بوده و نهایتاً انتفاع و یا سود ناویژه حاصل از عملیات ساخت و ساز و یا تولید را منعکس نماید.
ج – صورتحساب افزایش و کاهش درآمد به هزینه بنیاد و یا سود و زیان کارگاههای تولیدی و بانک ماشین آلات که باید به نحوی تهیه شود تا ضمن انعکاس انتفاع و یا سود ناویژه و درآمدها و هزینه های عمومی بطور تفکیک شده، نشان دهنده انتفاع و یا سود ویژه حاصل از عملکرد مربوط به دورره مالی مورد نظر باشد.
د - ترازنامه که مشتمل بر صورت طبقه بندی شده مانده حسابهای دائمی استخراج شده از دفاتر مالی اعم از انواع دارایی های ثابت و جاری، بدهی ها و ارزش ویژه در مقاطع زمانی پایان دوره مالی مورد نظر می باشد.
تبصره محاسبه ذخیره استهلاک سالانه برای دارائیهای ثابت براساس نرخها و روشهای مستقیم و یا نزولی مندرج در قانون مالیات های مستقیم مصوب سال 1366 و یا دستورالعمل مصوب سرپرست مرکز بنیاد صورت می گیرد.
هـ - صورت تغییرات در وضعیت مالی باید با استفاده از روش های متداول در جهت طبقه بندی و مقایسه مانده حسابها در ابتدا و پایان دوره مالی مورد نظر بنحوی تهیه شود تا منابع و مصارف وجوه و نقدینگی حاصل از عملیات را به تفکیک و برای دوره مالی موردنظر نشان دهد.
تبصره 1 – کلیه صورتحساب های مالی فوق الذکر بر حسب مورد باید همراه با یاداشت های پیوست و توضیحات کافی در مورد ماهیت اقلام تهیه گردد.
تبصره 2 – مدیران امور مالی و خدمات پشتیبانی بنیاد استان ها موظف هستند، صورتحسابهای مالی مربوط به دوره های مالی سالانه را تهیه، امضاء و به سرپرست بنیاد استان ذیربط ارائه نمایند.
تبصره 3 – سرپرستهای بنیاد مسکن استان ها موظف هستند صورتحساب های مالی سالانه را امضاء و همراه با اظهارنظر شورای بنیاد استان حداکثر ظرف مدت 2 ماه پس از پایان هر سال به مرکز بنیاد ارسال نمایند.
تبصره 4 – حوزه معاونت مالی و اداری موظف است نظارت های لازم را بطور مستمر در جهت حصول اطمینان از صحت عملکرد مالی بنیاد استان ها اعمال نموده و پیگیری های مقتضی جهت وصول بموقع صورتحساب های مالی سالانه از بنیاد استان ها را بعمل آورد.
تبصره 5 – حوزه معاونت مالی و اداری مکلف است صورتهای مالی سالانه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی را بارعایت آئین نامه و دستورالعمل های تلفیق حسابها تهیه و حداکثر ظرف مدت دو ماه پس از دریافت صورت های مالی سالانه بنیاد استان ها و واحدهای تابعه و وابسته به سرپرست مرکز بنیاد ارائه نماید.
تبصره 6 – سرپرست مرکز بنیاد موظف است پس از تهیه صورت حسابهای تلفیقی سالیانه، آنها را همراه با یک نسخه از گزارش فعالیت های بنیاد به ریاست شورای مرکزی و بازرسان منصوب از سوی شورای مرکزی ارسال دارد و دعوت لازم جهت تشکیل شورای مرکزی به منظور تصویب آنها بعمل آورد.
تبصره 7 – بازرسان موظف هستند گزارش رسیدگی به عملکرد بنیاد را لااقل 10 روز قبل از تشکیل شورا به دبیرخانه شورای مرکزی تسلیم نمایند.
ماده 16 – بررسی و اظهارنظر نسبت به فعالیت های بنیاد و ارائه پیشنهادهای مربوط به بهبود روشها مستقیماٌ تحت نظر سرپرست مرکز بنیاد و توسط دفتر حسابرسی و ارزیابی مدیریت با استفاده از کارکنان این دفتر و یا خرید خدمت از افراد و مؤسسات انجام می گیرد.
ماده 17 – فعالیت های مربوط به ارزیابی مدیریت در قالب شرح وظایف و ساختار سازمانی توسط دفتر حسابرسی و ارزیابی مدیریت با استفاده از کارکنان مربوط و یا خرید خدمت از افراد و مؤسسات انجام می شود و گزارشها و پیشنهادهای تهیه شده به سرپرست بنیاد ارائه می گردد تا پس از تصویب جهت اجراء به مسئولین و مدیران ذیربط ابلاغ شود.
فصل دوم – بودجه
ماده 18- بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی پیش بینی کلیه عواید و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه برنامه ها و عملیات معین سایر پرداخت ها برای مدت یکسال شمسی (از اول فروردین ماه تا پایان اسفندماه همان سال) است که به تصویب شورای مرکزی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی رسیده باشد.
