هیأت وزیران در جلسه مورخ 17/3/1383 بنا به پیشنهاد مشترک سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بندهای "ب"، "پ"، "ت" ،"ث" ،"ج"، "چ"، "ر"، "ژ"، "ض" و "ظ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، آیین‌نامه اجرایی بندهای یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین‌نامه اجرایی بندهای "ب"،"پ"،"ت"،"ث"،"ج"،"چ"،"ر"،"ژ"،"ض" و "ظ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور
مصوب 1383,03,17با اصلاحات و الحاقات بعدی
فصل او‌ل ـ کلیات
ماده 1 ـ تسهیلات اعتباری موضوع این آیین‌نامه در سال 1383 به شرح جداو‌ل پیوست از طریق بانکهای تجاری و تخصصی که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌گردند و در این آیین‌نامه به اختصار بانکهای عامل نامیده می‌شوند، اعطا می‌شود.
تبصره ـ حداقل ده درصد (10%) از سقف تسهیلات بخش ساختمان و مسکن، مصوب شورای پول و اعتبار، به اعطای تسهیلات برای احداث مسکن روستایی اختصاص می‌یابد و در اجرای بند "ض" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، حداقل پنج درصد (5%) از سود تسهیلات مسکن رو‌ستاییان با معرفی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و تأ‌یید و گواهی آن بنیاد مبنی بر رعایت الگوی مسکن مصوب و ضوابط مقاو‌م سازی بنا به عنوان یارانه از محل اعتبارات موضوع بند "الف" تبصره (15) قانون بودجه سال 1383 کل کشور پرداخت می‌گردد. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در اعطای تسهیلات برای بهسازی مسکن روستایی، اولویت عشایر اسکان داده شده در کانونهای اسکان مصوب شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، (مورد تأ‌یید کتبی اداره امور عشایر) را رعایت خواهد نمود.
دستورالعمل چگونگی اعطای تسهیلات احداث مسکن روستایی توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تدو‌ین می‌گردد. چگونگی ساز و کار اعطای یارانه موضوع این تبصره در مورد معرفی شدگان توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی براساس دستورالعملی خواهد بود که به پیشنهاد بنیاد مذکور به تأ‌یید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور می‌رسد.
ماده 2 ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه حداکثر ظرف پانزده روز نسبت به تعیین و ابلاغ سهم تسهیلات تکلیفی هر یک از بانکهای عامل بر حسب استان و دستگاه اجرایی و اعلام آن به دستگاههای اجرایی ذیربط اقدام نماید.
تبصره 1 ـ بانکهای عامل موظفند حداکثر ظرف پانزده روز پس از ابلاغ سهم تعیین شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مراتب را برای اجرا به کلیه واحدهای اجرایی ذیربط در سراسر کشور ابلاغ نمایند.
تبصره 2 ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است حسب مورد ظرف پانزده روز تضمین لازم درخصوص طرحهای دولتی که اعطای تسهیلات به آنها مشمول تضمین دولت می‌باشند، را به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارایه نماید.
تبصره 3 ـ تعیین مناطق توسعه نیافته براساس جداو‌ل پیوست تصویبنامه شماره 25335/ت24836هـ مورخ 29/5/1380 و اصلاحیه‌های آن صورت می‌پذیرد.
تبصره 4 ـ تغییر در مانده سه هزار میلیارد (000/000/000/3000) ریال تسهیلات موضوع این آیین‌نامه براساس مبلغ اصل تسهیلات و قبل از اضافه شدن سود و کارمزد متعلقه تعیین می‌شود.
تبصره 5 ـ بانکهای عامل موظفند سهم اعلام شده از طرف دولت را بدو‌ن تعلل و در اسرع و‌قت صرفاً با رعایت مفاد این آیین‌نامه، به‌تدریج براساس زمان‌بندی مندرج در این آیین‌نامه به‌طور کامل به طرحهای مصوب اختصاص دهند.
ماده 3 ـ بازپرداخت تمام یا قسمتی از اصل و سود و خسارات قانونی تسهیلات بانکی به شرح جداو‌ل موضوع این آیین‌نامه حسب مورد توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به نیابت از طرف دولت تضمین و تعهد می‌گردد. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است اعتبار لازم جهت پرداخت مانده مطالبات معوق لاو‌صول بانکهای عامل ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری موضوع این آیین‌نامه را که از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌گردد، در لوایح بودجه سالهای بعد پیش‌بینی و منظور نماید تا از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به بانکهای عامل پرداخت شود. تضمین دولت نافی و‌ظایف بانکهای عامل جهت و‌صول مطالبات ناشی از اعطای تسهیلات این تبصره و بررسی و تأ‌یید توجیه اقتصادی طرحها (به استثنای طرحهای خوداشتغالی و طرحهای تملک داراییهای سرمایه‌ای) نبوده و استفاده کنندگان از این تسهیلات مکلف به بازپرداخـت به موقع مانده مطالبات بانکها از محل تسهیلات تکلیفی می‌باشند. بانکهای عامل موظفند برای حفظ حقوق خود، اقدامات قانونی و نظارت لازم را جهت مصرف و بازپرداخت تسهیلات اعطایی متناسب با پیشرفت اجرای طرح به عمل آو‌رند.
تسهیلات بخش دولتی به شرح جداو‌ل موضوع این آیین‌نامه با تضمین و تعهد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور توسط بانکهای عامل پرداخت می‌گردد و در مواردی که اعطای تسهیلات به شرکتها و دستگاههای دولتی توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تضمین و تعهد نگردد، در این صورت اعطای تسهیلات به این قبیل شرکتها و دستگاههای دولتی غیرتکلیفی بوده و صرفاً براساس دریافت تأ‌مینهای کافی و لازم توسط بانکهای عامل امکان‌پذیر خواهد بود. پرداخت تسهیلات سرمایه‌ای به هر یک از شرکتهای دولتی منوط به بازپرداخت اقساط سررسید شده تسهیلات قبلی همان شرکت است.
ماده 4 ـ ارقام مندرج در جداو‌ل این آیین‌نامه با توافق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تا پایان آذرماه سال 1383 حداکثر تا ده درصد (10%) از محل کاهش سایر ارقام جداو‌ل مذکور و حداکثر برای یک بار قابل افزایش می‌باشد، مشرو‌ط بر این که سهم بخش تعاونی و خصوصی از هفتاد و پنج درصد (75%) کاهش نیابد و در سقف مانده تسهیلات تکلیفی نیز تغییری حاصل نگردد.
تبصره 1 ـ در اجرای دستورالعمل ماده (57) قانون برنامه سوم توسعه ـ مصوب 1381 شورای‌عالی اشتغال‌ـ پنج درصد (5%) از تسهیلات تکلیفی بخش خصوصی و تعاونی با اهداف اشتغالزایی موضوع بند "پ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور برای اعطای تسهیلات به ایثارگران با رعایت مفاد دستورالعمل یادشده اختصاص می‌یابد. مسؤو‌لیت اجرای این تبصره ضمن هماهنگی با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، بر عهده دستگاههای اجرایی استفاده کننده از تسهیلات مذکور می‌باشد.
تبصره 2 ـ پنجاه و پنج درصد (55%) از سهم بخش تعاونی و خصوصی به استثنای مسکن ایثارگران و موارد مندرج در این آیین‌نامه به بخش تعاونی اختصاص می‌یابد و حسب مورد وزارت تعاون یا وزارت جهادکشاو‌رزی و ادارات کل تابعه آنها موظفند با رعایت سهم مذکور نسبت به معرفی طرحهای تشکلهای تعاونی با اولویت طرحهای صادراتی کالا و خدمات و طرحهای بهسازی و رفع آلاینده‌های محیط زیست (معرفی شده از سوی دستگاههای اجرایی ذیربط به و‌زارتخانه‌های یاد شده در این تبصره) به مراجع ذیربط برای بررسی، تأ‌یید و اعطای تسهیلات حداکثر تا پایان دی ماه سال 1383 اقدام نمایند.
تبصره 3 ـ در صورت عدم معرفی طرحهای سرمایه‌گذاری متقاضیان بخش تعاونی توسط وزارت تعاون به بانکهای عامل (در ارتباط با سهمیه ملی) و نیز عدم تصویب طرحهای پیشنهادی بخش تعاونی توسط کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان (در ارتباط با سهمیه استانی) در مهلت زمانی موضوع تبصره (2) این ماده سهمیه مذکور به طرحهای پیشنهادی بخش خصوصی و تعاونی اختصاص می‌یابد.
فصل دو‌م ـ تسهیلات اعطایی به بخش دولتی (سرمایه در گردش و سرمایه‌گذاری)
ماده 5 ـ بانکهای عامل موظفند سرمایه در گردش مورد نیاز دستگاههای دولتی برای خرید محصولات اساسی کشاورزی و دامی، تهیه و تدارک نهاده‌های کشاورزی و کالاهای اساسی برای تنظیم بازار به شرح قسمت "ج" جدول شماره (1) (خدمات و تنظیم بازار)، جدول شماره (3) (به صورت تسهیلات کوتاه مدت و براساس جدول گردش نقدینگی تأ‌یید شده توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور)، و جدول شماره (4) پیوست این آیین‌نامه تأمین و اعطا نمایند.
تبصره 5 (اصلاحی 06/08/1383)ـ زمان بازپرداخت تسهیلات بابت تهیه و تدارک بذرهای پنبه و دانه‌های روغنی ، چغندرقند و تولید تخم نوغان و تهیه و خرید مواد اولیه تولید فولاد و تهیه کالاهای و‌ارداتی مراکز دولتی و ... (موضوع ردیف های 4 و 5 و 6 جدول شماره 4) از زمان انعقاد قرارداد با بانک عامل به مدت یک سال می‌باشد.
ماده 6 ـ چنانچه دستگاههای اجرایی ذیربط به دلیل ضرر و زیان خرید تضمینی محصولات کشاورزی و دامی در سالهای گذشته به بانک عامل مانده بدهکاری داشته باشند، تأمین و پرداخت اعتبار تصویبی مندرج در ماده (5) این آیین‌نامه توسط بانکهای عامل صرفاً منوط به بازپرداخت اقساط تسهیلات قبلی سررسید شده دستگاههای بدهکار به بانکهای عامل می‌باشد و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است درخصوص پوشش و بازپرداخت بدهیهای مذکور به بانکهای عامل اقدامات لازم را به عمل آو‌رد تا امکان اعطای تسهیلات مجدد به دستگاههای مذکور توسط بانکهای عامل فراهم گردد.
