هیئت وزیران در جلسه مورخ 21/2/1367 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وزارت فرهنگ و‌ارشاد اسلامی، آئین‌نامه اجرائی بند 1 و 3 تبصره 3 قانون بودجه سال 1367 کل کشور را بشرح زیر تصویب نمودند.

آئیننامه اجرائی موضوع بند 1 و 3 تبصره 3 قانون بودجه سال 1367 کل کشور از طریق بانکهای استان و بانک کشاورزی
مصوب 1367,02,21با اصلاحات و الحاقات بعدی

ماده 1 - بانک کشاورزی و بانکهای استان موظفند تسهیلات اعتباری مورد نیاز طرحهای تولیدی در بخشهای کشاورزی و صنایع روستائی، صنعتی،‌معدنی و مصالح ساختمانی و طرحهای فرهنگی و هنری، علمی بخش تعاونی و خصوصی را که دارای توجیهات کامل اقتصادی، فنی و مالی بوده و‌فقط از نظر سهم سرمایه‌گذار و وثیقه با مقررات بانکها وفق نمی‌دهد بر اساس مفاد این آئین‌نامه اجرائی پرداخت نمایند.
‌اولویت اعطای تسهیلات اعتباری با مناطق محروم یا مستعد کشور و برای تولیدات روستائی خواهد بود.

تبصره - بانک کشاورزی منحصراً در زمینه تسهیلات اعطائی کشاورزان معرفی شده از طرف هیئتهای واگذاری زمین عمل خواهد نمود.

ماده 2 - حداکثر سهم هر یک از بخشهای به شرح زیر میباشد.


ارقام به میلیون ریال

‌بخش کشاورزی و صنایع روستایی	000/000/800/26 ریال
‌بخش صنعت	000/000/500/4 ریال
‌بخش معدن	000/000/500/4 ریال
‌بخش مصالح ساختمانی	000/000/200/7 ریال
‌بخش هنری و فرهنگی و عملی	000/000/000/2 ریال
‌جمع چهل و پنج میلیارد	000/000/000/45ریال

‌

الف (اصلاحی 09/05/1367)- تا مبلغ سه میلیارد ریال از تسهیلات اعتباری از اعتبارات بخش کشاورزی و صنایع روستائی بصورت قرض‌الحسنه به کشاورزانیکه در اجرای‌لایحه قانونی مصوب 26/1/1359 شورای انقلاب اسلامی و یا قانون اراضی کشت و موقت مصوب 7/8/1365 - مجلس شورای اسلامی، زمین‌دریافت داشته‌اند یا صاحب زمین میشوند منحصراً برای عملیات آب و خاک و حفر چاه و تجهیزات و تأمین ادوات مورد نیاز از طریق بانک کشاورزی ‌به مصرف خواهد رسید. بانک کشاورزی موظف است بر اساس جدول توزیع استانی اعتبارات بشرح پیوست تسهیلات قرض ‌الحسنه مورد نیاز‌طرحهای کشاورزی فوق را که از طرف هیئتهای هفت نفره تهیه خواهد شد. بررسی و با تأیید سازمان برنامه و بودجه استان پرداخت نماید. سقف‌اعتبارات اعطائی در اینمورد حداکثر دو میلیون (000/000/2) ریال برای هر زارع و حداکثر سی‌میلیون (000/000/30) ریال برای هر طرح تعیین ‌میگردد. مصرف این اعتبار بجز موارد 10،8، 11، 12، 13، 14، 17، و 20 از شمول سایر ضوابط مندرج در آئیننامه اجرائی خارج است.

ب - بانکهای استان موظفند تا مبلغ دو میلیارد ریال از محل اعتبارات موضوع ماده 2 این آئین‌نامه را در زمینه فعالیتهای فرهنگی، هنری و علمی که‌طرحهای آن جنبه تولیدی داشته و از لحاظ بازگشت سرمایه‌گذاری موجه بوده و به تصویب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده باشند، با رعایت‌سایر مفاد این آئین‌نامه اجرائی اعطاء نمایند.

ج - سهم هر یک از بانکهای استان به تفکیک اعتبارات مورد نیاز بخشها و فعالیتهای تولیدی یا هنری و فرهنگی و علمی مناطق محروم یا مستعد کشور‌ضمن جدول پیوست تعیین گردیده است که با رعایت سایر موارد این آئیننامه اجرائی اعطاء خواهد گردید.

د - با توجه بمیزان جذب تسهیلات اعتباری در هر یک از بانکهای استان و بانک کشاورزی عنداللزوم تغییرات لازم هر چهار ماه یکبار توسط بانک ‌مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت برنامه و بودجه در جداول پیوست داده خواهد شد مشروط بر آنکه سقف هر بخش از میزان مندرج در ماده 2‌این آئین‌نامه تجاوز ننماید و در جمع کل اعتبارات تبصره نیز تغییری حاصل نشود. وزارت برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران‌ عنداللزوم بر اساس عملکرد نه ماهه مشترکاً پیشنهاد لازم را برای افزایش سهم هر یک از بخشهای تولیدی به میزان 20% از محل کاهش سایر بخشها ‌تهیه و به دولت جمهوری اسلامی ایران ارائه خواهند نمود.
هر گونه تغییر بجز موارد پیش گفته در متن جدول توزیع تسهیلات اعتباری (‌جدول‌پیوست) مجاز نمیباشد.