ماده 19 – نظام بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بر مبنای «بودجه برنامه ای» استوار است و این بودجه اهداف بنیاد را در قالب برنامه های سالانه، میان مدت، بلندمدت و در چارچوب فعالیت های مشروحه ذیل تعیین می کند.
الف – برنامه «تولید انبوه مسکن».
ب – برنامه «عمران روستائی».
ج – برنامه «بازسازی مناطق آسیب دیده».
د – برنامه «تولید مصالح ساختمانی».
هـ - برنامه «سایر طرحها» شامل ایجاد بانک ماشین آلات، توسعه و ایجاد واحدهای اداری، تحقیقات و مطالعات ایجاد و استقرار سیستم ها و نظایر آنها.
ماده 20 – بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی سالانه فقط یکبار و بطوریکه حاوی تمام هزینه ها و درآمدها اعم از درآمدهای اتفاقی و هزینه های اتفاقی باشد تهیه می شود. درآمدها و هزینه های منظور شده در بودجه باید از لحاظ اقتصادی تعادل داشته باشد و تمام درآمدها و هزینه های بنیاد را در برگیرد و به منظور پیشرفت برنامه ها و تحصیل حداکثر استفاده از نیروی انسانی و سایر منابع دارای انعطاف باشد.
ماده 21- در تهیه و تنظیم بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی باید تعادل های اساسی اقتصادی کشور از قبیل سیاستهای ارزی، وضع اشتغال و بازار کار و سیاستهای استفاده از منابع بانکی در نظر گرفته شود.
ماده 22- کلیه درآمدهای بنیاد مسکن انقلاب اسلامی باید تماماً به حساب خزانه بنیاد واریز شود و بنیاد استان ها و سایر مؤسسات وابسته برای هزینه های خود درخواست وجه از خزانه بنیاد بنمایند.
ماده 23 – در پایان سال مالی کلیه موجودیهای بانکی بنیاد استان ها و سایر مؤسسات تابعه، باستثنای پیش دریافت ها، مشارکت با بانک ها و باید به حساب خزانه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی واریز گردد.
ماده 24 – برنامه ریزی و تنظیم بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از طریق مراحل مشروحه ذیل صورت می گیرد:
الف – برنامه ریزی
ب – طرح ریزی
ج – تهیه، تنظیم و تصویب بودجه
د – اجرای بودجه
هـ - گزارش های مالی و عملیاتی
و – ممیزی و ارزشیابی
ز – تجزیه و تحلیل سیستماتیک
ماده 25- تهیه برنامه های سالانه، کوتاه مدت و بلندمدت بنیاد براساس اهداف مندرج در اساسنامه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با در نظر گرفتن و تعیین سیاستها و اولویت ها برای تجهیز و بکارگیری منابع و انشای خط مشی های اجرایی و اداری صورت می گیرد.
ماده 26 – طرح ریزی شامل تعیین، تجزیه و تحلیل و انتخاب برنامه ها، فعالیت ها و طرحها در یک زمان محدودتر همراه با برآورد منابع مالی برای نیل به اهداف برنامه ریزی شده می باشد.
ماده 27 – مراحل تهیه، تنظیم و تصویب بودجه بشرح ذیل است:
الف – ارسال بخشنامه ها، فرمها و دستورالعمل تنظیم بودجه به بنیاد استان و سایر مؤسسات وابسته.
ب – تشکیل کمیته تدوین بودجه در استان با مسئولیت سرپرست استان و عضویت مدیران فنی و مهندسی، مالی و خدمات پشتیبانی، امور تولیدی و کارشناس آمار و بودجه.
ج – تهیه و تنظیم بودجه بنیاد استان و سایر مؤسسات وابسته توسط کمیته تدوین بودجه.
د – اظهارنظر شورای هماهنگی طرحها و برنامه های بنیاد استان در مورد بودجه تنظیم شده.
هـ - اظهارنظر شورای بنیاد استان در مورد بودجه تنظیم شده.
و – ارسال بودجه تنظیم شده به حوزه معاونت اقتصادی و خدمات مدیریت.
ز – بررسی اولیه بودجه ارسالی از استان ها و سایر مؤسسات وابسته در حوزه معاونت اقتصادی و خدمات مدیریت.
ح – رفع نقایص احتمالی از طریق عودت بودجه تنظیم شده به استان ها و سایر مؤسسات ذیربط.
ط – ارجاع بودجه تنظیم شده و منطبق با ضوابط، به کمیته برنامه ریزی و بودجه مرکز بنیاد جهت بررسی.
ی – بررسی بودجه بنیاد استان ها، بودجه مرکز بنیاد و مؤسسات ذیربط با حضور سرپرست ها و مدیران بنیاد استان ها، مرکز بنیاد و مدیران مؤسسات تابعه.
ک – بررسی و تأیید بودجه تلفیق شده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در شورای برنامه ریزی.