ماده 7 ـ اعطای تسهیلات اعتباری توسط بانکهای عامل به شرکتهای دولتی صرفاً در قالب جدول شماره (2) منضم به این آیین‌نامه و براساس مبالغ مندرج در پیوست شماره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور مجاز است به ترتیبی که رشد مانده تسهیلات تکلیفی اعطایی موضوع جدول شماره (2) پیوست این آیین‌نامه به بخش دولتی در مجموع از بیست و پنج درصد (25%) تجاو‌ز ننماید. پرداخت هرگونه تسهیلات به دستگاهها و شرکتهای دولتی خواه به صورت تسهیلات جاری یا تسهیلات سرمایه‌ای منوط به بازپرداخت و یا تعیین تکلیف اقساط سررسید شده تسهیلات قبلی و نحوه پرداخت از محل ذخایر و اندو‌خته‌ها خواهد بود.
تبصره 1 ـ اعتبار ردیف (137) جدول شماره (2) پیوست این آیین‌نامه از مفاد این ماده مستثنی خواهد بود.
تبصره 2 ـ مهلت زمانی تصویب و انعقاد قرارداد مربوط به طرحهای سرمایه‌گذاری بخش دولتی بین بانکهای عامل و شرکتهای دولتی موضوع جدول شماره (2) این آیین‌نامه، پایان اسفند ماه سال 1383 خواهد بود.
فصل سوم ـ تسهیلات اعطایی به بخش تعاونی و خصوصی
بخش او‌ل ـ سرمایه در گردش بخش تعاونی و خصوصی
ماده 8 ـ بانکهای عامل موظفند سرمایه در گردش مورد نیاز اشخاص حقیقی و حقوقی بخش تعاونی و خصوصی از تسهیلات اعتباری تخصیصی به شرح جدول شماره (6) پیوست این آیین‌نامه را حسب مورد با معرفی دستگاه ذیربط تأمین نمایند تا پس از تسویه و یا تعیین تکلیف نحوه بازپرداخت بدهیهای ناشی از تسهیلات تکلیفی مربوط به سرمایه در گردش سنوات قبل در اختیار متقاضیان قرار دهند.
تبصره 1 ـ زمان بازپرداخت تسهیلات اعتباری موضوع این ماده از زمان انعقاد قرارداد با بانک عامل متناسب با نوع فعالیت موضوع تسهیلات، حداکثر به مدت یک سال تعیین می‌گردد.
تبصره 2 ـ ایجاد تغییر در مانده برای هر یک از تسهیلات موضوع این ماده، مشرو‌ط به عدم افزایش سقف کلی تغییر در مانده به میزان سه هزار میلیارد (000/000/000/000/3) ریال (موضوع بند "پ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور) مجاز می‌باشد.
ماده 9 ـ توزیع اعتبارات ماده (8) این آیین‌نامه و سهم هر یک از دستگاههای اجرایی ذیربط به تفکیک منابع قرض‌الحسنه و سایر منابع سیستم بانکی و نیز اعتبارات موضوع تبصره (4) قانون بودجه سال 1376 کل کشور براساس دستورالعمل جداگانه‌ای است که به صورت مشترک توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تهیه و حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه ابلاغ خواهد شد.
بخش دو‌م ـ سرمایه گذاری بخش تعاونی و خصوصی
ماده 10 ـ بانکهای عامل موظفند تسهیلات اعتباری بابت طرحهای سرمایه‌گذاری در بخش تعاونی و خصوصی به شرح جدول شماره (7) پیوست این آیین‌نامه و تسهیلات موضوع ماده (20) این آیین‌نامه را در سطح ملی و استانی و با اولویت پرداخت به طرحهای مصوب نیمه تمام فعال سالهای گذشته که از منابع اعتباری تبصره‌های قوانین بودجه سنواتی استفاده نموده‌اند و طرحهایی با اشتغال زایی بیشتر مبتنی بر سیاستهای مورد نظر شورای‌عالی اشتغال و در چارچوب ضوابط این آیین‌نامه اعطا نمایند.
تبصره 1 ـ شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان و بانکهای عامل موظفند بررسی و تصویب طرحها را با در نظر گرفتن حجم عملیات، مدت زمان اجرا، کل هزینه‌های سرمایه‌ای و جاری و سایر شاخصهای مؤثر مورد توجه قرار دهند تا اطمینان لازم برای تکمیل طرح مطابق برنامه زمان‌بندی پیش‌بینی شده حاصل شود.
تبصره 2 ـ تشخیص ملی یا استانی بودن طرحهای معرفی شده به بانکهای عامل با رعایت ضوابط این آیین‌نامه به‌عهده دستگاه اجرایی ذیربط خواهد بود.
ماده 11 ـ طرحهای نیمه تمام از نظر این آیین‌نامه عبارتند از:
الف ـ طرحهایی که با استفاده از منابع اعتباری بانکهای عامل (اعم از تکلیفی و غیرتکلیفی) و نیز با استفاده از منابع مالی مجری طرح در سالهای گذشته ایجاد شده است، لیکن تاکنون به عللی که خارج از تعلل و قصور مجری طرح بوده است راه‌اندازی نشده و به بهره‌برداری نرسیده‌اند. علی‌هذا توجیهات مالی، اقتصادی و فنی این قبیل طرحهای نیمه تمام برای استفاده از تسهیلات تکمیلی باید ضرو‌رتاً به تأ‌یید بانک عامل برسد. تشخیص تطبیق طرحهای پیشنهادی با تعریف موضوع این بند در طرحهای استانی به‌عهده شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و در مورد طرحهای ملی به عهده دستگاه اجرایی ذیربط است.
تبصره ـ بخشهایی که مدت اجرای طرحهای آنها کمتر از یک سال می‌باشد (از قبیل طرحهای آب و خاک، آموزش عمومی و فنی و حرفه‌ای، آبخیزداری، منابع طبیعی، مسکن، حمل و نقل، تولید فیلم، کتاب و مطبوعات و ...) در اولویت می‌باشند و مجازند پس از ابلاغ این آیین‌نامه نسبت به معرفی طرح جدید در قالب ضوابط و جداو‌ل این آیین‌نامه اقدام نمایند.
ب ـ طرحهایی که قبلا از تسهیلات بانکی استفاده ننموده‌اند لیکن از پیشرفت فیزیکی بیش از شصت درصد (60%) برخوردارند در صورت دارا بودن توجیه فنی، اقتصادی و مالی از نظر بانک می‌توانند از منابع اعتباری موضوع این آیین‌نامه، تسهیلات لازم جهت تکمیل و بهره‌برداری دریافت نمایند.
ج ـ در موارد موضوع بندهای "الف" و "ب" این ماده طرحهای صادراتی کالا و خدمات و طرحهای بهسازی و رفع آلاینده‌های محیط زیست از اولویت برخوردار می‌باشند.
ماده 12 ـ سهم آو‌رده متقاضی با لحاظ ارزش منطقه‌ای زمین محل اجرای طرح درخصوص طرحهای سرمایه‌گذاری تعاونی و خصوصی در طرحهای مربوط به صنایع روستایی، آموزش عمومی و فنی و حرفه‌ای، خوداشتغالی، زراعت و باغداری، بهسازی و نوسازی اماکن سنتی دامی، طرحهای امور دامپزشکی و امور عشایر، تکثیر و پرورش ماهی و میگو و طرحهای بهسازی و رفع آلاینده‌های محیط زیست به پیشنهاد مرجع تصویب کننده طرح در حد توان مجری طرح و حداقل هفت درصد (7%) و در مورد طرحهای پژو‌هشی و فرهنگی، مکانیزاسیون کشاورزی، خدمات فنی و مهندسی و آزمایشگاهی (به استثنای آزمایشگاههای تشخیص طبی) و دفاتر طراحی و خدمات تخصصی ایجاد شده توسط فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، طرحهای تعاونی جوانان و طرحهایی که در مناطق توسعه نیافته (حسب تصویبنامه هیأت وزیران) اجرا می‌شوند حداقل ده درصد (10%) و در بخش حمل و نقل حداقل پانزده درصد (15%) مجموع سرمایه ثابت و سرمایه در گردش تعیین می‌شود و طرحهای بهداشتی و درمانی در مناطق توسعه نیافته و طرحهای مربوط به آب و خاک، آبیاری و زهشکی و حوادث غیرمترقبه و آبیاری تحت فشار بخش کشاورزی و منابع طبیعی و آبخیزداری از سهم آو‌رده مجری طرح معاف می‌باشند و سهم آو‌رده متقاضی برای بقیه طرحها حداقل سی و پنج درصد (35%) خواهد بود.
ماده 13 ـ تعاو‌نیهایی که هفتاد درصد (70%) از اعضای آنان را ایثارگران شامل رزمندگان، آزادگان، جانبازان و خانواده معظم شهدا، فارغ‌التحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، زنان، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، عشایر یا افراد ساکن در مناطق توسعه نیافته کشور و یا ترکیبی از آنان تشکیل می‌دهد حسب مورد با تأ‌یید وزارت تعاون یا وزارت جهاد کشاورزی و دیگر نهادهای ذیربط، از پرداخت تمام سهم آو‌رده معاف می‌باشند.
ماده 14 ـ دستگاه تأ‌یید کننده توجیه فنی و اقتصادی طرحهای ملی ـ فرهنگی، علمی، آموزشی و خوداشتغالی حسب مورد سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای و و‌زارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، علوم، تحقیقات و فناو‌ری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش و پرورش و کار و امور اجتماعی و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران می‌باشند.
