تصویبنامه هیئت وزیران راجع به آئین‌نامه اصلاحی تعقیب اشخاص بدسابقه و شرور ماده واحده مصوب 13ر5ر1322

هئیت وزیران در جلسه 15 مهر ماه 1325 بنا به پیشنهاد شماره 5981رح 15165 – 15ر7ر1325 وزارتین دادگستری و کشور در اجرای ماده واحده مصوب 13ر5ر1322 آئینامه پیوست را که مشتمل بر پانزده ماده است تصویب نمودند.

از طرف نخست وزیر

آئین نامه اصلاحی ماده واحده مصوب 13ر5ر1322

ماده 1ـ برای تعیین اشخاص بد سابقه و شرور از قبیل چاقوکش و دزد و جیب ‌بر و امثال آنها کمیسیونی مرکب از نمایندکان [نمایندگان] وزارت کشور و شهربانی و دادسرای شهرستان هر محل تشکیل میگردد.

تبصره ـ اشخاص بدسابقه کسانی هستند که پیشینه محکومیت کیفری اعم از جنحه یا جنایت داشته باشند و شرور کسانی میباشند که اعمال فعلی آنها برخلاف نظم عمومی ‌باشد.

ماده 2ـ اداره شهربانی هر محل صورت اسامی اشخاص بدسابقه و شرور مندرج در ماده فوق را با ذکر سوابق آنها تهیه و به کمیسیون مزبور در ماده یک تسلیم خواهد نمود. کمیسیون پس‌از ملاحظه گزارش کتبی نماینده شهربانی و در صورت لزوم تحقیق از شخص متهم نسبت بهریک از اشخاص مورد گزارش نظر خود را اعلام خواهد نمود و در صورتیکه نظر کمیسیون (باتفاق یا باکثریت) بموجه بودن گزارش شهربانی باشد راجع ببازداشت و مدت آن یا محل تبعید و مدت آن اظهارنظر خواهد کرد و گرنه به بی‌گناهی متهم رأی میدهد.

تبصره 1ـ در نقاطی که حکومت نظامی اعلان شده دادسرای نظامی هم میتواند فهرستی از اشخاص بدسابقه و شرور تهیه و تسلیم کمیسیون نماید و کمیسیون پس از ملاحظه گزارش کتبی نماینده دادستانی نظامی بشرح مندرج در فوق رفتار خواهد کرد وگرنه به‌ بیگناهی متهم رأی می‌دهد.

تبصره 2ـ چنانچه وزارت کشور یا استاندار یا فرماندار هر حوزه بنا بمقتضیات محلی یا سیاسی لازم بشمارند که تا قطعیت رأی کمیسیون (در صورتی که رأی مبنی بر تقصیر متهم باشد) شخص متهم آزادی نداشته باشد بمسئولیت خود میتوانند تا تعیین تکلیف نهائی نامبرده را تحت نظر قرار دهند. مدتی که متهم تحت نظر است بابت محکومیت او احتساب خواهد شد.

ماده 3ـ رأی کمیسیون اعم از برائت یا محکومیت متهم بوسیله استاندار در جائی ‌که استاندار نباشد وسیله فرماندار بوزارت‌ کشور و متهم اعلام میشود.

ماده 4ـ در مواردیکه به موجب این آئیننامه شهربانی مکلف بانجام وظایفی است هرگاه در محل شهربانی نباشد اداره نگهبانی محل وظایف شهربانی را انجام خواهد داد.

تبصره ـ در نقاطی که دادسرا تشکیل نیست و آن نقاط تابع دادگاه بخش است دادستان شهرستان آن حوزه برئیس دادکاه [دادگاه] بخش یا کارمند قضائی دیگر دادکاه [دادگاه] بخش که شایستگی داشته باشد نمایندگی میدهد که در کمیسیون مذکور در ماده1 شرکت نماید.

ماده 5 ـ رأی کمیسیون مرقوم در ماده1 باید در ظرف 48 ساعت از تاریخ صدور بمتهم ابلاغ شود و نامبرده با رعایت مسافت از قرار هر 36 کیلومتر یک روز میتواند در ظرف ده روز از رأی کمیسیون تقاضای تجدیدنظر نماید این تقاضا مستقیماً یا وسیله کمیسیون بدوی بوزارت کشور تقدیم میشود و در وزارت کشور کمیسیونی بنام کمیسیون تجدیدنظر مرکب از پنج نفر که دو نفر از طرف وزارت دادگستری و دو نفر از طرف وزارت کشور و یکنفر از طرف اداره کل شهربانی انتخاب میگردد تشکیل و بشکایت و تقاضای تجدید نظر رسیدگی مینماید. کمیسیون تجدیدنظر چنانچه توضیحاتی لازم داشته باشد در مرکز بوسیله اداره کل شهربانی و در شهرستانها بوسیله استاندار یا فرماندار توضیحات لازمه را خواهد خواست رأی کمیسیون باتفاق یا به اکثریت مناط اعتبار و لازم الاجرا است و پس از ابلاغ بمتهم از طرف وزارت کشور وسیله شهربانی یا نگهبانی (بشرح مقرر در این آئیننامه) فوراً بموقع اجرا گذاشته میشود.

تبصره ـ در صورتیکه تقاضای تجدیدنظر به کمیسیون بدوی تقدیم شود کمیسیون مزبور تقاضای تجدیدنظر را با پرونده و سوابق مربوطه وسیله استاندار یا فرماندار(در جائی که استاندار نباشد) بوزارت کشور ارسال میدارد. در صورتیکه متهم بازداشت یا تحت نظر تقاضای تجدید نظر را وسیله شهربانی یا نگهبانی بشرح بالا خواهد داد و مقامات مزبوره مکلفند بشرح مقرر در این آئیننامه وسیله کمیسیون یا مستقیماً تقاضا را بوزارت کشور بفرستند و بتقاضای تجدید نظر با قید تاریخ تسلیم، رسید رسمی داده میشود.

