آئیننامه اجرائی موضوع ماده 3 قانون حمل و نقل و مبادلات و محمولات محصولات پستی
مصوب 1361,12,18
هیئت وزیران در جلسه مورخ 1361/12/18 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 20291/11 مورخ 1361/11/24 وزارتین پست و تلگراف و تلفن و راه و ترابری،آئیننامه اجرائی موضوع ماده سه قانون حمل و نقل و مبادله محمولات و مرسولات پستی مصوب 1360/9/15 مجلس شورای اسلامی را بشرح زیر تصویبنمودند.
فصل اول
ماده 1 ـ کلیه موسسات شرکتهای خصوصی حمل و نقل بارومسافرونمایندگیهای آنها، درهریک ازنقاط کشور موظفند، اطلاعات مورد لزوم ذیل را بمنظورهمکاری با وزارت پست و تلگراف و تلفن بنحوصحیح و کامل دراختیارادارات کل پست استان یا شهرستان محل قراردهند.
الف ـ فهرست کامل مسیرهائی که وسایط نقلیه مؤسسه یا شرکت، در آن مسیرها بطور روزانه یا هفتگی تردد مینمایند (باقید ساعت حرکت از مبدأ و ورود بهمقصد).
ب ـ تعداد، نوع و ظرفیت وسایط نقلیه متعلق یا دراختیارمؤسسه یا شرکت.
ج ـ تعداد و نام نقاطی که مؤسسه یا شرکت دارای شعبه یا نمایندگی میباشد.
د - مدت سابقه مؤسسه یا شرکت درحمل و نقل بار و مسافر و تاریخ تاسیس و شماره ثبت آن.
و ـ مدت سابقه مؤسسه یا شرکت در حمل (پست بری) در صورتیکه قبلاً با ادارات پست در حمل و نقل محمولات و مرسولات پستی همکاری مینموده.
ماده 2 ـ هریک از واحدهای اجرائی پست در سطح استان یا شهرستان، با توجه به اطلاعات دریافت شده و انطباق برنامه کاراداره یا دفتر پست با ساعات حرکت وسایط نقلیه در مسیرهای مورد نظر میتوانند، ضمن ارسال و ابلاغ یک نسخه ازطرح قرارداد حمل و نقل و کرایه پیشنهادی کمیسیون موضوع ماده (6) آئیننامه،به موسسه یا شرکت منتخب، وی را به همکاری وعقد قرارداد دعوت نمایند.
ماده 3 ـ هر یک از موسسات و شرکتهای منتخب موظفند حداکثر ظرف یک هفته از تاریخ وصول دعوتنامه اداره پست و ضمائم آن، نماینده تامالاختیارخود را کتباً جهت امضای قرارداد به اداره پست و دفتر اسناد رسمی مربوطه معرفی نمایند.
تبصره - در صورت امتناع موسسه یا شرکت منتخب ازمعرفی نماینده جهت عقد قرارداد، وزارت راه و ترابری به درخواست واحد پستی ازطریق دبیرخانه شورایعالی هماهنگی ترابری کشور ومراجع ذیربط دیگر از تجدید یا تمدید پروانه و تحویل قبوض بارنامه به موسسه ممتنع خودداری خواهد کرد.
ماده 4 ـ مدت قراردادهای متبادله از تاریخ امضاء سه سال خواهد بود.
ماده 5 ـ هرمؤسسه یا شرکت منتخب، هنگام عقد قرارداد میبایستی معادل 10% مجموع کرایه دوره قرارداد را بصورت نقد یا تضمین بانکی، بعنوان وجهالضمان حسن اجرای پیمان، پرداخت و تأدیه نماید، که در آخر سال پس از اظهار رضایت اداره پست از نحوه اجرای پیمان ثلث وجهالضمان آزاد یا مستردخواهد شد.
