آئین نامه اجرائی ماده 3 لایحه قانونی مالکیت وبهره برداری از اراضی واقع در آبخور سد دزوالغاء قراردادهای کشت وصنعت
مصوب 1358,10,22

شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ 22/10/58 بنا به پیشنهاد شماره 500/41434 مورخ 19/9/58 وزارت کشاورزی وعمران روستائی، آئین نامه اجرائی ماده 3 لایحه قانونی مالکیت وبهره برداری از اراضی واقع در آبخور سد دزوالغاء قراردادهای کشت وصنعت را بشرح زیر تصویب نمودند:

ماده 1- بمنظور واگذاری اراضی موضوع ماده3 قانون مالکیت وبهره برداری از اراضی واقع در آبخور سد ذر والغاء قراردادهای کشت وصنعت مصوب 26/6/58 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران هیئتی مرکب از یکنفر نماینده استاندار خوزستان، یکنفر نماینده دادسرای انقلاب اسلامی شهر دزفول، یک نفر نماینده سازمان آب وبرق خوزستان، یک نفر نماینده منتخب زارعین صاحب نسق قبلی - یکنفر نماینده انجمن ده (در دهاتیکه انجمن ده تشکیل شده باشد) یک نفر نماینده وزیر کشاورزی وعمران روستائی یکنفر نماینده اداره کشاورزی ویا نماینده اداره تعاون امور روستاهای شهرستان دزفول به انتخاب وزیر کشاورزی وعمران روستائی تشکیل می گردد.
سرپرستی هیئت با نماینده وزیر کشاورزی وعمران روستائی ومرکز آن در اداره کشاورزی سرپرستان دزفول میباشد وتصمیمات متخذه هیئت با اکثریت آراء معتبر خواهد بود.

تبصره - نماینده منتخب زارعین صاحب نسق قبل از تصرف سازمان آب وبرق خوزستان هر دو برای واگذاری اراضی همان ده در هیئت واگذاری شرکت خواهد نمود.

ماده 2- هیئت مذکور در ماده1 موضوع واگذاری اراضی را از طریق مختلف از جمله انتشار آگهی در روزنامه کثیر الانتشار واعلام دردهات با اطلاع افراد ذینفع خواهد رساند تا صاحبان نسق قبلی وخرده مالکین خودکار که اراضی آنها بوسیله دولت خریداری شده است برای اجراه زمین به هیئت واگذاری مراجعه نمایند وحق تقدم اشخاص فوق نسبت به سایر افراد مندرج در ماده3 برای مدت شش ماه از تاریخ انتشار آگهی در روزنامه حفظ خواهد شد.

تبصره - چنانچه صاحبان نسق قبلی وخورده مالکین خود کار فوت نموده باشند وراث قانونی یا یک نفر به نمایندگی ایشان یا قیم صفار یاولی قهری ورثه میتواند برای اجاره نسق زراعی متوفی مراجعه نماید مشروط برآنکه اراضی مربوط بدون تفکیک ویکجا مورد بهره برداری قرار گیرد.

ماده 3- اولویت ها:
اراضی موضوع این آئین نامه با رعایت اولویتهای زیر باجاره واگذار خواهد شد:
الف- زارعین وخورده مالکین خودکار موضوع ماده 2 این آئین نامه
ب- برزگان بومی بدون زمین (سُم کاران)
ج- کارگران کشاورزی محلی
د- خوش نشینان قبلی دهات واقع در اراضی موضوع این آئین نامه
هـ - کشاورزان غیر بوی شاغل مانند صیفی کاران وغیره
و- فرزندان بلافصل قادر بکار زارعان صاحب نسق وخورده مالکین خودکار وخوش نشینان وبرزگران وکارگران کشاورزی همان محل
ز- داوطلبان محلی
ح- فارغ التحصیلان کشاورزی بشرط عدم اشتغال در سازمانهای دولتی
ط - کارکنان دولت به شرط عدم اشتغال بکار دولتی
ی-سایر داوطلبان