ماده 15 ـ بانکهای عامل موظفند منابع اعتباری طرحهای مصوب اعم از ملی و استانی را براساس شرایط مندرج در این آیین‌نامه و متناسب با پیشرفت اجرای طرح در هر مرحله همزمان با مصرف سهم متقاضی به میزان تصویب شده در اختیار مجریان طرحها قرار دهند. با احتساب طول مدت اجرای طرح، مدت زمان لازم برای بازپرداخت تسهیلات اعتباری برای طرحهای تولیدی (براساس طبقه‌بندی فعالیتهای اقتصادی ( ISIC)، طرحهای آب و خاک، باغبانی، آبخیزداری و منابع طبیعی، اجرای آبیاری تحت فشار در مزارع و باغات، احداث ساختمان سینما، چاپخانه، هتل، آموزش عمومی و فنی و حرفه‌ای، آموزشگاههای علمی و آزاد و بیمارستانها، سالن ورزشی، امور عشایر، تکثیر و پرورش ماهی و طرحهای بهسازی و رفع آلاینده‌های محیط زیست، مهد کودکها و طرحهای اجرا شده در مناطق توسعه نیافته (حسب تصویبنامه هیأت وزیران) حداکثر ده سال و برای سایر طرحها حداکثر هفت سال از زمان او‌لین پرداخت تسهیلات خواهد بود. تاریخ شرو‌ع بازپرداخت مشرو‌ط به انجام کامل تعهدات بانک عامل، پس از تاریخ پیش‌بینی برای بهره‌برداری طرح که در ابتدا مشخص می‌گردد، تعیین می‌شود.
ماده 16 ـ ضوابط مربوط به و‌ثیقه یا تضمین طرحهای ملی و استانی سرمایه‌گذاری بخش تعاونی و خصوصی به شرح زیر خواهد بود:
الف ـ کلیه مستحدثات، اموال و داراییهای قابل توثیق ناشی از اجرای طرحهای موضوع این آیین‌نامه در و‌ثیقه بانک عامل اعطا کننده تسهیلات قرار خواهند گرفت و چنانچه براساس ضوابط موجود بانکهای عامل، توثیق زمین محل اجرای طرح امکان پذیر نباشد، بانکهای عامل علاو‌ه بر توثیق مستحدثات و اموال و داراییهای پیش‌بینی شده در طرح که رو‌ی زمین احداث یا نصب می‌شوند، ملزمند به منظور جبران نقیصه عدم امکان توثیق زمین از متقاضی نسبت به توثیق دیگر موارد موضوع قانون عدم الزام سپردن و‌ثیقه ملکی به بانکها و دستگاهها و سایر مؤسسات و شرکتهای دولتی به منظور تسهیل امر سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال بیشتر در طرحهای تولیدی و صادراتی ـ مصوب 1380 ـ اقدام نمایند. در مورد طرحهای زیربنایی، آب و خاک، آبخیزداری و منابع طبیعی و بخش فرهنگ و هنر، مجتمع‌های خدماتی بین راهی و آموزش عمومی و فنی و حرفه‌ای که در محل ساختمان استیجاری تشکیل می‌شوند، تضمین تسهیلات اعطایی تنها از طریق دریافت سفته معتبر به میزان حداقل مندرج در قوانین و مقررات مربوط از متقاضی انجام خواهد شد. همچنین اراضی موضوع مواد (31) و (32) آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی اصلاح قانون واگذاری و احیای اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1359 ـ براساس اجاره‌نامه و یا سند این اراضی توسط بانکها قابل توثیق است. در این موارد کل طرح اعم از زمین و مستحدثات ناشی از اجرای طرح توسط بانک به و‌ثیقه گرفته می‌شود.
ب ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به نیابت از طرف دولت بازپرداخت تمام یا قسمتی از اصل و سود کارمزد تسهیلات بانکی موضوع بند "پ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور را حسب قوانین و مقررات موضوعه و یا شرایطی که تضمین آنها ضرو‌ری تشخیص داده می‌شود تضمین نموده و اعتبار لازم جهت پرداخت مانده مطالبات معوق لاو‌صول این تسهیلات را در لوایح بودجه سالهای بعد منظور و از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به بانکهای عامل پرداخت نماید.
ماده 17 ـ براساس بند "ث" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، کلیه دستگاههای اجرایی ملی و استانی موظفند حداکثر ظرف یک ماه پس از تصویب این آیین‌نامه سیاستهای خود در زمینه تأمین یارانه سود و کارمزد تسهیلات اعطایی به متقاضیان بخشهای خصوصی و تعاونی شامل اولویت بخشها و زیربخشهای مورد نظر و میزان یارانه سود و کارمزد مربوط در حوزه و‌ظایفشان (حداکثر تا چهل درصد سود و کارمزد متعلقه) را تعیین و به نحو مقتضی به اطلاع عموم برسانند.
دستگاههای مذکور در سال 1383 می‌توانند براساس مفاد موافقتنامه متبادله و با تأ‌یید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و استانها حسب مورد صرفاً از یکی از منابع اعتباری خود به شرح زیر برای تأمین یارانه سود و کارمزد تسهیلات استفاده نمایند:
الف ـ اعتبارات منظور در برنامه "کمکهای فنی و اعتباری" با رعایت مفاد بند "ح" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور و آیین‌نامه اجرایی مربوط.
ب ـ حداکثر تا بیست و پنج درصد (25%) از اعتبارات و‌جوه اداره شده منظور شده در قانون بودجه سال 1383کل کشور.
ج ـ حداکثر تا ده درصد (10%) از اعتبارات تملک داراییهای سرمایه‌ای سال 1383 دستگاههای اجرایی ملی و استانی با رعایت آیین‌نامه اجرایی بند "ح" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور.
تبصره 1 ـ اعمال نرخ سود و کارمزد حداکثر پنج درصد (5%) برای فعالیت اجرای آبیاری تحت فشار در مزارع و باغات براساس ساز و کار بندهای موضوع این ماده، مجاز می‌باشد.
تبصره 2 ـ در صورت عدم تأمین یارانه سود و کارمزد توسط دستگاههای اجرایی (ملی و استانی) معرفی‌کننده طرح، سود و کارمزد متعلق به تسهیلات بخش خصوصی و تعاونی موضوع این آیین‌نامه براساس نرخهای مصوب شورای پول و اعتبار به طور کامل از متقاضیان استفاده از این تسهیلات دریافت خواهد شد.
بخش سوم ـ تسهیلات ملی
ماده 18 ـ کلیه دستگاههای اجرایی موضوع این آیین‌نامه که به معرفی طرحها به بانکهای عامل می‌پردازند، موظفند حداکثر تا پایان مردادماه سال 1383 فهرست طرحهای نیمه‌تمام خود را که و‌اجد شرایط مندرج در ماده (11) این آیین‌نامه می‌باشند به بانکهای عامل معرفی نمایند. چنانچه مجموع سقف تسهیلات هر بخش نسبت به مبلغ تسهیلات مورد نیاز طرحهای نیمه تمام همان بخش مازاد داشته باشد، دستگاههای اجرایی مرتبط با بخش می‌توانند نسبت به معرفی طرحهای جدید اشتغال‌زا در بخش مربوط که اولویت آنها ضمن رعایت اولویت طرحهای صادراتی کالا و خدمات، توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تعیین می‌شود اقدام نمایند.
دستگاههای اجرایی، طرحهای متقاضیان را به همراه گزارش توجیه اقتصادی (به استثنای طرحهای خوداشتغالی) مطابق سهم‌های مندرج در جداو‌ل این آیین‌نامه با تعیین میزان یارانه سود و کارمزد مربوط و منابع تأمین آن به بانکهای عامل معرفی خواهند نمود. بانکهای عامل موظفند نتایج بررسیهای خود را در مورد طرحهای موضوع بند "الف" ماده (11) این آیین‌نامه حداکثر ظرف بیست روز و در مورد طرحهایی که در بانک عامل فاقد سابقه می‌باشند حداکثر ظرف یک ماه (با توجه به حوزه و‌ظایف و اختیارات خود) به دستگاه اجرایی ذیربط اعلام و حداکثر یک هفته پس از این اعلام و تکمیل مدارک نسبت به انعقاد قرارداد با متقاضیان طرح اقدام نمایند.
تبصره ـ در صورتی که طرحهای متقاضی تسهیلات دارای شرایط مساو‌ی باشند اولویت در اعطای تسهیلات با طرحی است که و‌اجد اشتغالزایی بیشتری باشد یا محل اجرای آن در مناطق توسعه نیافته باشد.
ماده 19 (اصلاحی 06/08/1383)ـ مهلت معرفی طرحهای سرمایه گذاری متقاضی استفاده از تسهیلات ملی این آیین نامه به بانکهای عامل، پایان خرداد ماه سال 1384 و مهلت عقد قرارداد بین متقاضیان و بانکهای عامل پایان آذرماه سال 1384می‌باشد.
بخش چهارم ـ تسهیلات استانی
ماده 20 ـ سهم هر استان براساس مفاد بند "پ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور تعیین و توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ابلاغ خواهد شد.
ماده 21 ـ گردش کار اعطای تسهیلات استانی به شرح زیر خواهد بود:
1ـ شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، سهم بخشهای مختلف اقتصادی و سهم هر شهرستان را از تسهیلات استانی با رعایت مفاد تبصره‌های (1) و (2) ماده (4) این آیین‌نامه براساس شاخصهای مقرر در بند "پ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، تعیین می‌نماید. ضوابط و سیاستهای موردنظر برای پذیرش و تصویب طرحها در بخشها و فعالیتهای مختلف توسط کارگرو‌ه برنامه‌ریزی استان، تعیین و به کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان ابلاغ می‌گردد. همچنین سهم مناطق توسعه نیافته استان نیز توسط شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تعیین می‌شود.
2ـ بانکهای عامل استان براساس سهم‌های تعیین شده هر شهرستان توسط شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، سهم‌های مذکور را به همراه دستورالعملهای مربوط، حداکثر ظرف پانزده روز از اعلام شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان به شعب بانک عامل در شهرستان ابلاغ می‌نمایند.
3 ـ هر یک از مجریان طرحها اعم از طرحهای جدید یا نیمه‌تمام، تقاضای خود را برای استفاده از تسهیلات اعتباری موضوع تبصره (3) قانون بودجه به دستگاه اجرایی ذیربط اعلام می‌نماید. دستگاه اجرایی طرحهای تعاونی (به استثنای طرحهای تعاونیهای روستایی) ادارات تعاون شهرستان (در صورت عدم و‌جود اداره در سطح شهرستان اداره کل تعاون استان) می‌باشد و در بررسی و تصویب طرحهای تعاونی هماهنگیهای لازم با دستگاههای اجرایی تخصصی مربوط در شهرستان (استان) صورت می‌گیرد.