ل – ارائه بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی جهت بررسی و تصویب به سرپرست مرکز بنیاد جهت طرح در شورای مرکزی بنیاد.
م – تصویب بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در شورای مرکزی بنیاد.
ن – ارسال آن قسمت از اعتبارات که باید از منابع عمرانی دولتی تأمین شود به سازمان برنامه و بودجه.
ماده 28- قبل از آنکه بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به مرحله اجراء درآید اقدامات مشروحه ذیل باید انجام شود.
الف – ابلاغ بودجه از طریق امضای بودجه مصوب شورای مرکزی توسط سرپرست مرکز بنیاد به بنیاد استان ها، حوزه های معاونت بنیاد و سایر مؤسسات وابسته صورت می گیرد.
ب – تخصیص اعتبار جاری عبارت از تقسیط اعتبارات مصوب به فواصل زمانی سه ماهه می باشد و از طرف حوزه معاونت اقتصادی و خدمات مدیریت تهیه و ابلاغ می گردد.
ج – امضاء و مبادله موافقتنامه که شامل عملیات هر فعالیت و یا طرح، اعتبارات شرایط خاص و پیش بینی پیشرفت عملیات با سازمان برنامه و بودجه می باشد و توسط حوزه معاونت مالی و اداری انجام می گردد.
ماده 29 – تعاریف و الزامات قانونی اجرای مالی بودجه بشرح زیر است:
الف – مواد هزینه نوع هزینه را در داخل بودجه و یا قسمتی از عملیات بنیاد را مشخص می کند.
ب – تخصیص عبارت است از تعیین و انتخاب کالا و خدمات و سایر پرداخت ها که تحصیل و یا انجام آن برای نیل به اهداف بنیاد ضرورت دارد.
ج – تأمین اعتبار عبارت است از تخصیص تمام و یا قسمتی از اعتبار برای هزینه معین.
د – تعهد عبارت از الزاماتی بر ذمه بنیاد است که ناشی از تحویل کالا یا انجام خدمت، اجرای قراردادها و احکام صادر شده از سوی مراجع قانونی ذیصلاحیت می باشد.
هـ - تسجیل عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت بموجب اسناد مثبته.
و – حواله سندی است که وسیله پرداخت از محل اعتبارات مربوط می باشد و برعهده مدیر مالی و یا ذیحساب در وجه ذینفع صادر می شود.
ز – درخواست وجه سندی است که ذیحساب و یا مدیر مالی برای پرداخت حواله های صادر شده از محل اعتبارات بودجه مصوب صادر می کند.
ح – هزینه عبارت است از پرداخت هائی که به ذینفع در قبال انجام تعهد و یا هر عنوان دیگری که در بودجه مصوب بنیاد منظور شده است صورت می گیرد.
ط – درآمدها و دریافت ها عبارت است از مبالغی که بموجب قوانین، مقررات و دستورالعمل ها توسط مرکز بنیاد و یا بنیاد استان ها و یا سایر مؤسسات تابعه تحصیل می شود و یا محل اعتبارات عمرانی به منظور اجرای طرح های مربوط به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اختصاص می یابد.
ی – تنخواه گردان عبارت از وجهی است که خزانه بنیاد از محل اعتبارات مصوب برای انجام بعضی از هزینه های سال جاری و یا تعهدات قابل پرداخت سالهای قبل در اختیار ذیحساب و یا مدیرمالی قرار می دهد تا در قبال حواله های صادر شده واریز و با صدور درخواست وجه مجدداً دریافت گردد.
ک – تنخواه گردان پرداخت عبارت از وجوهی است که از محل تنخواه گردان امور مالی از طرف ذیحساب و یا مدیر مالی برای انجام پاره ای از هزینه های جزئی در اختیار جمعدار قرار می گیرد تا بتدریج که هزینه های مربوط انجام می شود اسناد هزینه تحویل و مجدداً وجه دریافت دارد. در هر صورت در هر زمان مقدار وجهی که در اختیار جمعدار قرار می گیرد نبایستی از مبلغ تنخواه تجاوز نماید.
ل – پیش پرداخت عبارت از پرداختی است که از محل اعتبارات مربوط طبق احکام و مقررات و قراردادها پیش از انجام تعهد صورت گیرد.
م – علی الحساب عبارت است از پرداختی که به منظور ادای قسمتی از تعهد صورت گیرد.
ن – مدیر امور مالی و خدمات پشتیبانی بنیاد استان مأموری است که از طرف سرپرست بنیاد استان تعیین و پس از تأیید صلاحیت وی از هر جهت و هر بابت توسط کمیته سازمانی بنیاد استان و تصویب انتصاب او از جانب کمیته سازمانی مرکز بنیاد، بموجب حکم معاون مالی و اداری برای اداره امور حسابداری بنیاد استان ذیربط و نگاهداری حساب و حفظ اسناد، وجوه نقد، سپرده، اوراق بهادار و دفاتر مربوط به این سمت منصوب می شود. و بعنوان جمعدار ذیحساب از لحاظ اعتبارات عمرانی نیز محسوب می گردد.