ماده 4- مقدار قابل واگذاری:
معادل نسق زراعی آبی قبلی نسق زراعی دیم آبی شده زارعین صاحب نسق وخورده مالکین خودکار قبلی از اراضی آبخور هردریچه، بصورت مشاع وبارعایت شرایط زیر حسب درخواست آنان واگذار خواهد شد:
الف- حداقل میزان اراضی که در اختیار یک زارع صاحب نسق خرده مالک خود قرار میگیرد معادل یک جفت حداکثر معادل حداکثر نسق دهقانی معمول همان ده خواهد بود وبهر صورت مساحت واگذاری بهر شخص حداقل 6هکتار حداکثر از25 هکتار تجاوز نخواهد کرد.
ب- در صورتیکه اراضی قابل واگذاری به خرده مالکین خودکار در حریم ده معینی واقع نباشد مقدار قابل واگذاری معادل حداکثر نسق زراعتی شناخته شده زارعین نزدیکترین ده مجاور خواهد بود.
ج- میزان اراضی قابل واگذاری به سایر اشخاص مندرج درماده 3 تا حداکثر نسق معمول ده با رعایت حداکثر مذکور در بند الف میباشد.تشخیص صلاحیت فنی وتقدم واستحقاق اشخاص مذکور بعهده هیئت واگذاری اراضی است.
د- چنانچه با ترمیم نسق تا یک جفت، کسری زمین درآبخور هر دریچه بوجود آید این کسری به نسبت مساوی از نسق کسانی که بیش از یک جفت زمین دارند کسر وبر سهم نسق های ترمیم شده اضافه خواهد شد.

ماده 5- شرایط واگذاری:
اراضی موضوع قانون به زارعین وخورده مالکان وسایر افراد واجد شرایط در ماده3 بصورت اجاره با شرایط زیر واگذار خواهد شد:
الف- مدت اجازه پنج سال است ودر طول این مدت که دوره آموزشی شناخته میشود ویا پس از انقضای آن دولت به شرط احراز صلاحیت موجر به تشخیص شورای ده، نسبت به واگذاری قطعی این اراضی اقدام خواهند نمود.
ب- مال الاجاره سالانه برای اراضی تسطیح نشد معادل قیمت 85 کیلو گرم گندم در هر هکتار وبرای اراضی تسطیح شده معادل قیمت 385 کیلوگرم گندم برای هر هکتار به نرخ دولتی خواهد بود.
ج- در طول دوره آزمایشی صاحبان نسق وخورده مالکان خود کار حق واگذاری اراضی مورد اجاره شده را بغیر ندارند.
د- چنانچه به تشخیص شورای ده زمینی بلا کشت ماند این شورا میتواند شرایط بهره برداری از آن را فراهم کند.
هـ - کلیه قراردادهای اجاره پس از تائید اکثریت اعضاء هیئت واگذاری اراضی در مورد صاحبان نسق بین نماینده وزارت کشاورزی وعمران روستائی عضو هیئت وزراع یا خورده مالک صاحب نسق یا نماینده قانونی وی منعقد خواهد شد ودر مورد سایر افراد بترتیب اولویتهای پیش بینی شده در ماده3 بین هیئت واگذاری وفرد فرد آنان منعقد میگردد ودر دفتر اسناد رسمی ثبت میشود.
و- مشخصات اراضی مورد اجاره طبق صورتمجلس تنظیم شده توسط هیئت واگذاری وهمچنین اسناد اجاره تنظیمی معتبر میباشد.
ز- سایر شرایط اجاره را هیئت واگذاری تعیین خواهد کرد.

ماده 6- درمحدوده هر ده حدود یکهزار متر مربع زمین بعنوان تولید خصوصی وفضا زندگی برای هر خانوار روستانشین در نظر گرفته میشود تا در قسمتی از آن محیط مسکونی خود را بوجود آورد ودر مابقی به تولید خصوصی جهت خانوار خود (مانند سبزیجات، مرغداری، دامداری، وسایر فعالیتهای جنبی کشاورزی) اقدام نمایند، چنانچه خانوار ده نشین مزروعی در اختیار نداشته باشند ودر برابر مساحت فوق جهت سکونت وحریم تولید خصوصی خانوار آنان اختصاص داده میشود.