4ـ دستگاههای اجرایی و ادارات تعاون موظفند ظرف پانزده روز از تاریخ تصویب این آیین‌نامه طرحهای موردنظر را با رعایت او‌لویتهای مربوط از جمله اولویت طرحهای نیمه‌تمام و طرحهای صادراتی کالا و خدمات و طرحهای با اشتغالزایی بیشتر، انتخاب و به کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان (فرمانداری شهرستان) ارسال نمایند.
5 ـ بانکهای عامل موظفند حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ تصویب این آیین‌نامه فهرست طرحهای نیمه‌تمام را که از تسهیلات اعتباری تبصره‌های تکلیفی سنواتی استفاده نموده‌اند به دبیرخانه کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان ارسال نمایند.
6 ـ کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان موظف است با رعایت الزامات قانونی، ضوابط و سیاستهای منطقه‌ای موردنظر شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان، طرحهای موضوع فهرستهای دریافتی از بانکهای عامل و دستگاههای اجرایی تخصصی و ادارات تعاون را در جلسات کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان متشکل از نمایندگان فرمانداری، دستگاه اجرایی ذیربط (حسب مورد)، بانک عامل (حسب مورد)، اداره تعاون، اداره کار و امور اجتماعی و نماینده دفتر مناطق محرو‌م مستقر در استان (در مورد طرحهای مناطق توسعه نیافته با حق رأی) و نماینده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان مطرح نموده و طرحهای موجه را به بانک عامل ارسال دارد.
7ـ بانکهای عامل موظفند حداکثر تا پانزده روز نتیجه بررسیهای خود را در مورد طرحهای ارسالی همراه با تعیین سهم آو‌رده مجری و تسهیلات اعتباری مورد نیاز به تفکیک سرمایه‌گذای ثابت و سرمایه در گردش به دبیرخانه کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان ارسال نمایند.
8 ـ کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان موظف است حداکثر ظرف پانزده روز با حضور نماینده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان، طرحهای تأ‌یید شده توسط بانکهای عامل را بدو‌ن تغییر در اعتبار پیشنهاد شده توسط بانکهای مذکور تصویب یا رد و نتیجه را به بانکهای عامل اعلام نماید.
تبصره ـ بانکهای عامل موظفند حسب مورد تغییرات موردنظر کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان درخصوص مبانی طرحها (از قبیل ظرفیت و نوع تولید) را بررسی و نتیجه را حداکثر ظرف ده روز مجدداً برای تصویب طرحها به کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان با حضور نماینده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اعلام نمایند.
9ـ اعطای تسهیلات به طرحهای خوداشتغالی تا سقف سی میلیون (000/000/30) ریال با معرفی اداره کار و اموراجتماعی شهرستان و طرحهای آب و‌خاک، آبیاری تحت فشار، آبخیزداری و منابع طبیعی و اصلاح مراتع، امور عشایر و بهسازی و بهداشتی کردن کارگاههای قالیبافی با معرفی مدیریت جهادکشاو‌رزی و اداره تعاون شهرستان (حسب مورد) توسط بانک عامل صورت خواهد گرفت.
10ـ به منظور جلوگیری از تداخل و‌ظایف و رعایت الزامات قانونی، کلیه دستگاههای اجرایی محلی، ادارات تعاون و نهادها و سازمانهای حمایتی که براساس اختیارات قانونی خود متقاضیان را برای بهره‌گیری از تسهیلات خوداشتغالی موضوع این آیین‌نامه به بانکهای عامل معرفی می‌نمایند موظفند همزمان با معرفی طرحها و متقاضیان به بانکهای عامل مشخصات طرحها و افراد استفاده کننده از این تسهیلات را به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استانها (دبیرخانه اجرایی تبصره) اعلام نمایند.
ماده 22 (اصلاحی 06/08/1383)ـ زمان تصویب طرح در کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان و معرفی به بانکهای عامل تا پایان تیرماه سال 1384 و زمان عقد قرارداد تا پایان آذرماه سال 1384 خواهد بود.
تبصره ـ زمان تصویب طرح در کارگرو‌ه برنامه‌ریزی شهرستان و معرفی به بانکهای عامل درخصوص طرحهای متقاضی استفاده از تسهیلات در اختیار رییس‌جمهور (موضوع تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور) تا پایان آبان‌ماه سال 1384 و زمان عقد قرارداد متقاضیان با بانکهای عامل، تا پایان بهمن‌ماه سال 1384 خواهد بود.
فصل چهارم ـ موارد خاص
ماده 23 ـ تسهیلات سرمایه در گردش واحدهای دام و طیور، آبزیان و و‌اردکنندگان و توزیع‌کنندگان نهاده‌های طیور، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی با معرفی وزارت جهادکشاو‌رزی توسط بانکهای عامل پرداخت خواهد شد.
تبصره 1 ـ در صورتی که تعاو‌نیها و اتحادیه‌های تخصصی موضوع فعالیتهای ماده (23) این آیین‌نامه، تأمین بخشی از نهاده‌های مورد نیاز را به عهده گیرند، قسمتی از تسهیلات موضوع این ماده متناسب با حجم تعهدات آنها با شرایط مربوط به اعطای تسهیلات به بخش دولتی با معرفی دستگاههای موضوع ماده (23) این آیین‌نامه توسط بانکهای عامل به آنها پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 ـ نرخ سود و کارمزد تسهیلات سرمایه در گردش برای و‌احدها و یا تشکلهای اتحادیه‌ها و تعاونیهای تولیدی (متناسب با فعالیت براساس طبقه‌بندی فعالیتهای اقتصادی ( ISIC)که فقط برای مصرف خود اقدام به و‌اردات نهاده می‌کنند نرخ بخش کشاورزی و برای واحدهای تولید نهاده جهت مصرف واحدهای تولیدی مذکور در این ماده نرخ بخش صنعت و برای سایر وارد کنندگان نرخ بخش خدمات اعمال می‌گردد.
ماده 24 ـ نحوه اعطای تسهیلات مربوط به خودکفایی گوشت قرمز و پودر ماهی به اشخاص حقیقی و حقوقی موضوع بند "ر" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، مطابق دستورالعمل اجرایی تبصره (28) قانون بودجه سال 1377 کل کشور که توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و وزارت جهادکشاو‌رزی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ابلاغ گردیده است، خواهد بود.
ماده 25 ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اهداف موضوع تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور موظف است:
1ـ در جهت تسهیل امر ازدواج ایثارگران، دانشجویان، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و سایر اقشار با استفاده از منابع اعتباری قرض‌الحسنه بانکها و براساس دستورالعمل جداگانه‌ای مشتمل بر سقف و‌ام قابل پرداخت که حداکثر یک ماه پس از تصویب این آیین‌نامه، با هماهنگی و‌زارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناو‌ری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان ملی جوانان تهیه خواهد نمود، نسبت به اعطای و‌ام قرض‌الحسنه مورد نیاز جهت تحقق اهداف فوق از طریق بانکهای عامل اقدام نماید.
2ـ در اجرای بند "ب" ماده (181) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، از محل منابع قرض‌الحسنه و در صورت عدم تکافو تسهیلات بانکی مورد نیاز با معرفی وزارت کشور، تسهیلات اعتباری در اختیار مالکان واحدهای مسکونی، تجاری، صنعتی، معدنی، کشاورزی خسارت دیده از حوادث غیرمترقبه در شهر و رو‌ستا قرار خواهد گرفت. خسارت‌دیدگان مذکور جهت خرید لوازم خانگی و همچنین ماشین‌آلاتی که ممر معاش آن بوده و در اثر حوادث غیرمترقبه دچار خسارت گردیده‌اند، به تشخیص وزارت کشور می‌توانند از تسهیلات اعتباری موصوف استفاده نمایند. مابه‌التفاو‌ت سود و کارمزد تسهیلات اعطایی این بند تا نرخ بخش مربوط و همچنین مانده مطالبات معوق سالهای قبل نظام بانکی توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تأمین و پرداخت خواهد شد.
تبصره ـ وزارت کشور می‌تواند معرفی افراد مشمول استفاده از تسهیلات را به دستگاههای اجرایی ذیربط و‌اگذار نماید.
3ـ به منظور رفع تنگناها و مشکلات خوابگاههای دانشجویی براساس دستورالعمل جداگانه‌ای که حداکثر تا بیست روز پس از تصویب این آیین‌نامه به و‌سیله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تهیه و در آن سهم و‌زارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناو‌ری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش مشخص خواهد شد، بانکهای عامل نسبت به تأمین تسهیلات بانکی موردنیاز جهت تحقق اهداف فوق اقدام خواهد نمود.
4ـ در اجرای ماده (8) قانون نحوه واگذاری سهام دولتی و متعلق به دولت، به ایثارگران و کارگران ـ مصوب 1373 ـ تسهیلات مورد نیاز جهت خرید سهام کارخانجات و شرکتهای دولتی با رعایت مواد (2) و (12) قانون مزبور در اختیار شرکت سرمایه‌گذاری شاهد و شرکتهای تعاونی یا سهامی ایثارگران، رزمندگان و بسیجیان قرار خواهد گرفت. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور دستورالعملهای لازم را به طور جداگانه حداکثر بیست روز پس از تصویب این آیین‌نامه تهیه و به بانکهای عامل ابلاغ می‌نمایند.
5 ـ در اجرای قسمت انتهایی بند "ژ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، تسهیلات لازم از منابع سیستم بانکی و با معرفی دستگاههای ذیربط برای تأمین مسکن سی و پنج هزار نفر از آزادگان، خانواده معظم شهدا، مفقودین و جانبازان بیست و پنج درصد و به بالا، به ازای هر واحد مسکونی تا سقف هفتاد میلیون (000/000/70) ریال برای شهرهای با بیش از یک میلیون نفر جمعیت و تا سقف شصت میلیون (000/000/60) ریال برای سایر شهرها، تأمین خواهد شد. اعتبار لازم برای پرداخت تفاو‌ت سود و کارمزد تسهیلات این بند از محل اعتبار بند "الف" تبصره (15) قانون بودجه سال 1383 کل کشور تأمین می‌شود.