ماده 6 ـ کمیسیونی مرکب از فرماندار و روسای ادارات پست، راه و ترابری، امور اقتصادی و دارائی و دفتر برنامه و بودجه شهرستان به هنگام عقد قرارداد حمل ونقل محمولات پستی در هرخط و مسیرپستی، باید میزان و تعرفه کرایه را با توجه به شرایط اقلیمی محل و هماهنگ با نرخ عمومی حمل و نقل کشور تعیین ویا در صورت اقتضاء شرایط (کاهش یا افزایش هزینه حمل و نقل در منطقه سطح کشور و درخواست اداره پست یا موسسه پیمانکار) در نیمه و پایان دوره قرارداد مربوط به هر خط پستی، با توجه به شاخص سالیانه هزینه حمل و نقل و التفات به میزان کرایه دوره قبلی، مقدارافزایش یا کاهش کرایه حمل و نقل محمولات پستی را معلوم و جهت تجدیدنظروعقد قرارداد به اداره پست ابلاغ نمایند.
فصل دوم
ماده 7 ـ محمولات و مرسولات پستی از حیث وسیله و کیفیت حمل و نقل و نحوه تحویل و تحول بین مامورین پست و موسسات حمل و نقل به دوقسمت تقسیم میشوند.
الف ـ محمولات پستی مقدم شامل نامههای عادی، سفارشی، کارتپستال، روزنامه و مطبوعات که توسط موسسات و شرکتهای خصوصی مسافربری (اتوبوس و مینیبوس) بدون اعزام پیک، در خطوط مستقیم و بدون دفاتر پستی واسطه، به کیفیت زیر حمل و مبادله خواهد شد.
1 ـ تحویل و تحول محمولات پستی مذکور در قسمت الف، در تهران و شهرستانهائی که دارای ترمینال هستند، در محل یاد شده، و در دیگر شهرستانها، مادامکه ترمینال احداث نشده، درمحل بنگاههای مسافربری صورت میگیرد.
2 ـ ادارات پست مشخصات کیسههای پستی را، که نشان دهنده نوع محموله، وزن، تعداد کیسهها، ساعات، روز تحویل پست در مبدأ، مدت سیرلازم برای حمل پست و روز و ساعت تحویل پست در مقصد میباشد، در فرم مخصوص (بارنامه) در چهار نسخه تنظیم و با توجه به برنامه حرکت اتوکارهای شرکت پیمانکارطرف قرارداد، محمولات پستی را یکساعت قبل ازحرکت به نماینده معرفی شده پیمانکار با اخذ رسید تحویل میدهند، ملاک احتساب و پرداخت کرایه، بارنامههای مذکور خواهد بود.
3 - تعهد حفاظت و حراست از محمولات و کیسههای پستی و سالم رسانی آنها از لحظه دریافت در مبدأ تا زمان تحویل در مقصد بعهده موسسات یا شرکتهای حمل و نقل طرف قرارداد بوده بهمین منظورموظفند، محفظهای جدا ازمسافرین و سایر بارها، برای حمل محمولات پستی اختصاص داده و ازبارگیری هرگونه مواد آلودهکننده و آتشزا در جوار کیسههای پستی خودداری نمایند، البته دراتوبوسهای مسافربری میتوان از صندوق بغل اتوکار بطورجداگانه و مستقل برای این منظوراستفاده نمود.
ب ـ محمولات پستی حاوی امانات و اوراق بهادار، کیسههای خالی، توسط موسسات و شرکتهای باربری (کامیون) به کیفیت زیرحمل و مبادله خواهد شد.
1 ـ تحویل و تحول و مبادله محمولات پستی مذکور در قسمت (ب)، در محل استقرار واحدهای پستی مبداء و مقصد، دفاترعرض راه صورت میگیرد.
2 ـ ساعت حرکت وسیله حامل پست از طرف ادارات پست تعیین و به موسسه یا شرکت طرف قرارداد ابلاغ میشود و راننده کامیون حامل پست ضمن تبعیت ازآن باید در هر یک ازادارات و دفاتر پستی عرض راه برای مبادله محموله پستی توقف مناسب را بنماید.
3 ـ مشخصات کامل محمولات پستی، پس از درج در گذرنامه پستی به پیک مصاحب تحویل میگردد و مسئولیت تحویل و تحول، مبادله و حفاظت وحراست از آنها بعهده پیک مذکور و راننده میباشد.
4 ـ موسسات و شرکتهای طرف قرارداد موظفند در کامیونهای حامل پست، مکانی برای پیک مصاحب پست اختصاص داده و از این بابت هیچگونه کرایهایمطالبه ننمایند.
5 ـ در صورتیکه برای حمل و نقل محمولات و مرسولات پستی، کامیون بطور دربست اختصاص داده شود، حمل هرگونه بار متفرقه ممنوع و اطاق کامیون نیز باید مسقف و دارای در و قفل باشد و در صورتیکه فقط قسمتی از کامیون برای حمل و نقل محمولات پستی، استفاده شود موسسات و شرکتهای طرف قرارداد جهت بارگیری محمولات پستی متناسب با حجم آنها باید، جدای از سایر بارها، محفظهای مسقف، دارای در و قفل تعبیه نموده، از بارگیری هرگونه مولدآلودهکننده و آتشزا در جوار محفظه محمولات پستی خودداری نماید.
6 ـ در صورتیکه محمولات پستی، حاوی امانات و اوراق بهادار پستی و بانکی باشد و بنا به تشخیص واحد پستی ارسالکننده محموله، اعزام مأمورمسلح جهت بدرقه (حفظ و حراست) امانات مذکور ضروری باشد، موسسات و شرکتهای طرف قرارداد موظفند محلی جهت مامور بدرقه درهمان وسیله حامل پست اختصاص دهند. البته کرایه مامور مسلح، درهریک ازخطوط به میزان کرایه یک مسافرطبق تعرفه، از طرف اداره پست پرداخت خواهد شد.
فصل سوم
ماده 8 ـ محمولات و مرسولات پستی، سالم و بدون عیب به موسسه پیمانکار یا نماینده او تحویل داده میشود و باید بهمان صورت و در مقاصد مربوط، به نماینده اداره پست تحویل نماید.
در صورتیکه محموله پستی تحویل شده به پیمانکار یا نماینده او، مفقود یا به سرقت برود و یا آسیب و ضایعاتی متوجه آنها شود، یا بیترتیبی و کسر وزن در آنها مشهود گردد پرداخت غرامات و جرائم بعهده پیمانکار خواهد بود، مگراینکه ثابت شود، فقدان یا بسرقت رفتن یا آسیبدیدگی یا بیترتیبی مشهوده ناشیاز بیاحتیاطی یا سهلانگاری پیمانکار یا نماینده او نبوده و هیچ متصدی مواظبی هم نمیتوانسته از وقوع آن جلوگیری نماید.
ماده 9 ـ غرامات و جرائم توسط اداره کل پست کشور بدون مراجعه به سایرمراجع، با توجه به مقررات و قوانین پستی و ضوابط مربوطه، تعیین و به واحد پستیابلاغ میگردد، تا از مطالبات پیمانکار و یا از سپرده تضمین حسن انجام کار او کسر گردد و پیمانکار حق هیچگونه اعتراضی را در این مورد نخواهد داشت.
ماده 10 ـ موسسات و شرکتهای حمل و نقل بار ومسافر پس ازعقد قرارداد با ادارات پست موظفند راس ساعت تعیین شده، نسبت به بارگیری حمل و مبادله محمولات پستی تحویل شده اقدام نمایند. هر نوع تاخیری در حمل و مبادله محمولات مذکور به غیر از تاخیرات ناشی از حدوث وقایع غیرقابل پیشبینی وموانع جوی غیرموجه تلقی میشود و ادارات پست مجازند براساس قرارداد متبادله نسبت به اخذ جرائم دیرکرد (وجهالتزام) اقدام نمایند.
میرحسین موسوی - نخستوزیر