کتاب "حقوق قراردادها: انعقاد، آثار و انحلال" به قلم دکتر عبدالحسین شیروی و به همت انتشارات سمت در سال 1396 به زینت چاپ در آمد و در مدت زمان کوتاهی و با عنایت به ماهیت پرمغز کتاب مزبور، در همان سال به چاپ دوم رسید. دکتر عبدالحسین شیروی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با درجه استاد تمام (پایه 30) است که از سال 1369 در پردیس فارابی دانشگاه تهران (پردیس قم سابق و مجتمع آموزش عالی قم اسبق) به تدریس مشغول است. وی فارغ‌التحصیل رشته «حقوق» در مقطع کارشناسی از دانشگاه تهران، «حقوق خصوصی» در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه تربیت مدرس و «حقوق تجارت بین‌الملل» در مقطع دکتری از دانشگاه آدلاید استرالیاست. از جمله آثار ایشان، حقوق تجارت بین المللی نشر سمت که برای بار هشتم مورد تجدید چاپ قرار گرفته، داوری تجاری بین‌المللی نشر سمت که پنج بار مورد تجدید چاپ قرار گرفته است و آثار متعدد دیگر که ذکرشان در این مقال نمی گنجد.

اساس نظام اجتماعی بر عهد و پیمان و وفاداری به آن استوار است. بدون عهد و پیمان نظام اجتماعی از هم گسیخته شده، سنگ روی سنگ بند نمی شود. افراد از طریق عهد و پیمان روابط خود را با یکدیگر تنظیم می کنند و اموال و دارایی های خود را با دیگران مبادله می نمایند. قرارداد وسیله ای است که کالاها و خدمات تولید می شوند و سپس در چرخه توزیع قرار می گیرند. با این مقدمه فصول مندرج در کتاب حاضر به هشت فصل مجزا تقسیم بندی می گردند؛ در فصل نخست ابتدا به ذکر تعاریف و اصطلاحات مرتبط با قراردادها از قبیل عقد، معامله، و قرارداد پرداخته می شود و مختصر تفصیلی پیرامون تمایز حقوق قراردادها و حقوق تعهدات ارائه می دهد. در فصل دوم، موجبات تشکیل یک قرارداد و شروط اساسی آن از قبیل لزوم قصد و رضا، عیوب اراده، تبادل ایجاب و قبول، موضوع قراردادها و جهت معامله مورد بررسی قرار می گیرد. فصل سوم موضوعاتی پیرامون اطراف قراردادها و بررسی صلاحیت و اهلیت ورود به چنین قراردادهایی را بیان و مطالبی مختصر در خصوص تعهد به نفع یا ضرر شخص ثالث ارائه می شود. فصل چهارم به مبحث نمایندگی و فضولی بودن معامله اختصاص داده شده است و ابتدا تعریفی از نمایندگی و فضولی بیان می شود و سپس به روابط نماینده و اصیل، اصیل و شخص ثالث و نماینده و شخص ثالث پرداخته و در نهایت معامله فضولی پیش و پس از اجازه به پذیرش و رد را بررسی می کند. در فصل پنجم به مفاد قرارداد از حیث دلالت لفظی، عرفی و قانونی مختصراً پرداخته شده و در ادامه فصل به شروط ضمن عقد و تفاسیر قرارداد و معیارهای آن پرداخته خواهد شد. به طور کلی در فصل ششم به لزوم اجرا و ایفای تعهدات پرداخته می شود و در ادامه به سه شرط اصلی در قرارداد یعنی زمان، مکان و مخارج و مبالغ قرارداد اشاره می شود. در فصل هفتم به ضمانت اجراهای قرارداد که در مقابله با نقض مفاد و تعهدات قرارداد ظهور پیدا می کنند از قبیل حق حبس، تعلیق قرارداد، فسخ و مسئولیت و نحوه مطالبه خسارات وارده، اشاره می گردد. در نهایت در فصل هشتم به طرق انحلال و زوال قرارداد پرداخته و به ترتیب ابتدا موارد و شرایط فسخ قرارداد، انفساخ و تمایزش با فسخ، و اقاله مورد بررسی قرار می گیرد.

در نتیجه نویسنده با نگاه گام به گام در خصوص قراردادها و معاملات، شرایط صحت انعقاد، آثار و تعهدات طرفین و ناشیه از قرارداد تا مباحث انحلال قرارداد به طرق فوق الذکر، بینش روشنی را بر روی خوانده گشایش می نماید.