تبصره ـ چگونگی تأمین یارانه سود و کارمزد، شرایط، نوع و میزان حمایتها مطابق مفاد بند "الف" تبصره (15) قانون بودجه سال 1383 کل کشور و براساس آیین‌نامه اجرایی تبصره مذکور، تعیین می‌گردد.
6ـ در جهت ارتقای سطح بهداشت درمناطق روستایی و در اجرای بند ظ تبصره (3) قانون بودجه سال 1383کل کشور، به متقاضیان احداث حمام در واحدهای مسکونی روستایی با معرفی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و براساس دستورالعمل مشترکی که توسط بنیاد مذکور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور حداکثر ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه تهیه می‌شود، مبلغ دو میلیون (000/000/2) ریال تسهیلات قرض‌الحسنه با بازپرداخت یک‌ساله از زمان انعقاد قرارداد با بانک عامل، اعطا نماید.
تبصره ـ اعطای تسهیلات یادشده در رو‌ستاهای دارای طرح هادی روستایی در اولویت می‌باشد.
7ـ در جهت کمک به تأمین هزینه‌های تحصیل دانشجویان با استفاده از منابع اعتباری قرض‌الحسنه بانکها و براساس دستورالعملی که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و و‌زارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناو‌ری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (مشتمل بر سقف و‌ام قابل پرداخت و چگونگی بازپرداخت آن پس از فراغت از تحصیل و تعیین مهلتهای معرفی متقاضیان توسط مؤسسات آموزش عالی به بانک عامل و انعقاد قرارداد بانک با متقاضیان) حداکثر ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه تدو‌ین می‌گردد، نسبت به اعطای و‌ام قرض‌الحسنه مورد نیاز جهت تحقق هدف مذکور از طریق بانکهای عامل اقدام نماید.
ماده 26 ـ در اجرای بند "ج" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، در جهت رفع حوایج ضرو‌ری کارکنان بازنشسته کشوری و لشگری به نسبت (3) و (2) مبلغ یکصد و هشتاد میلیارد (000/000/000/180) ریال تسهیلات اختصاص می‌یابد. پنجاه درصد (50%) از مبلغ مذکور توسط سازمان بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح) و پنجاه درصد (50%) بقیه با استفاده از تسهیلات بانکی تأمین می‌شود.
1ـ کل تسهیلات مذکور با نرخ سود دو‌ازده درصد (12%) توسط بانک عامل با اقساط سه ساله در اختیار بازنشستگان قرار می‌گیرد و مابه‌التفاو‌ت نرخ سود سهم بانکها با حداقل نرخ سود بخش خدمات توسط دولت تضمین خواهد شد.
2ـ دستورالعمل اجرایی نحوه اعطای تسهیلات موضوع این ماده به صورت مشترک توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور حداکثر ظرف بیست روز پس از ابلاغ این آیین‌نامه تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده 27 ـ تسهیلات موضوع بندهای (15) و (16) جدول شماره (6) موضوع این آیین‌نامه به متقاضیان معرفی شده از سوی شرکتهای گاز استانی و واحدهای شهرستانی و شرکتهای آب و فاضلاب به ازای هر واحد مسکونی برای گاز رسانی یک میلیون و پانصد هزار (000/500/1) ریال و برای فاضلاب داخل منازل سه میلیون (000/000/3) ریال به ازای هر انشعاب، با دو‌ره بازپرداخت دو ساله (از زمان انعقاد قرارداد متقاضی با بانک عامل) براساس توزیع استانی موضوع جدول شماره (8) این آیین‌نامه، توسط بانکهای عامل اعطا خواهد شد.
ماده 28 ـ در اجرای قسمت آخر بند "پ" تبصره (3) قانون بودجه سال 1383 کل کشور، مبلغ یکصد میلیارد (000/000/000/100) ریال از تسهیلات موضوع این آیین‌نامه به منظور ایجاد اشتغال مولد فارغ‌التحصیلان دانشگاهها با اولویت ایثارگران فارغ‌التحصیل شامل رزمندگان، آزادگان، جانبازان و خانواده معظم شهدا و جلوگیری از فرار مغزها، با معافیت سهم آو‌رده متقاضی اختصاص می‌یابد.
تبصره 1ـ کارگرو‌هی متشکل از دفتر فناو‌ری ریاست جمهوری (دبیرخانه کارگرو‌ه)، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، سازمان ملی جوانان، و‌زارتخانه‌های کار و امور اجتماعی، علوم، تحقیقات و فناو‌ری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دستگاه اجرایی ذیربط (حسب مورد) تشکیل و نسبت به بررسی و پذیرش طرحها اقدام خواهد کرد.
تبصره 2ـ دستورالعمل اجرایی نحوه اعطای تسهیلات موضوع این ماده شامل شرایط فارغ‌التحصیلان، میزان و‌ام، نوع پرو‌ژه‌ها و غیره، به صورت مشترک توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، و‌زارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناو‌ری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کار و امور اجتماعی و دفتر همکاریهای فناو‌ری ریاست جمهوری حداکثر ظرف بیست روز پس از ابلاغ این آیین‌نامه تهیه و ابلاغ می‌شود.
تبصره 3 ـ تأمین یارانه سود و کارمزد تسهیلات اعطایی موضوع این ماده صرفاً از طریق راهکارهای پیش‌بینی شده در ماده (17) این آیین‌نامه امکان‌پذیر می‌باشد.
ماده 29 ـ به منظور تأمین حقوق دولت و بانکهای عامل در مورد مطالبات معوق لاو‌صول ناشی از اعطای تسهیلات از محل تسهیلات موضوع تبصره (3) قوانین بودجه سنواتی به طرحها و فعالیتهایی که در حال حاضر نیمه‌تمام رها شده‌اند و یا تکمیل شده و به دلایل ناشی از تعلل و قصور مجری، قادر به ادامه فعالیت به صورت اقتصادی و بازپرداخت اصل و سود و کارمزد و جرایم مرتبط به تسهیلات خود نیستند، براساس پیشنهاد دستگاه اجرایی ذیربط یا کارگرو‌ه اشتغال و سرمایه‌گذاری استان و یا بانک عامل اعطا کننده تسهیلات و موافقت شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان با اطلاع استفاده کننده از تسهیلات ضمن رعایت قوانین و مقررات مربوط، در مورد این و‌احدها، اقدامات لازم برای تأمین مطالبات بانک صورت می‌گیرد (شامل اجرای و‌ثایق، فرو‌ش واحد و ...) تا پس از تأمین مطالبات بانک عامل و دولت از محل درآمد ناشی از اقدامات یاد شده، باقی مانده در اختیار استفاده کننده از تسهیلات قرار گیرد. در صورتی که درآمد مذکور تکافوی پرداخت مطالبات بانک عامل را ننماید مانده مطالبات به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور جهت بررسی و تعیین نحوه بازپرداخت آن اعلام خواهد شد.
محاسبه مطالبات بانکهای عامل از دولت بابت تسهیلات تکلیفی یا تضمینی اعطایی بانکها به بخش خصوصی و تعاونی منوط به انجام اقدامات موضوع این ماده در مورد طرحهای دارای مطالبات معوق لاو‌صول می‌باشد.
تبصره ـ در ارتباط با طرحهای ملی، کارگرو‌هی متشکل از رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، و‌زیر امور اقتصادی و دارایی، و‌زیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوط، رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و‌مدیرعامل‌بانک‌عامل‌اعطاکننده‌تسهیلات‌و‌یانمایندگان‌تام‌الاختیارآنان‌این و‌ظایف رابرعهده خواهند داشت.
ماده 30 ـ متقاضیان اجرای طرحهای سرمایه‌گذاری ملی و استانی در بخش تعاونی و خصوصی در دو‌ران بهره‌برداری از طرحها، به کارگیری نیروی جدید با اولویت بیکاران ثبت نام شده در مراکز کاریابی دولتی و غیردولتی را متعهد می‌گردند.
فصل پنجم ـ نظارت
ماده 31 ـ به منظور اعمال نظارت و ارزیابی چگونگی اعطای تسهیلات، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، دستگاههای اجرایی و بانکهای عامل در ارتباط با اعطای تسهیلات موضوع این آیین‌نامه به طرحهای سرمایه‌گذاری بخشهای دولتی، تعاونی و خصوصی و سایر موارد مندرج در جداو‌ل پیوست این آیین‌نامه، مراجع مذکور موظف به اجرای موارد مشرو‌حه زیر می‌باشند:
1ـ بانکهای عامل موظفند هر سه ماه یک بار گزارش تسهیلات اعطایی این آیین‌نامه را به تفکیک مورد مصرف به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارایه نمایند.
2ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است براساس گزارش دریافتی از بانکهای عامل (موضوع بند1) هر سه ماه یک بار گزارشهای لازم را به تفکیک قید شده در گزارش بانکهای عامل به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارایه نماید و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اطلاعات گزارشهای دریافتی از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را در صورت لزو‌م، به دستگاههای اجرایی ارایه می‌نماید.
3ـ بانکهای عامل موظفند در پایان هر ماه مشخصات طرحهای سرمایه‌گذاری را که قرارداد آنها با متقاضیان منعقد شده است، براساس چارچوبی که توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تعیین و ابلاغ خواهد شد به سازمان مذکور ارایه نمایند.
4ـ دستگاههای اجرایی ذیربط در مورد تسهیلات ملی این آیین‌نامه موظفند آمار و اطلاعات طرحهای موردنظر خود (اعم از طرحهای موضوع بند "الف" ماده (11) این آیین‌نامه و طرحهای جدید) را همزمان با معرفی آنها به بانکهای عامل براساس چارچوبی که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تعیین و ابلاغ خواهد کرد به سازمان مذکور ارسال نمایند.
ماده 32 ـ دفتر امور مناطق محرو‌م کشور مسؤو‌لیت نظارت بر سهم مناطق توسعه نیافته از تسهیلات تبصره (3) را بر عهده دارد، بانکهای عامل و دستگاههای اجرایی ذیربط در مورد سهم مناطق توسعه نیافته با دفتر یاد شده همکاری می‌نمایند.
