کتاب مباحثی تحلیلی از حقوق شرکت های تجاری به قلم آقای دکتر محمد عیسایی تفرشی توسط انتشارات دانشگاه تربیت مدرس در سال 1386 به زینت چاپ آراسته شد. دکتر تفرشی دکتری تخصصی خویش را در گرایش حقوق خصوصی در سال 1375 از دانشگاه تربیت مدرس اخذ نمود. از جمله آثار و تألیفات ایشان شامل تضمین سرمایه گذاری خارجی در ایران(مطالعه تطبیقی) نشر موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی سال 1386، و جلد نخست مباحث تحلیلی از حقوق شرکت های تجاری نشر دانشگاه تربیت مدرس سال 1378 و ... می باشد.

کتاب پیش رو جلد دوم از مجموعه حقوق شرکت های تجاری می باشد که صرفا بر شرکت های سهامی اعم از عام و خاص متمرکز شده است. کتاب حاضر متشکل از هفت فصل می باشد که هر فصل به بخشی از مباحث مرتبط با شرکتهای سهامی می پردازد از جمله مجامع، سهم و .... که به ترتیب ذیلا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

فصل نخست: در این فصل نویسنده به معرفی شرکت های سهامی و پیشینه آن پرداخته و ساختار و ارکان تشکیل دهنده آن را ار جمله اراده جمعی و خاص شرکت، و شخصیت حقوقی و موضوع شرکت سهامی را تحلیل می کند. در ادامه به حداقل تعداد سهامداران و ارکان سازنده آن از جمله مجامع آن و نهادهای نظارتی از جمله بازرسی شرکت می پردازد.

فصل دوم: در این فصل به تحلیل و تشریح سهم و حق پرداخته و تمیز حق از اختیار را مورد توجه قرار داده است. سپس ماهیت حقوقی سهم اعم از حقوق داخلی و خارجی آن را بررسی نموده و حقوق و اختیارات ناشی شده از سهام شرکت را بیان می کند.

فصل سوم: فصل سوم تحت عنوان خصوصیات عمده شرکت سهامی می باشد که ابتدا اهداف و فواید شرکت سهامی را نسبت به سایر شرکت ها را شرح داده و سپس اهلیت و وظایف و اختیارت ارکان شرکت سهامی را به تفکیک مورد مداقه قرار داده است.

فصل چهارم: مجامع عمومی شرکت که از کلیدی ترین ارکان شرکت در این فصل به ورطه تحلیل کشانده شده. ابتدا مقررات مشترک در مجامع اعم از حد نصاب تصمیم گیری ها، زمان تشکیل مجامع و ترتیبات دعوت صاحبان سهام، حق حضور و حق رأی در مجامع، ترتیبات اداره شرکت، محدودیت ها و استقلال مجامع در تصمیم گیری ها و در نهایت ضمانت اجرای تصمیم گیری های مجامع را تشریح می کند. سپس به تفکیک مجامع مؤسس، عمومی و فوق العاده و ترتیبات خاص هر مجمع را در شرکت های سهامی عام و خاص را مورد بررسی قرار می دهد.

فصل پنجم: در این فصل به هیئت مدیره شرکت پرداخته و وظایف و اختیارات آن ها را بیان و مدت مدیریت و چگونگی استعفای آن را شرح می دهد. در ادامه معاملات مدیران با شرکت را مورد مداقه قرار داده و مسئولیت مدیران اعم از مدنی و کیفری را بررسی می کند.

فصل ششم: در این فصل به ماهیت حقوقی رابطه هیئت مدیره شرکت سهامی با شرکت را تحلیل می کند. نظریات گوناگونی نسبت به رابطه مدیران با شرکت بیان می کند که شامل نظریه مدیران به عنوان وکیل سهامداران، مدیران بعنوان وکیل شرکت، نظریه نمایندگی قانونی، مدیران بعنوان کارگران شرکت و در نهایت رکن بودن مدیران شرکت می باشد.

فصل هفتم: در این فصل به نهاد نظارتی شکرت یعنی بازرسی در شکرت سهامی می پردازد. ابتدا پیشینه این نهاد را در شکرت های سهامی مورد مداقه قرار داده، سپس ماهیت حقوقی رابطه بازرس با شرکت در قالب نظریه هایی که در فصل پیش بیان شد را مورد بررسی قرار می دهد. در ادامه انتخاب بازرس و شرایط بازرسان و ضمانت اجرای امور ایشان را مورد مداقه قرار می دهد. در ادامه به مباحث دیگری در رابطه با بازرسان از قبیل مدت مأموریت، وظایف و اختیارات، ممنوعیت بازرسان در امور مربوطه، مسئولیت ایشان و در نهایت حق الزحمه ایشان را تشریح می کند.

در نتیجه نویسنده با تشریح کامل ویژگی های و خصوصیات شرکت های سهامی و تحلیل ارکان سازنده آن، نگاهی عمیق را پیش روی خوانده قرار می دهد.