س – جمعدار مأموری است که با موافقت ذیحساب یا مدیر امور مالی با حکم سرپرست بنیاد به منظور انجام امور مالی نقدی و جنسی به این سمت منصوب می شود.
ماده 30 – حوزه معاون مالی و اداری موظف است که درصدی از بودجه مصوب سالانه را که به تصویب سرپرست بنیاد می رسد بعنوان تنخواه گردان تأمین و در اختیار بنیاد استان ها و با مؤسسات تابعه قرار دهد.
ماده 31 – هرگاه در جریان سال مالی تغییری در ارقام بودجه ضروری باشد به شرح ذیل عمل خواهد شد:
الف – در صورتیکه تغییر ارقام متضمن افزایش اعتبار و یا تحصیل اعتبار جدید باشد بودجه متمم تنظیم و برای تصویب به شورای مرکزی بنیاد ارائه می شود شورای مرکزی می تواند اختیارات خود را در این زمینه به سرپرست بنیاد تفویض نماید.
ب – در صورتیکه تغییر در ارقام محدود به نقل و انتقال اعتبار در داخل جمع اعتبارات بودجه باشد بودجه اصلاحی تهیه و پس از تصویب سرپرست مرکز بنیاد و یا نماینده وی اجراء خواهد شد.
ماده 32 – در بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی درآمدها از دریافت اعتبارات بانکی بطور جداگانه طبقه بندی می شود.
ماده 33 – منابع درآمدها و دریافت های بنیاد مسکن انقلاب اسلامی طبق بندهای مشروحه ذیل طبقه بندی می شود.
1 – حساب 100 حضرت امام قدس سره الشریف.
2 – دریافت اعتبار ازبودجه کل کشور.
3 – درآمدهای تحصیل شده از فروش واحدهای مسکونی تولید انبوه و یا تجاری.
4 – دریافت اعتبار از بانک در قالب مشارکت های مدنی و حقوقی.
5 – درآمد حاصل از فروش محصولات اصلی و فرعی.
6- درآمدهای حاصل از سود ویژه دیگر برنامه ها از قبیل کارگاههای تولید مصالح، بانک ماشین آلات و نظایر آنها.
7 – درآمدهای حاصل از اجرای واگذاری و آماده سازی زمین مسکونی در روستاها.
8 – خودیاری اهالی روستاها.
9 – اقساط دریافتی بانک فروش مسکن و یا وامهای اعطا شده در گذشته.
10 – درآمدهای حاصل از محل اجاره بهای واحدهای مسکونی، تجاری و سرقفلی.
11- درآمدهای حاصل از ارائه خدمات فنی از قبیل تهیه نقشه، مطالعات فنی و غیره.
12 – درآمد حاصل از اجاره ماشین آلات.
13 – درآمد حاصل از ارائه خدمات راه اندازی ماشین آلات.
14 – درآمدهای اتفاقی از قبیل فروش دارائی های اسقاط و نظایر آن.
15- درآمدهای حاصل از کمک های غیرنقدی مردم (هبه).
16- کمکهای بلاعوض بنیاد مستضعفان.
ماده 34 – هزینه ها در بودجه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بر حسب انواع برنامه ها و به «فصول» مختلف طبقه بندی می شود. هر یک از فصول هزینه دربرگیرنده تعدادی «ماده هزینه» است که در بخشنامه بودجه هر سال پیش بینی می گردد.
ماده 35 – فصول هزینه ها با توجه به برنامه های بنیاد مسکن انقلاب اسلامی عبارتند از:
- فصل هزینه های جاری
- فصل هزینه های برنامه ای
- فصل هزینه های سرمایه
ماده 36- گزارش های مالی و عملیاتی شامل جمع آوری اطلاعات حاصله از فرمهای تکمیل شده براساس دستورالعمل تهیه و تنظیم بودجه و صورتهای مقایسه ای مربوط به بودجه پیش بینی شده و ارقام قطعی است که باید در پایان دوره های تعیین شده تهیه و دربرگیرنده اطلاعات مشروحه ذیل باشد:
الف – آمار هریک از برنامه ها به تفکیک طرحها.
ب – درآمدهای قطعی
ماده 37 – ممیزی بودجه عبارت است از کنترل اقدامات مالی در قالب بودجه مصوب (کنترل بودجه) و مقررات موجود که باید از طریق اعمال رسیدگیهای مسمتر و بمنظور حصول اطمینان از تطابق آنها صورت گیرد.
ماده 38 – ارزشیابی عبارت است از تطبیق عملیات انجام شده با اهداف و برنامه های اجرایی که باید از طریق اندازه گیری آثار و منابع حاصله از اجرای فعالیت ها و بد منظور تعیین میزان و چگونگی صرفه و صلاح بنیاد در اجرای عملیات مختلف انجام گردد.