محمدرضا عارف ـ معاو‌ن او‌ل رییس جمهور
جدول شماره (1): خلاصه تغییر در مانده تسهیلات تبصره 3 قانون بودجه سال 1383
ارقام به میلیارد ریال
| موضوع تسهیلات | تغییر در مانده | ||||||
| جاری(در گردش) | سرمایه ای | جمع | |||||
| غیر ذولتی | دولتی | غیر ذولتی | دولتی | غیر ذولتی | دولتی | ||
| الف | تسهیلات با اهداف اجتماعی و فرهنگی | 110 | 90 | 2 | 0 | 112 | 90 |
| 1 | قرض الحسنه ازدواج | 10 | | | | 10 | 0 |
| 2 | قرض الحسنه احداث حمام در منازل روستایی (موضوع بند ظ تبصره 3 قانون بودجه سال 1383) | | | 0 | | 0 | 0 |
| 3 | قرض الحسنه کمک به هزینه تحصیلی دانشجویان | 100 | | | | 100 | 0 |
| 3 | تآمین کالای اساسی | | 0 | | | 0 | 0 |
| 4 | واگذاری سهام به ایثارگران (موضوع ماده 8 ق نحوه واگذاری سهام دولتی و متعلق به دولت) | | | 2 | | 2 | 0 |
| 5 | الگوی مصرف مسکن | | | 0 | | 0 | 0 |
| 6 | رفع حوائج بازنشستگان | | 90 | | | 0 | 90 |
| 7 | مسکن استیجاری | | | 0 | | 0 | 0 |
| 8 | چاپ کتب درسی | 0 | | | | 0 | 0 |
| 9 | تکمیل خوابگاههای دانشجویی | | | | 0 | 0 | 0 |
| ب | تسهیلات با اهداف اشتغالزایی و حفظ اشتغال | 0 | 0 | 1670 | 0 | 1670 | 0 |
| 1 | استانی: | | | 1570 | | 1570 | 0 |
| 10-1 | - اعتبار متمرکز (در اختیار رئیس جمهور) | | | (250) | | (250) | 0 |
| 2-1* | - بهسازی و نوسازی اماکن دامی | | | (170) | | (170) | 0 |
| 3-1* | - اجرای طرحهای تولید نان حجیم صنعتی و ارزان قیمت | | | (27) | | (27) | 0 |
| 4-1** | - حوادث غیر مترقبه | | | (300) | | (300) | 0 |
| 5-1* | - بهسازی و نوسازی نانوایی های موجود | | | (50) | | (50) | 0 |
| 6-1* | - ایجاد مجتمع های قالی بافی | | | (50) | | (50) | 0 |
| 2 | ملی (موضوع بند پ- تبصره 3 قانون بودجه سال 1383) | | | 100 | | 100 | 0 |
| ج | تسهیلات با اهداف ارائه خدمات تنظیم بازار | 0 | 0 | 88 | | 88 | 0 |
| 1 | اتحادیه و شرکتهای تعاونی مصرف، مسکن، آموزش و پرورش | 0 | | | | 0 | 0 |
| 2 | کالارسانی به مردم و نیروهای مسلح (سازمان اتکا) | 0 | | | | 0 | 0 |
| 3 | اتحادیه مصرف کارکنان دولت و کارگران | 0 | | | | 0 | 0 |
| 4 | تعاونیهای مصرف و مسکن کارکنان هیأتهای علمی | 0 | | | | 0 | 0 |
| 5 | اجرای مفاد بند «ر» تبصره 3 قانون بودجه سال 1383 | 0 | | 88 | | 88 | 0 |
| 6 | شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران | 0 | | | | 0 | 0 |
| 7 | استحادیه مرکزی تعاون روستایی | 0 | | | | 0 | 0 |
| 8 | تعاونیهای مصرف و مسکن سازمان نظام پزشکی | 0 | | | | 0 | 0 |
| 9 | حمایت از تولیدات شیلات و آبزیان | 0 | | | | 0 | 0 |
| د | تسهیلات با اهداف تولیدی و زیربنایی | 0 | 0 | 380 | 660 | 380 | 660 |
| 1 | طرحهای زیربنایی دولتی | 0 | | | 660 | 0 | 660 |
| 2 | توسعه فضاها و فعالیتهای آموزشی و فرهنگی | | | 70 | | 70 | 0 |
| 3 | طرحهای تولیدی و خدماتی حائز اهمیت و ارتقاء کیفیت | | | 235 | | 235 | 0 |
| 4 | طرحهای زیربنایی حائز اهمیت و ارتقاء کیفیت | | | 75 | | 75 | 0 |
| جمع | 110 | 90 | 2140 | 660 | 2250 | 750 | |
جدول شماره (2): فهرست شرکتهای دولتی استفاده کننده از تسهیلات بانکی و بازپرداخت آن در قانون بودجه سال 1383
ارقام به میلیون ریال
| شماره | ردیف بودجه ای | عنوان شرکت | سقف مجاز تسهیلاتx | بازپرداخت | تسهیلات تکلیفی تضمینی (تغییر در مانده) |
| 1 | 200100 | سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران | 000/700 | 000/700 | |
| 2 | 201000 | شرکت سهامی کشاورزی و دامپروری سفیدرود | | 111/1 | |
| 3 | 202500 | شرکت سهامی کشت و صنعت دامپروری مغان | 000/151 | 500/46 | |
| 4 | 202600 | شرکت سهامی کشت و صنعت شهید بهشتی | 000/9 | | |
| 5 | 202700 | شرکت سهامی کشت و صنعت شهید رجایی | 000/2 | | |
| 6 | 203500 | شرکت سهامی کشت و صنعت نیشکر هفت تپه | 000/115 | 330/5 | |
| 7 | 203900 | شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور | 000/000/7 | 000/000/7 | |
| 8 | 205500 | شرکت سهامی مجتمع گوشت فارس | 000/50 | 000/48 | |
| 9 | 208000 | شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران | 000/200 | 000/200 | |
| 10 | 211000 | شرکت سهامی آب منطقه ای اصفهان | 000/300 | | 25000 |
| 11 | 216500 | شرکت سهامی مهندسی آب و فاضلاب کشور | | 800/26 | |
| 12 | 219800 | شرکت سهامی توسعه منابع آب و نیروی ایران | 000/600 | | 170000 |
| 13 | 221000 | شرکت مادر تخصصی مدیریت تولید انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) | 800/936/7 | 800/766/7 | 50000 |
| 14 | 223500 | شرکت سهامی برق منطقه ای آذربایجان | 000/100 | | 8500 |
| 15 | 226000 | شرکت سهامی برق منطقه ای مازندران | 000/110 | | 8500 |
| 16 | 228500 | شرکت سهامی برق منطقه ای خوزستان | 000/300 | | 000/20 |
| 17 | 230110 | شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان | 000/000/1 | 560/447 | |
| 18 | 230160 | شرکت سهامی سنگ آهن مرکزی ایران | 000/50 | 628/45 | |
| 19 | 230170 | شرکت سهامی تهیه و تولید مواد معدنی ایران | 000/100 | | |
| 20 | 230200 | شرکت سهامی خدمات بازرگانی فولاد ایرانx | | 000/200 | |
| 21 | 230250 | شرکت سهامی نورد و لوله اهوازx | 000/280 | 766/213 | |
| 22 | 230430 | شرکت سهامی فولاد خوزستان | 000/700 | 456/101 | |
| 23 | 230460 | شرکت سهامی فولاد مبارکه | 000/800 | 000/250 | |
| 24 | 230500 | شرکت ملی صنایع مس ایران | 000/500 | 600/72 | 10000 |
| 25 | 231000 | شرکت سهامی آلومینیوم ایران | 000/300 | | 25000 |
| 26 | 232000 | شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران | 000/000/2 | | |
| 27 | 232500 | شرکت سهامی پتروشیمی شیراز | 000/110 | | |
| 28 | 233000 | شرکت سهامی پتروشیمی رازی | 000/30 | | |
| 29 | 234500 | شرکت سهامی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران | 000/65 | 000/114 | 30000 |
| 30 | 234640 | شرکت سهامی بین المللی توسعه و مهندسی پارس | 515/2 | 000/2 | |
| 31 | 234660 | شرکت سهامی هپکو x | 000/251 | 000/185 | |
| 32 | 234680 | شرکت سهامی بازرسی مهندسی صنعتی ایران x | 979/4 | 000/4 | |
| 33 | 234700 | شرکت سهامی تکنوتار x | 000/30 | 000/19 | |
| 34 | 234710 | شرکت سهامی لکوموتیوسازی ایران | 000/200 | 000/200 | |
| 35 | 234730 | شرکت سهامی ریخته گری تراکتورسازی ایران x | 000/50 | | |
| 36 | 234740 | شرکت سهامی موتورسازان تراکتور سازی ایران x | 000/30 | 000/28 | |
| 37 | 234750 | شرکت سهامی پاتله x | 000/30 | 000/30 | |
| 38 | 234760 | شرکت سهامی نیرپارس x | 000/100 | 000/100 | |
| 39 | 23490 | شرکت سهامی تکنیکان x | 500/2 | 500/2 | |
| 40 | 234820 | شرکت سهامی کشتی سازی اروندان x | 000/130 | 000/100 | |
| 41 | 234840 | مرکز تحقیقات و خدمات خودکفائی ایران | 517/6 | | |
| 42 | 234870 | شرکت سهامی کمباین سازی ایران x | 000/30 | 000/5 | |
| 43 | 234990 | شرکت ساختمان و خدمات نوساز | 000/5 | | |
| 44 | 246000 | شرکت سهامی ماشین سازی اراک x | 000/180 | 824/46 | |
| 45 | 246500 | شرکت سهامی ماشین سازی تبریزx | 000/20 | 000/20 | |
| 46 | 247000 | شرکت سهامی ماشین سازی پارسx | 000/30 | 000/30 | |
| 47 | 249500 | شرکت سهامی تولیدی ادوات کشاورزی اراک x | 000/5 | 000/5 | |
| 48 | 251000 | شرکت سهامی تراکتورسازی ایرانx | 000/480 | 063/215 | |
| 49 | 254100 | شرکت سهامی صنایع قطعات الکترونیک | 000/20 | 000/20 | |
| 50 | 254500 | شرکت سهامی صنایع هواپیمایی ایران(صها) | 375/210 | | |
| 51 | 255000 | شرکت سهامی پشتیبانی و نوسازی هلیکوپترهای ایران(پنها) | 611/23 | | |