ماده 7- هیئت واگذاری اراضی مکلف است با مشورت وهمکاری مستقیم شورای هر ده مورد رابطه با ماده 6 پیش بینی لازم برای تاءمین فضای عمومی وحریم مسکونی وتوسعه آتی ده بنماید.

ماده 8- چنانچه پس از واگذاری یا اختصاص اراضی به اشخاص مندرج در ماده 2وتا پیدا شدن متقاضی جدید اراضی مازادی وجود داشته باشد، این مازاد دراختیار شورای ده مربوط قرار میگیرد تا به نفع عموم اهالی ده مورد بهره برداری قرار گیرد.

ماده 9- در صورت بهره برداران در دوره آموزشی طبق تبصره ذیل ماده 3 عمل خواهد شد ودر صورت فسخ قرار داد، اراضی مربوط در اختیار شورای ده قرار میگیرد تا در فاصله واگذاری آن به شخص واجد صلاحیت مورد بهره برداری قرار گیرد.

ماده 10- هیئت مذکور در ماده1 در مورد واگذاری ویا بهره برداری از اعیانی، مستحدثات وباغات واقع در محدوده اراضی موضوع عمل قانون بررسیهای لازم معمول میدارند ودر هر مورد پیشنهاد لازم ارائه خواهند نمود.پیشنهادات مزبور پس از تائید وزیر کشاورزی وعمران روستائی قابل اجرا خواهد بود.

ماده 11- بمنظور تقلیل هزینه های جاری توزیع آب وتشویق به زراعت گروهی (بُنکو) در اراضی زیر هر دریچه، آب بمیزان حداکثر ظرفیت دائم آبرسانی کانالها به طور ثابت از طریق دریچه در اختیار زارعین قرار میگیرد وآب بهای هر هکتار با نظر وزارت کشاورزی وعمران روستائی ووزارت نیرو به طور سالانه تعیین وابلاغ خواهد شد.

ماده 12- اراضی که پس از انقلاب تا زمان اجرای آئین نامه بصورت موقت برای یک یا چند کشت در اختیار اشخاص قرار گرفته است پس از پایان کشت جاری در اختیار هیئت واگذاری اراضی قرار میگیرد تا طبق مفاد این آئین نامه با اشخاص ذیحق واگذارگردد.

ماده 13- هیئت واگذاری در مورد سایر فعالیت های تولیدی نظیر پرورش ماهی که در حال حاضر در اراضی آبخور زیرسد دز وجود دارد وادامه فعالیت آنها مانع کار هیئت واگذاری اراضی نمی باشد، با اجازه وزیر کشاورزی وعمران روستائی اجاره نامه رسمی تنظیم خواهد کرد. در غیر اینصورت اعیانی آنان را ارزیابی کرده وبهای آنها را خواهد پرداخت.

ماده 14- بمنظور توجیه آئین نامه برای هیئت واگذاری وکمک به تشکیل مراکز خدمات وشوراهای ده ودهستان ورفع ابهامات احتمالی ورسیدگی به مشکلات ناشی از اجرای این آئین نامه شورائی مرکب از صاحب نظران وافراد ذیصلاح آشنا به هدفها وسیاستهای جدید کشاورزی ودارای شناخت به مسادل منطقه یه تشخیص وزیر کشاورزی وهمران روستائی انتخاب ومستقیماً زیر نظر وزیر کشاورزی و عمران روستائی وظایف خود را ایفا خواهند نمود.

ماده 15- وزارت کشاورزی وعمران روستائی مسئول اجرای این آئین نامه میباشد.

تبصره - چنانچه در محلی شورای ده تشکیل نشده باشد کمیسیون مذکور در ماده1 قائم مقام شورا خواهد بود.

دبیر شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران