گام نخست: اطمینان از صحت و اصالت مدارک
پیش از خرید خودرو، می بایست از کامل بودن مدارک شناسایی فروشنده و خودرو و تطبیق آن با ارقام مندرج در شاسی و موتور خودرو اطمینان حاصل نمود. این مدارک به اجمال شامل موارد زیر است:
- کارت خودرو
- سند خودرو
- برگ معاینه فنی معتبر
- پرداخت کامل عوارض شهرداری
- بیمه خودرو
- تاییدیه عدم خلاف
- و مدارک شناسایی فروشنده (کارت ملی معتبر)
گام دوم: بررسی امکان انعقاد مبایعه نامه معتبر
پیش از تنظیم مبایعه نامه خرید و فروش خودرو، از اهلیت قانونی فروشنده نسبت به مالکیت بر خودرو آگاه شوید. بعضاً مشاهده شده است که برخی از آژانس های اتومبیل، با خرید خودرو از شخص ثالث و سند نزدن به نام خویش (به اصطلاح سند باز) و پرهیز از هزینه های جانبی، اقدام به فروش خودرو به غیر می کنند. حتی الامکان از خرید این چنین خودروهایی پرهیز نمایید، به این دلیل که ممکن است بنا به دلایلی از قبیل قرار قضایی توقیف اموال، ثالث (مالک اصلی خودرو) از انتقال اموال خویش منع شده باشد که به هنگام خرید آن خودرو واسط (بنگاهدار) این امر را کتمان نموده و مشکلات متعاقب پیش آید. یا اینکه با آگاهی از این امر، به منظور تنظیم سند و نیز تعویض پلاک، به خریدار وکالت دهد. تنظیم وکالت نامه رافع توقیف اموال ایشان نمی شود و تا جایی که ممکن است از پذیرش وکالت نامه پرهیز نمایید.
گام سوم: تنظیم مبایعه نامه
پس از اطمینان از صحت اهلیت فروشنده، گام بعدی تنظیم مبایعه نامه خودرو می باشد تا پیش از مراجعه دفاتر اسناد رسمی به منظور انتقال قطعی تعهداتی از قبیل تعویض پلاک و ... صورت گیرد. بایست توجه نمود تا قبل از استعلام از تعویض پلاک از تنظیم هر گونه مبایعه نامه خرید خودرو ممانعت نمایید. به این دلیل ممکن است با تنظیم مبایعه نامه و انتقال بخشی از ثمن (قیمت) معامله، در مراکز تعویض پلاک کاشف بعمل آید که خودرو با مشکل منکراتی روبه رو است و می بایست خودرو به مدت دو هفته توقیف شود. در این صورت خریداری که مبایعه نامه تنظیم نموده باشد و حتی بخشی از ارزش خودرو را پرداخته باشد، متضرر می گردد.پس از اطمینان از هیچ گونه مشکل در تعویض پلاک، طرفین مبایعه نامه (قولنامه) خودرو را تنظیم می نمایند. در تنظیم قولنامه به موارد زیر با دقت توجه کنید
- تمام جزئیات خودرو مانند مدل، رنگ، وسایل موجود خودرو، تک سوخت یا دوگانه سوز بودن آن و ....
- قیمت توافقی و نحوه پرداخت هزینه از سوی خریدار
- زمان تحویل خودرو از طرف فروشنده به همراه بیمه نامه و کارت سوخت
- زمان و نحوه تعویض پلاک خودرو
- توافقات به منظور زمان حضور در دفترخانه
سعی شود از زمان تنظیم مبایعه نامه تا زمان انتقال قطعی سند خودرو فاصله زمانی زیادی ایجاد نشود بلکه ممکن است در این مدت قیمت خودرو تفاوت فاحش پیدا کند و مالک (فروشنده) مدعی اختلاف قیمت شود، هر چند که زمان انعقاد مبایعه نامه ملاک است.
سعی کنید در مبایعه نامه خط خوردگی نباشد. در صورتی که خط خوردگی ایجاد شد با توضیح مشروح علل خط خوردگی در پایان مبایعه نامه، با قید امضاء و اثر انگشت وجود خط خوردگی را تأیید نمایند.
دقت داشته باشید که تعویض پلاک خودرو، و وجود برگ سبز تعویض پلاک، دلیلی مبنی بر مالکیت خریدار محسوب نمی شود، بلکه مطابق با بخشنامه ریاست محترم قوه قضاییه مصوب اسفندماه 1395، مالکیت خودرو تنها با سند تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی اثبات می شود. بنابراین بلافاصله پس از تعویض پلاک، اقدام به انتقال قطعی مالکیت خودرو نمایید.