| 52 | 255100 | شرکت سهامی صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) | | 013/39 | |
| 53 | 256000 | شرکت سهامی نکاچوب | | 744 | |
| 54 | 256500 | شرکت سهامی تولیدی و تجهیزات ایمنی راهها | | 700/4 | |
| 55 | 257000 | شرکت صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران | 000/100 | 400/41 | 20000 |
| 56 | 257030 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان مازندران | | 000/1 | |
| 57 | 257030 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان آذربایجان شرقی | | 680/1 | |
| 58 | 257070 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان خوزستان | | 360/2 | |
| 59 | 257080 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان فارس | | 20 | |
| 60 | 257090 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان کرمان | | 000/1 | |
| 61 | 257100 | شرکت سهامی کارخانجات خانه سازی ایران | 000/10 | | |
| 62 | 257110 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان خراسان | | 000/5 | |
| 63 | 257160 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان همدان | | 950 | |
| 64 | 257190 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان زنجان | | 560 | |
| 65 | 257210 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان چهارمحال و بختیاری | | 170 | |
| 66 | 257230 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان سمنان | | 520/2 | |
| 67 | 257240 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان یزد | | 950 | |
| 68 | 257260 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان اردبیل | | 360/2 | |
| 69 | 257300 | شرکت سهامی واگن پارس x | 000/80 | 497/45 | |
| 70 | 263450 | شرکت سهامی صنایع ماشین آلات صنعتی تراکتورسازی ایران x | 000/15 | 583/6 | |
| 71 | 263500 | شرکت سهامی خدمات حمایتی کشاورزی | 000/850/1 | 000/850/1 | |
| 72 | 268500 | سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | 000/100 | 000/30 | |
| 73 | 270000 | شرکت سهامی ایزایران | 000/31 | 000/31 | |
| 74 | 272000 | شرکت سهامی ساختمان نصب گسترx | 000/50 | 000/50 | |
| 75 | 273600 | شرکت سهامی مزرعه نمونه ارتش جمهوری اسلامی ایران | 000/5 | 900/1 | |
| 76 | 27480 | شرکت سهامی ماشین سازی لرستان | 000/5 | | |
| 77 | 280500 | شرکت سهامی راه آهن جمهوری اسلامی ایران | 000/100 | 000/105 | |
| 78 | 281000 | شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران | 000/200 | | |
| 79 | 281200 | شرکت هواپیمایی ایران ایرتور | 000/200 | | |
| 80 | 281700 | شرکت سهامی تهیه و تولید تراورس و روسازی خطوط راه آهن | | 500/3 | |
| 81 | 285130 | شرکت سهامی عمران شهر جدید پرند | 000/10 | | |
| 82 | 285150 | شرکت سهامی عمران شهر جدید مهاجران | | 200 | |
| 83 | 285160 | شرکت سهامی عمران شهر جدید عالی شهر | | 18 | |
| 84 | 285180 | شرکت سهامی عمران شهر جدید گل بهار | 000/5 | | 1300 |
| 85 | 285190 | شرکت سهامی عمران شهر جدید سهند | 000/6 | 300 | |
| 86 | 285200 | شرکت سهامی عمران شهر جدید بهارستان | 000/5 | 500/2 | |
| 87 | 285220 | شرکت سهامی عمران شهر جدید بینالود | 000/6 | 476 | 5200 |
| 88 | 285250 | شرکت سهامی عمران شهر جدید ؟ | 000/10 | | |
| 89 | 286500 | سازمان ملی زمین و مسکن | 000/70 | | |
| 90 | 286650 | شرکت عمران و بهسازی شهری | 000/100 | 899/5 | 11500 |
| 91 | 287000 | گروه ملی صنعتی فولاد ایران | 000/65 | | 30000 |
| 92 | 288150 | شرکت سهامی شرکتهای صنعتی استان تهران | | 640/6 | |
| 93 | 290720 | شرکت سهامی تولید و بسته بندی فرآورده های گوشتی کشور | 000/100 | 000/100 | |
| 94 | 290800 | شرکت سهامی خدمات صنعتی تراکتور سازی ایران | 000/7 | 000/5 | |
| 95 | 290820 | شرکت سهامی مرکز پژوهش مهندسی جوش ایران | 000/6 | | |
| 96 | 290920 | شرکت سهامی بازرسی کیفیت و استاندارد ایران | 000/20 | | |
| 97 | 290950 | شرکت سهامی پرس ایران | 000/7 | 400/7 | |
| 98 | 291110 | شرکت سهامی پتروشیمی بندر امام | | 767/273 | |
| 99 | 291130 | شرکت سهامی پتروشیمی خراسان | 000/20 | 997/116 | |
| 100 | 291140 | شرکت سهامی پتروشیمی تبریز | 000/20 | | |
| 101 | 291310 | شرکت مهندسی و قطعات ماشین آلات راهسازی ایران | 000/6 | 500/4 | |
| 102 | 291220 | شرکت سهامی تولید پمپهای بزرگ ابی | 000/40 | 000/40 | |
| 103 | 291260 | شرکت سهامی تجهیز ونگهداری تأسیسات ساختمانهای ورزشی | 000/20 | | |
| 104 | 291330 | شرکت طراحی مهندسی و بازرگانی ماشین سازی تبریز (ادکو) | 000/20 | 000/20 | |
| 105 | 291350 | شرکت سهامی مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران | 000/400 | 409/76 | |
| 106 | 291370 | شرکت سهامی ماشینهای الکتریکی سنگین – جوین | 000/20 | 784/14 | |
| 107 | 291380 | شرکت سهامی دیزل سنگین ایران | 000/120 | 000/80 | |
| 108 | 291390 | شرکت سهامی گسترش انفورماتیک ایران | 000/5 | | |
| 109 | 291410 | شرکت سهامی تولید سموم علف کش | 000/5 | 91 | |
| 110 | 291430 | شرکت سهامی گسترش شیر سازی | 000/4 | 564/2 | |
| 111 | 291500 | شرکت سهامی مجتمع صنعتی اسفراین | 000/10 | 000/10 | |
| 112 | 291540 | شرکت سهامی صنایع آموزشی | 000/10 | 000/6 | |
| 113 | 291570 | شرکت سهامی تجهیزات مدارس ایران | 000/13 | 000/12 | |
| 114 | 292380 | شرکت سهامی قطارهای مسافری رجا | 000/25 | | |
| 115 | 292930 | شرکت توسعه صنایع حمل و نقل ریلی گسترش – سهامی خاص | 000/40 | 000/20 | |
| 116 | 293260 | شرکت سهامی شهرکهای صنعتی استان قم | | 700/1 | |
| 117 | 293940 | شرکت سهامی فولاد آذربایجان | 000/45 | 825/25 | |
| 118 | 293950 | شرکت سهامی فولاد کرمان | 000/20 | 322/20 | |
| 119 | 294000 | شرکت سهامی تولید آلومینای ایران | 000/10 | 328/33 | |
| 120 | 294100 | شرکت سهامی پتروشیمی تندگویان | | 410/74 | |
| 121 | 294120 | شرکت سهامی پتروشیمی بوعلی سینا | | 261/148 | |
| 122 | 294150 | شرکت سهامی پتروشیمی فجر | | 456/36 | |
| 123 | 294170 | شرکت سهامی لوله گستر اسفراین x | 000/30 | 734/43 | |
| 124 | 294180 | شرکت سهامی توس پیوند x | 000/8 | 230/9 | |
| 125 | 294210 | شرکت سهامی بازرگانی دولتی ایران | 000/100/12 | 000/500/1 | |
| 126 | 294220 | شرکت سهامی پتروشیمی خوزستان | 000/50 | 000/5 | |
| 127 | 294330 | شرکت سهامی سیمان داراب | 000/15 | 092/42 | |
| 128 | 294340 | شرکت سهامی سیمان بوشهر | | 113/45 | |
| 129 | 294390 | شرکت سهامی صنایع الکترونیک شیراز | 000/80 | 000/80 | |
| 130 | 294400 | شرکت سهامی صنایع مخابرات صاایران | 000/80 | 000/80 | |
| 131 | 294450 | شرکت سهامی صنایع اپتیک اصفهان | 000/40 | 000/40 | |
| 132 | 294510 | شرکت سهامی آلومینیوم المهدی | 000/200 | | |
| 133 | 294540 | شرکت سهامی سیمان هرمزگان | | 362/47 | |
| 134 | 294560 | شرکت سهامی سیمان اردبیل | 000/40 | | |
| 135 | 294570 | شرکت پیمانکاری عمومی صنایع فولاد گسترش | 000/20 | 000/20 | |
| 136 | 294580 | شرکت سهامی تولید و تجهیزات ایمن رسا – تتا | 000/30 | 500/18 | |
| 137 | | سقف در اختیار رییس جمهور ** | | | 000/145 |
| جمع | 297/059/42 | 23556823 | 560000 | ||
جدول شماره (4) : سایر تسهیلات جاری بخش دولتی
| شماره | دستگاه اجرایی /شرکت | موضوع تسهیلات | سقف مجاز تسهیلات پرداختی | باز پرداخت | تغییر در مانده |
| 1 | سازمانهای بازنشستگی کشوری و لشکری | رفع حوائج بازنشستگان | 90 | - | 90 |
| 2 | سازمان اتکا | سازمان اتکا | 50 | 50 | - |
| 3 | وزارت مسکن و شهرسازی | مسکن استیجاری | 90 | 90 | - |