ماده 6 ـ استاندار یا فرماندار که بموجب ماده 3 این آئیننامه رأی کمیسیون بدوی را رؤیت مینماید میتوانند ظرف ده روز از تاریخ رؤیت با رعایت مسافت از قرار هر 36 کیلومتر یکروز وسیله وزارت کشور از رأی کمیسیون بدوی تقاضای تجدیدنظر نمایند وزارت کشور در صورتیکه رأی کمیسیون بدوی را متناسب با سابقه شخص متهم ندانست یا مخالف با مفاد ماده واحده مصوب 13 امرداد1322 و با این آئیننامه تشخیص داد نظر استاندار یا فرمانداری را که تقاضای تجدیدنظر نموده تأیید و تقاضای تجدیدنظر را به کمیسیون مرقوم در ماده 5 آئیننامه میفرستد در مرکز نیز وزارت کشور میتواند بشرح فوق از رأی کمیسیون بدوی تقاضای تجدیدنظر نماید.

ماده7ـ کمیسیون تجدید نظر می تواند رأی کمیسیون بدوی را فسخ یا استوار نماید و یا کیفر تعیین شده را تبدیل (مانند تبدیل حبس به تبعید و برعکس) و یا تشدید و یا تخفیف دهد و در مواردیکه رأی کمیسیون بدوی بر برائت متهم صادر و مورد تقاضای تجدید نظر استاندار یا فرماندار کردیده [گردیده] حق دارد در صورت توجه متهم را بشرح این آئین نامه و قانون مصوب 13ر5ر1322 کیفر دهد.

ماده 8 ـ اشخاصیکه تبعید میشوند تحت نظر شهربانی محل (در جائی که شهربانی نباشد تحت‌ نظر اداره نگهبانی) قرار خواهند گرفت و پس از پایان تبعید و یا در صورت عفو و بخشایش در هر محل که بخواهند میتوانند اقامت نمایند.

ماده9ـ اداره کل شهربانی در مرکز و ادارات شهربانی - در جائی که نباشد نگهبانی - در شهرستان ها مکلفند پس از وصول دستور اجرای رأی کمیسیون بدوی یا تجدید نظر که بهر صورت وسیله وزارت کشور خواهد بود و همچنین در مورد تبصره دو ماده 2 این آئین نامه بلافاصله رأی کمیسیون و دستور وزارت کشور یا استاندار یا فرماندار را بموقع اجراء کذارند [گذارند] و نتیجه را بمقام دستوردهنده گزارش دهند.

ماده 10ـ شخص بازداشت یا تبعید شده و یا اقربای او در صورتیکه نصف مدت محکومیت درباره او اجرا شده باشد میتوانند از وزارت کشور تقاضای عفو و بخشایش متهم را نسبت به بقیه مدت محکومیت بنمایند وزارت کشور پس از جلب نظر شهربانی (و بر حسب مورد نگهبانی) مربوط در صورتیکه محکوم طبق آئیننامه زندان حُسن رفتار داشته باشد یا حبس یا تبعید در روحیه و اخلاق وی مؤثر شده باشد یا دارای کثرت عائله یا ضعف مزاج باشد سن او از شصت سال خورشیدی تجاوز کرده باشد یا به جهتی دیگر حبس یا تبعید بودن او مقتضی نباشد متقاضی را مورد عفو قرار می‌دهد و بقیه یا ربع از مجموع مدت محکومیت او را خواهد بخشود.

ماده 11ـ در صورتیکه متهم پس از خاتمه اجرای حکم مجازات یا پس از عفو مجدداً مرتکب شرارت گردد حداکثر مجازات در دفعه دوم (و دفعات بعد) درباره او بموقع اجرا گذاشته خواهد شد.

مواد متفرقه

ماده12ـ اگر کسی در دادگاه عمومی یا دادگاههای اختصاصی تبرئه شد کمیسیون نمی تواند بهمان اتهام و در همان مورد او را محکوم نماید و چنانچه کمیسیونی در موردی شخصی را بمجازات حبس یا تبعید محکوم نمود و آنشخص در همان موضوع در دادکاه [دادگاه] برائت حاصل نمود حق دارد از کمیسیون تقاضای رسیدگی مجدد نماید و کمیسیون پس از رسیدگی رأی سابق خود را فسخ میکند.

تبصره ـ تقاضای رسیدگی مزبور با رعایت ماده 5 آئیننامه در ظرف 48 ساعت از تاریخ ابلاغ رأی قطعی دادگاه باید بعمل آید.

ماده13ـ اگر در موردی رأی کمیسیون بحبس و حکم دادگاه بتبعید متهم (یا برعکس) باشد به تقاضای متهم یا بر اثر گزارش شهربانی یا نگهبانی کمیسیون تجدید رسیدگی در جلسه فوق‌العاده رأی سابق را فسخ و مجازات متهم را با سنخ رأی دادکاه [دادگاه] تطبیق می نمایند.

ماده14ـ در مورد نظامیان و مأمورین نگهبانی و اشخاص وابسته بارتش که بموجب ماده واحده مصوب مرداد ماه 322[1322] مورد تعقیب و محکوم می کردند [می گردند] وزارت کشور پس از جلب نظر وزارت جنگ و در مورد مشمولین نظام وظیفه با رعایت ماده 424 قانون دادرسی ارتش حکم کمیسیون را بموقع اجرا خواهد گذاشت.

ماده 15ـ آئیننامه مصوب 26ر6ر1322 ملغی است.

از طرف نخست وزیر