ماده 39 – تجزیه و تحلیل سیستماتیک کخلا بمنظور حصول امکان انتخاب مناسبترین، ارزان ترین و مؤثرترین راه جهت نیل به مقاصد مندرج دربودجه برنامه ای انجام می شود. این امر بایداز طریق تعیین ضوابط و استانداردهای لازم جهت شناسائی میزان مطلوبیت نتایج حاصله از عملکرد و با استفاده از عوامل مشروحه ذیل صورت گیرد:
الف – تعیین «هزینه – منفعت»
ب – تعیین «نرخ برگشت سرمایه»
ج - «تعیین «هزینه - ؟؟؟؟؟؟؟؟»
د – تعیین «آثار متقابل و جایگزینی»
هـ - ارزش یابی کارآیی راه های انتخاب شده
و – بررسی امکانات مختلف در جهت نیل به اهداف
فصل سوم – مقررات هزینه کرد
ماده 40 – پیش پرداخت ها در مواردی که لازم است قبل از انجام تعهد وجهی پرداخت شود و یا در مواردی که تهیه اسناد مثبته قبل از پرداخت میسر نباشد با دستور سرپرست بنیاد و یا مقام مجاز از طرف وی در مرکز و سرپرست بنیاد استان یا مقام مجاز از طرف وی در استان ها و یا بالاترین مقام و یا جانشین وی در سایر مؤسسات و شرکت های وابسته مبالغ لازم برابر مقررات بعنوان پیش پرداخت تأدیه می گردد تا پس از تهیه و تکمیل اسناد مثبته بحساب قطعی منظور واریز شود.
بطور کلی پیش پرداخت در مورد زیر در حدود اعتبارات مصوب و در صورت ضرورت قابل پرداخت است.
الف – وجوه مربوط به هزینه مأموریت موقت تا حداکثر یکماه.
ب – وجوهی که بر طبق قراردادهای منعقده و یا براساس مذاکرات و یا اجازه مقامات مجاز ذیربط باید تأدیه گردد.
ج – وجوهی که بابت خرید پرداخت می شود.
د – مساعده حقوق و مزایای کارکنان.
هـ - حقوق و مزایای ایام مرخصی استحقاقی.
ماده 41 پیش پرداخت های فوق الذکر به شرح زیر تسویه می شوند:
- پیش پرداخت موضوع بند «الف» حداکثر تا یکماه پس از خاتمه مأموریت.
- پیش پرداخت های موضوع بند «ب» و «ج» به ترتیبی که در قرارداد و یا پیش فاکتور قید شده است.
- پیش پرداختهای موضوع بند «د» و «هـ» در موقع پرداخت قطعی.
ماده 42 – اجازه مسئولین مختلف برای دستور پرداخت هزینه ها در حد و اختیاری است که از طرف سرپرست بنیاد در مرکز و سرپرستان بنیاد استان ها در استان ها و مدیران مؤسسات، کارگاههای تولیدی و شرکت های وابسته در حیطه اختیارات خود به آنها تفویض می شود.
ماده 43 – سپرده های دریافتی عبارت است از:
الف – وجوهی که طبق مقررات و بمنظور تأمین و یا جلوگیری از تضییع حقوق بنیاد دریافت می گردد و استرداد و یا ضبط آن برابر مقررات و قراردادهای مربوط می باشد.
ب – وجوهی که به موجب قرارداد و با احکام صادره از طرف مراجع قضایی، از اشخاص حقیقی و یا حقوقی دریافت می گردد، بموجب قراردادها و احکام مراجع مذکور کلا یا بعضاً قابل استرداد می باشد.
تبصره وجوهی که توسط بنیاد بموجب مقررات تحت عنوان ودیعه، حق اشتراک و نظائر آن از اشخاص دریافت می شود سپرده تلقی نمی گردد.
ماده 44 – کلیه دریافت های بنیاد استان از محل درآمد حاصل از ارائه خدمات، مطالبات اشخاص، کمکها، بازپرداخت اقساط واگذاری های گذشته وام، افزایش سرمایه، عواید حاصل از تولید و عواید حاصل از ساخت و ساز و... باید بحساب خزانه بنیاد واریز شود، از وجوه حاصل از دریافت های فوق الذکر هیچگونه پرداختی بصورت مستقیم مجاز نمی باشد.
ماده 45 – کلیه پرداخت های بنیاد اعم از هزینه، پرداخت به بستانکاران، خرید کالا و یا خرید خدمت توسط امورمالی واحد ذیربط و با رعایت بودجه مصوب و با شرایط و بشرح زیر انجام خواهد شد.
الف – کلیه پرداخت ها از بابت هزینه ها، بستانکاران، خریدها و... بوسیله چک و از طریق حساب جاری مادر انجام خواهد گرفت.
ب – پرداخت های جزئی از طریق تنخواه گردان.