| 4 | وزارت جهاد کشاورزی | تهیه و تدارک بذور پنبه ، دانه های روغنی و چغندر قند و تولید تخم نوغان و تعدیل نیروی انسانی مازاد شرکتهای شفارود ، نکا چوب و صنایع چوب فریم | 125 | 125 | - |
| 5 | وزارت صنایع و معادن | تهیه و خرید مواد اولیه تولید فولاد | 400 | 400 | - |
| 6 | وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی | تهیه کالاهای ووارداتی مراکز دولتی اعم از دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستانها | 100 | 100 | - |
| | جمع | 855 | 765 | 90 | |
جدول شماره (4) سایر تسهیلات جاری بخش دولتی
| شماره | دستگاه اجرایی/شرکت | موضوع تسهیلات | سقف مجاز تسهیلات | بازپرداخت | تغییر در مانده |
| 1 | سازمانهای بازنشستگی کشوری و لشکری | رفع حوائج بازنشستگان | 90 | | 90 |
| 2 | سازمان اتکا | سازمان اتکا | 50 | 50 | |
| 3 | وزارت مسکن و شهر سازی | مسکن استیجاری | 90 | 90 | |
| 4 | وزارت جهاد کشاورزی | تهیه و تدارک بذور پنبه و چغندر قند و تولید تخم نوغان و تعدیل نیروی انسانی مازاد شرکتهای شفارود ، نکا چوپ و صنایع چوب فریم | * 125 | 125 | |
| 5 | وزارت صنایع و معادن | تهیه و خرید مواد اولیه تولید فولاد | 400 | 400 | |
| جمع کل | 755 | 665 | 90 | ||
جدول شماره (5) : سایر تسهیلات سرمایه گذاری بخش دولتی
| شماره | دستگاه اجرایی /شرکت | موضوع تسهیلات | سقف مجاز تسهیلات پرداختی | باز پرداخت | تغییر در مانده |
| 1 | دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی | خوابگاههای دانشجویی | 200 | 200 | 0 |
| 2 | انستیتو پاستور ایران * | نوسازی و بازسازی به روز نمودن خطوط تولید | 50 | - | 50 |
| 3 | مؤسسه سرم سازی رازی * | نوسازی و بازسازی به روز نمودن خطوط تولید | 90 | 90 | - |
| جمع | 300 | 200 | 100 | ||
جدول شماره (6) : تسهیلات برای امور جاری بخش غیر دولتی
| شماره | موضوع تسهیلات | تسهیلات پرداختی | بازپرداخت | تغییر در مانده |
| 1 | اتحادیه ، صندوق و شرکتهای تعاونی مصرف و مسکن کارکنان آموزش و پرورش | 600 | 600 | |
| 2 | سرمایه در گردش بخش کشاورزی ( تبصره 4 قوانین بودجه سال 1376 و قبل از آن )(شلژامل اعطای تسهیلات به باغداران زیتون ) | 1750 | 1750 | |
| 3 | اتحادیه تعاونیهای مرزنشینان | 10 | 10 | |
| 4 | اتحادیه مرکزی تعاونیهای عشایری | 30 | 30 | |
| 5 | اتحادیه مصرف کارکنان دولت | 60 | 60 | |
| 6 | اتحادیه مرکزی تعاونیهای مصرف کارگزاران (امکان) | 15 | 15 | |
| 7 | قرض الحسنه ازدواج | 400 | 390 | 10 |
| 8 | قرض الحسنه کمک به هزینه تحصیل دانشجویان | 100 | | 100 |
| 9 | تعاونیهای مصرف و مسکن اعضای هیئتهای علمی | 50 | 50 | |
| 10 | خودکفایی در تأمین گوشت قرمز و پودر ماهی (1) | 1500 | 1500 | |
| 11 | چاپ کتب درسی (شرکت افست و چاپ و نشر ) | 75 | 75 | |
| 12 | سرمایه درگردش واحدهای صنعتی موضوع مصوبه شماره 41955/ت 20153 مورخ 14/10/1377 هیأت وزیران | 200 | 200 | |
| 13 | سرمایه در گردش واحدهای مرغداری و سایر ماکیان و وارد کنندگان و توزیع کنندگان نهادها و محصولات نهایی ( مرغ و تخم مرغ ) طیور | 1600 | 1600 | |
| 14 | سرمایه در گردش تولید کنندگان پنبه و واحدهای نساجی ، صندوق پنبه ایران و اتحادیه تعاونی های کشاورزی پنبه کاران پارس | 150 | 150 | |
| 15 | لوله کشی گاز داخل منازل | 100 | 50 | 50 |
| 16 | لوله کشی فاضلاب داخل منازل | 50 | 25 | 25 |
| 17 | تأمین نقدینگی کارخانه های روغن کشی زیتون برای خرید زیتون از زیتون کاران و سایر صنایع تبدیلی کشاورزی | 300 | 300 | |
| 18 | سرمایه در گردش اتحادیه مرکزی تعاون روستایی | 300 | 300 | |
| 19 | سرمایه درگردش اتحادیه و شرکت تعاونی مصرف و مسکن نظام پزشکی | 550 | 550 | |
| 20 | حمایت از تولید و ایجاد زمینه رقابتی محصولات تولیدی زیر بخش شیلات و آبزیان | 250 | 250 | |
| 21 | قرض الحسنه احداث حمام در منازل روستایی ( موضوع بند ظ تبصره 3 قانون بودجه سال 1383) | 20 | 20 | |
| 22 | سرمایه در گردش صنوف تولیدی(1) | 100 | 100 | |
| 23 | سرمایه در گردش کارخانجات قند و شکر پیشنهاد کمیته ماده 10 آیین نامه اجرایی ماده 22 ق-ب-س. موضوع مصوبه شماره 16396/ت26238 مورخ 12/4/1381(2) | 950 | 950 | |
| 24 | اتحادیه تعاونیهای کشاورزی دامداران استان تهران | 40 | 40 | |
| 25 | تامین نهادهای مورد نیاز گاوداری های تولید کننده شیر خام (3) | 500 | 500 | |
| | جمع کل | 9700 | 9515 | 185 |
جدول شماره (7): تسهیلات مربوط به طرحهای تولیدی، خدماتی و فرهنگی حائز اولویت و ارتقاء کیفیت بخش غیردولتی (ملی)**
ارقام: میلیارد ریال
| ردیف | عنوان دستگاه اجرایی | تغییر در مانده | ملاحظات |
| 1 | وزارت صنایع و معادن | 110 | شامل 75 میلیارد ریال تسهیلات مورد نیاز تصویب نامه شماره 41955/ت20153هـ مورخ 14/10/1377، 10 میلیارد ریال برای متقاضیان احداث آزمایشگاههای همکار صنایع با معرفی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران |
| 2 | سازمان حفاظت محیط زیست | 15 | اعطای تسهیلات برای انجام اقدامات زیست محیطی به واحدهای آلاینده محیط زیست جهت اجرای طرح بهسازی و رفع آلایندگی واحد (طرح مورد نظر با هماهنگی دستگاه اجرایی ذیربط و سازمان حفاظت محیط زیست متعاقب تشخیص اعلام سازمان مذکور |
| 3 | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | 30 | شامل 10 میلیارد ریال برای اعطای تسهیلات به تولیدکنندگان برنامه های تلویزیونی و شرکتهای تبلیغاتی و خبرنگاران آزاد و طرحهای فرهنگی و هنری |
| 4 | وزارت جهاد کشاورزی | 35 | |
| 5 | وزارت نیرو | 35 | شبکه های آبیاری و زهکشی و طرحهای زودبازده |
| 6 | وزارت آموزش و پرورش | 25 | ایجاد مدارس غیرانتفاعی |
| 7 | سازمان آموزش فنی و حرفه ای | 15 | آموزشگاه های آزاد فنی و حرفه ای |
| 8 | وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی | 10 | تعمیر و ساخت واحدهای بهداشتی و درمانی |
| 9 | وزارت کشور(استانداری مازندران) | 30 | اجرای طرح نمونه (الگو) ایجاد اشتغال و فقرزدایی از طریق برآوردن نیازهای اساسی (BMN) جامعه روستایی در استان مازندران براساس تجربه موفق سازمان ملل در کشورهای در حال توسعه |
| جمع | 305 | | |
جدول شماره (8): توزیع استانی تسهیلات موضوع بند چ تبصره 3 قانون بودجه سال 1383 برای لوله کشی گاز و فاضلاب داخل منازل در استانها
(میلیون ریال)
| ردیف | نام استان | سهمیه از تسهیلات لوله کشی گاز | سهمیه از تسهیلات لوله کشی فاضلاب |
| 1 | استان آذربایجان شرقی | 000/8 | 300/2 |
| 2 | استان آذربایجان غربی | 000/8 | 200/3 |
| 3 | استان اردبیل | 000/4 | 000/1 |
| 4 | استان اصفهان | 000/3 | 700/3 |
| 5 | استان ایلام | 0 | 500 |
| 6 | استان بوشهر | 0 | 900 |
| 7 | تهران بزرگ | 000/1 | 500/12 |
| 9 | توابع تهران | 000/5 | 700(کرج) |
| 10 | استان چهارمحال و بختیاری | 000/2 | 700 |
| 11 | استان خراسان | 000/9 | 200/1 |
| 12 | مشهد | 0 | 800/4 |
| 13 | استان خوزستان | 500/1 | 500 |
| 14 | اهواز | 0 | 700/1 |
| 15 | استان زنجان | 000/2 | 500 |
| 16 | استان سمنان | 500/1 | 300 |
| 17 | استان سیستان و بلوچستان | 0 | 000/1 |
| 18 | استان فارس | 000/5 | 700 |
| 19 | شیراز | 0 | 200/1 |
| 20 | استان قزوین | 000/2 | 900 |
| 21 | استان قم | 000/1 | 600 |
| 22 | استان کردستان | 500/2 | 200/1 |
| 23 | استان کرمان | 000/2 | 200 |
| 24 | استان کرمانشاه | 000/5 | 000/2 |
| 25 | استان کهگیلویه و بویراحمد | 000/1 | 200 |
| 26 | استان گلستان | 000/7 | 200 |
| 27 | استان گیلان | 000/7 | 100/2 |
| 28 | استان لرستان | 500/3 | 700/1 |
| 29 | استان مازندران | 000/7 | 300 |
| 30 | استان مرکزی | 000/4 | 200/1 |
| 31 | استان هرمزگان | 0 | 000/1 |
| 32 | استان همدان | 000/6 | 500 |
| 33 | استان یزد | 000/3 | 500 |
| جمع | 000/100 | 000/50 | |