ج – کلیه پرداخت های بنیاد اعم از نقدی و یا بانکی می باید قبل از پرداخت تأمین اعتبار شود و به تأیید و امضاء مسئول مال و سرپرست واحد ذیربط اعم از مرکز یا استان و یا مؤسسات تابعه و یا افراد مجاز از طرف آنان برسد.
د – مسئولیت کسر و تسویه بموقع کسور قانونی که جمع آوری و کسر آنها را قانون بعهده کارفرما گذاشته مثل «مالیات حقوق، مالیات پیمانکاران، عوارض، بیمه» بعهده مسئول امور مالی واحد ذیربط است.
ماده 46- افتتاح هرگونه حساب بانکی فقط با درخواست سرپرست استان و سایر مؤسسات تابعه و تأیید معاون مالی و اداری مرکز بنیاد و تصویب سرپرست مرکز بنیاد صورت خواهد گرفت.
ماده 47- کلیه اسناد و اوراق تعهدآور – اوراق بهادار – چک ها – سفته ها، سایر اسناد مالی و تجاری و قراردادها با امضاء مسئولین مالی مرکز بنیاد و سرپرستان بنیاد استان ها و یا مؤسسات تابعه و یا مقام مجاز از طرف آنها معتبر خواهد بود، مکاتبات عادی و احکام استخدامی برابر دستورالعمل جداگانه ای که تهیه و به تصویب سرپرست مرکز بنیاد می رسد صورت خواهد گرفت.
ماده 48 – وجوه اعتبار در بودجه مصوب به خودی خود برای اشخاص اعم از حقیقی و یا حقوقی ایجاد حق نمی کند و استفاده از اعتبارات باید با رعایت مقررات مربوط به خود بعمل آید.
ماده 49 – سرپرست بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و یا سرپرست بنیاد استان و یا بالاترین مقام مؤسسات تابعه و یا مقام مجاز از طرف آنها می توانند با رعایت مقررات و در محدوده بودجه مصوب دستور پرداخت صادر نماید.
ماده 50- هزینه ها و سایر پرداخت های بنیاد باید طی مراحل زیر و با صدور اجازه پرداخت سرپرست مرکز بنیاد و یا بنیاد استان و یا بالاترین مقام مؤسسات تابعه و یا مقام مجاز طرف آنها انجام پذیرد.
الف – تخصیص
ب – تأمین اعتبار
ج – تسجیل
د – حواله
هـ - پرداخت براساس مقررات و دریافت رسید معتبر
ماده 51- در متن سند روزنامه مربوط به پرداخت اعم ازهزینه یا پیش پرداخت و یا هر گونه خرید باید مشخصات و هویت گیرنده وجه، تاریخ، موضوع پرداخت بصورت مشروح قید گردد.
ماده 52- اسناد مالی باید حداقل مدارک مثبته زیر را به ضمیمه داشته باشند.
الف – درمورد خریدها بر حسب مورد براساس آئین نامه معاملات، درخواست خرید، مدارک سفارش خرید، فاکتور، رسید انبار یا گواهی تحویل گیرنده مجاز مبنی بر وصول کالا و یا خدمت و یا دستور سرپرست مرکز بنیاد و یا بنیاد استان و یا بالاترین مقام مؤسسات تابعه در موارد لزوم و یا هر گونه اخذ مربوط با هزینه های خرید.
ب – در مورد خرید ماشین آلات و یا وسائط نقلیه و سایر اموال با ارزش.
رونوشت مدارک انتقال و یا سند مالکیت برابر مدارک موجود در بند «الف» اضافه می گردد.
ج – درمورد خدمات و سرویس های قراردادی اجازه پرداخت، شماره قرارداد و یا احیاناٌ رونوشت خود قرارداد و گواهی انجام کار توسط مراجع ذی ربط (صورت وضعیت مجاز و معتبر)
د – در مورد اسناد حقوق و دستمزد لیست حقوق و دستمزد گواهی شده، صورت مغایرت لیست حقوقی یا پرداختی ماه قبل و هرگونه دستور پرداخت مجاز و معتبر در این مورد.
هـ - در مورد سایر معاملات و وقایع تجاری هرگونه اسناد مثبته که در دسترس باشد (از قبیل صورت حساب فاکتور صورت مجلس تحویل و تحول و غیره).
و – در مورد فروش برگ خروج، انبار فاکتور فروش معتبر و با امضاء مجاز.
ز – در مورد هزینه های جزئی دستور پرداخت مجاز و رسید وجه.
ح – در هر نوع پرداخت دستمزد کارگری با تهیه و تنظیم کارت کارگری با ذکر مشخصات کامل و تأیید انجام کار از طریق مقامات مجاز و اخذ امضاء و یا اثرانگشت گیرنده وجه همراه با کسورات قانونی الزامی است.
خ – در مورد کالاهای وارداتی، یک نسخه ازسیاهه موقت فروشنده، برگ گشایش اعتبار اعلامیه بانک برای مبلغ اصلی خرید و هزینه های متعلقه، در صورت امکان یک نسخه از قرارداد و یا شماره آن (چنانچه خرید متکی به قرارداد باشد) و هرگونه سند مثبته مربوط به هزینه های جنبی خرید.
ماده 53 – فاکتورهای رسمی از مراکز دولتی و یا وابسته به دولت و یا شرکتها و مؤسسات بایستی مشخصات ذیل را داشته باشند:
الف – تاریخ خرید
ب - نام و آدرس مؤسسه
ج – امضاء مسئول فروش
د – نام خریدار بصورت واضح
ماده 54- فاکتورهای غیررسمی و دست نویس باید شرایط ذیل را دارا باشند:
الف – تاریخ خرید
ب – آدرس کامل و دقیق فروشنده
ج – امضاء و حتی الامکان مهر فروشنده
د – مشخصات کامل کالا و یا خدمات انجام یافته
هـ - امضاء مأمور خرید که خرید به نازلترین قیمت ممکن صورت گرفته و تأیید مسئول تدارکات.
ماده 55- پرداخت هزینه های حمل کالال فقط در مقابل ارائه بارنامه رسمی و نسخه تمبردار امکان پذیر است. این بارنامه وقتی قابل قبول خواهد بود که شماره رسید انبار مربوط و مهر انبار مبنی بر دریافت کالا و امضاء دریافت کننده وجه (راننده) در حاشیه آن قید گردیده باشد.
ماده 56 – هزینه سوخت برابر دستورالعمل پرداخت هزینه مربوط قابل پرداخت است که به تصویب سرپرست مرکز بنیاد خواهد رسید.
ماده 57- پرداخت هزینه های تعمیرات در مقابل ارائه فاکتور قابل قبول حداقل یا شرایط مندرج در ماده 6 بندهای «الف» لغایت «د» و با تأیید مسئول مربوط صورت خواهد گرفت.
ماده 58- هر واحد کارگاهی و ستادی می تواند جهت پرداخت های جزئی و یا بعلت شرایط خاصی مبلغی را بعنوان تنخواه از امور مالی دریافت نماید، تشخیص پرداخت تنخواه گردان و سقف ریالی آن مرکز با پیشنهاد مدیرمالی و تصویب معاون مالی و اداری در استان ها با پیشنهاد مدیرمالی و خدمات پشتیبانی و تصویب سرپرست بنیاد و در سایر مؤسسات تابعه با پیشنهاد مدیر مالی و تصویب بالاترین مقام مؤسسه امکان پذیر خواهد بود.
ماده 59 – موجودی حساب تنخواه گردان حتی المقدور در جایی که در بانک به نام تنخواه دار افتتاح می گردد واریز می شود.
ماده 60 – در مورد تضمین وجوه تنخواه گردان به تناسب مبلغ تنخواه گردان می باید تضمین قابل قبول دریافت نمود.
ماده 61 – در هیچ موردی وجوهی که نزد مسئولین تنخواه گردان قرار می گیرد نباید از میزان تعیین شده تجاوز نماید.
ماده 62 – پرداخت هرگونه مساعده، وام، علی الحساب، پیش پرداخت و نظائر آن از حساب تنخواه گردان بدون تأیید مقامات مجاز ممنوع می باشد.
ماده 63 – کلیه جمعداران نقدی موظف می باشند که تمام وجوه نقد نزد خود را در آخر سال مالی به حساب بانک واریز نموده و رسید بانک را بعنوان گواهی ارائه نمایند.
ماده 64- اختیار و مسئولیت تشخیص و انجام تعهد و تسجیل و دستور پرداخت به عهده سرپرست مرکز بنیاد و یا بنیاد استان و یا بالاترین مقام مؤسسه تابعه می باشد و مسئولیت تأمین اعتبار با مدیر امور مالی ذیربط است.
تبصره 1- اختیارات و مسئولیت های موضوع این ماده حسب مورد مستقیماً و بدون واسطه از طرف مقامات مزبور به سایر کارکنان بنیاد کلا یا بعضاً قابل تفویض خواهد بود و لیکن در هیچ مورد تفویض اختیار و مسئولیت، سلب اختیار و مسئولیت از تفویض کننده نخواهد کرد.
تبصره 2- در اجرای این ماده تفویض اختیارات نمی تواند منجر به جمع اختیارات و مسئولیت های سرپرست و بالاترین مقام مؤسسه تابعه و مدیر امور مالی ذیربط در یک شخص واحد شود.
ماده 65 – در صورتیکه مدیر امور مالی تشخیص دهد پرداخت وجه بدون اعتبار و یا خلاف قوانین و مقررات ابلاغی می باشد مراتب را به سرپرست بنیاد اعلام می کند و هرگاه سرپرست بنیاد کتباً مسئولیت آن را بعهده گرفت مدیر امور مالی مکلف است وجه را پرداخت نماید.
تبصره چنانچه مورد فوق در استان موضوعیت پیدا نماید پرداخت توسط مدیر مالی و خدمات پشتیبانی صورت گرفته و مراتب به امور مالی مرکز گزارش می گردد.
ماده 66 – کسور ریالی دریافت و پرداخت نشده درجمع اسناد و گزارشات مالی منعکس نمی شود.
ماده 67- دستورالعمل حفظ اموال و منابع مالی به تصویب سرپرست مرکز بنیاد خواهد رسید.
ماده 68- هزینه های تأسیس و هزینه های مقدماتی حداکثر تا مدت 4 سال پس از شروع بهره برداری باید مستهلک شود.
ماده 69- هزینه های مطالعاتی و تحقیقاتی کلا در همان سال وقوع باید بحساب هزینه منظور گردد.
ماده 70- هزینه های آموزش کارکنان که تعهد خدمت بیش از یکسال می سپارند طی دوره تعهد آنان باید مستهلاک شود.
ماده 71 – در مواردیکه کسب حق الامتیاز مستلزم پرداخت هزینه های دیگری مانند حق درآمد مالکانه و یا قصد استفاده از معدن... باشد اینگونه مخارج برحسب شرایط قرارداد بحساب هزینه های سال منظور خواهد شد.
ماده 72- سند مالی کلیه فعالیت های مالی که قابل تقویم به ریال می باشد می بایستی از طریق صدور سند مالی که در آن فعالیت ها بصورت دو طرفه طبقه بندی و تلخیص گردیده است، در دفتر روزنامه به ترتیب انجام فعالیت و بر اساس سیستم حسابداری بازرگانی و یا صنعتی به ثبت برسد. هنگام تنظیم سند مالی به نکات زیر باید توجه داشت.
الف – سند دارای امضاء های مجاز باشد، اسناد مالی جهت ثبت در دفاتر زمانی معتبر خواهد بود که حداقل امضاء های تنظیم کننده، رئیس حسابداری، مسئول مالی و سرپرست بنیاد یا مقام مجاز از طرف وی را داشته باشد.
ب – کلیه مدارک مثبته مربوط ضمیمه سند باشد.
ج – دوطرف حساب براساس ضوابط سیستم حسابداری دقیقاً مشخص شده و شرح مختصر و کافی در مورد هر حساب داده شود.
د – محاسبات سند صحیح باشد.
هـ - بنحو درستی به ثبت مربوط در دفاتر عطف داده شده باشد.
و – پس از ثبت در دفاتر به طریق مطلوبی بایگانی و نگهداری گردد باید توجه داشت که سند دارای شماره چاپی نیست و شماره مسلسل آن پس از تنظیم توسط تنظیم کننده تعیین خواهد شد.
ماده 73- برای کلیه اقلام خریداری شده به هر مناسبت باید براساس سیستم انبار برگ ورود و خروج انبار صادر شود و امور مالی موظف است در دفاتر خود از حساب انبار جهت ورود و خروج کالاهای خریداری شده استفاده نماید.
ماده 74- در مواردی که از اعتبارات عمومی جهت اجرای طرح های مصوب استفاده می شود رعایت مقررات عمومی دولت و یا مقررات خاص آن اعتبار در هزینه کرد طرح الزامی است.
ماده 75 – برداشت از حسابهای بانکی افتتاح شده جهت اجرای وظایف بنیاد با امضاء سرپرست مرکز بنیاد و یا سرپرست استان و یا بالاترین مقام مؤسسات تابعه و یا مقام مجاز از طرف آنها و مدیرمالی مرکز و یا مدیر مالی و خدمات پشتیبانی در استان بهمراه مهر بنیاد مکسن انقلاب اسلامی صورت می گیرد.
ماده 76 – ارتباط شعب مناطق بنیاد با مراکز استان بصورت تنخواهی بوده و هیچ استانی مجاز به داشتن حسابداری مستقل در مناطق نیست. نگهداری حساب در مراکز استان بصورت مستقل و با ثبت در دفاتر روزنامه و ... کل می باشد که براساس سیستم حسابداری که به تصویب سرپرست بنیاد خواهد رسید گزارشات مالی به مرکز ارائه می گردد.
ماده 77- نگهداری حساب واحدهای تولیدی بصورت جداگانه و براساس سیستم حسابداری صنعتی صورت خواهد گرفت که به تصویب سرپرست مرکز بنیاد خواهد رسید.
ماده 78- نگهداری حساب بانک ماشین آلات در قالب دستورالعملی که به تصویب سرپرست مرکز بنیاد می رسد صورت خواهد گرفت.
ماده 79- مواردیکه در این آئیننامه ذکری از آنها به عمل نیامده است برابر قوانین مالی و تجاری و مقررات موضوعه و عرف متداول در حرفه حسابداری انجام خواهد شد.
ماده 80- از تاریخ تصویب این آئین نامه کلیه مقررات مغایر با آن ملغی می گردد.
این آئین نامه در 80 ماده و 12 تبصره تهیه و جهت تصویب به وزیر محترم مسکن و شهرسازی ارائه میگردد.
وزیر مسکن و شهرسازی – سراج الدین کازرونی