تبصره - حداقل 50% از تسهیلات و یا قرض‌الحسنه اعطائی از محل منابع اعتباری این آئین‌نامه در اختیار شرکتهای تعاونی تولیدی قرار خواهد گرفت.

ماده 3 - منابع لازم جهت اجرای طرحهای موضوع این آئیننامه عبارتند از.
1 - منابع داخلی بانکهای استان.
2 - منابع بانکهای تجاری با نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
3 - سهم سرمایه‌گذاران طرحهای تولیدی.

تبصره - استفاده از منابع بانکهای تجاری برای تأمین کمبود منابع بانکهای استان و بانک کشاورزی منحصراً از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران و به ترتیبی که این بانک مقرر میدارد امکان‌پذیر خواهد بود.

ماده 4 - برای استفاده از تسهیلات اعتباری موضوع این آئین‌نامه لازم است بدواً طرح لازم توسط اشخاص حقیقی و حقوقی بشرح زیر تهیه و به‌بانکهای استان ارائه شود.
منظور از طرح عبارت است از شرح عملیات اجرائی و ارائه پیش‌بینی‌ها و اطلاعات لازم در رابطه با ایجاد، بازسازی، توسعه، تکمیل و راه‌اندازی مجدد‌واحد تولیدی و علمی و فرهنگی و هنری مشتمل بر دلایل توجیهی برای اجرای طرح، توجیه اقتصادی طرح، توجیه اجتماعی طرح، مشخصات‌متقاضی و یا متقاضیان و چگونگی و میزان مالکیت آنان، سوابق کار در رشته تولیدی ذیربط، مهارتهای شخصی و پیش‌بینی آموزشهای فنی ضمن ‌اجرای طرح، مشخصات فنی کلیه ساختمانها و تأسیسات و ماشین‌آلات (‌بهاء کل واحد)، مشخصات حقوقی زمین، محل استقرار طرح، مجوزهای ‌قانونی لازم (‌از جمله پروانه تأسیس یا موافقت اصولی و...) برآورد میزان سرمایه‌گذاری ثابت و سرمایه در گردش مورد نیاز، پیش ‌بینی صورتهای مالی‌طرح، برآورد طول عمر مفید طرح، طول مدت اجرای طرح، طول مدت بازپرداخت تسهیلات اعطائی و میزان بازده مالی طرح و سایر برآوردها و‌پیش ‌بینی‌های لازم.

ماده 5 - فرم مشخصات طرح پیشنهادی به بانک استان که حاوی اطلاعات مورد نیاز طرح میباشد همراه با اولویتهای اجرائی مربوط به نوع و ماهیت ‌طرحهای مختلف بخشهای تولیدی که در ضمیمه آئین‌نامه اجرائی تبصره 3 سال 1366 به تصویب رسد بود در سال 1367 نیز مورد عمل خواهد بود.‌تنها در اولویتهای علمی و فرهنگی و هنری، تولید برنامه‌های صحنه‌ای و ایجاد کارگاههای تولیدی صنایع هنری اضافه گردیده است.

ماده 6 - بانکهای استان موظفند طرحهای ارائه شده بر اساس ماده چهار این آئین‌نامه و اطلاعات و مدارک مورد نیاز را بررسی و نظرات خود را ظرف‌مدت 30 روز به متقاضی اعلام نمایند. متقاضی میتواند در هر حال پس از انقضای مدت فوق طرح خود را به دبیرخانه کمیته برنامه‌ریزی استان(‌سازمان برنامه و بودجه استان) تسلیم نماید. سازمان برنامه و بودجه استان موظف است طرحهای تهیه شده در این زمینه را یکهفته قبل به اعضاء‌اعلام و در جلسه 5 نفر با شرکت نمایندگان استانداری (‌کارشناس ذیصلاح و مطلع)، بانک استان، سازمان برنامه و بودجه استان، اداره کل امور اقتصادی ‌و دارائی (‌کارشناس ذیصلاح) و یکنفر با معرفی دستگاه ذیربط (‌وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهاد سازندگی، ادارات کل صنایع، صنایع سنگین،‌معادن و فلزات، کشاورزی و مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی استان) که حسب موضوع طرح تشکیل میگردد مطرح نماید. کمیسیون موظف‌است طرحهای مطروحه را به دقت از نظرات فنی، اقتصادی و مالی حداکثر ظرف مدت 20 روز مورد بررسی قرارداده و در صورت تأیید کامل طرح با‌حداقل چهار رأی مثبت مراتب را در کمیته برنامه‌ریزی استان مطرح نماید. در صورت تصویب طرح در کمیته برنامه ‌ریزی استان، بانک استان موظف‌است در مورد مصوبات کمتر از یکصد و پنجاه میلیون ریال بلافاصله نسبت به عقد قرارداد لازم با متقاضی اقدام نماید و طرحهای با اعتبار بیش از‌یکصد و پنجاه میلیون ریال برای بررسی نهائی و تقدیم به هیئت محترم وزیران میبایستی قبلاً از طریق سازمان برنامه و بودجه استان به وزارت برنامه و‌بودجه ارسال گردند. بدیهی است در صورت عدم تأیید طرح توسط کمیسیون کارشناسی، موضوع قابل طرح در کمیته برنامه‌ریزی استان نخواهد بود.

تبصره 1 - بانکهای استان در صورت کمبود کارشناس میتوانند از امکانات کارشناسی استان استفاده نموده و سازمانها، ادارات کل و نهادهای دولتی‌استان موظفند بر حسب درخواست بانک استان در بررسی طرحهای پیشنهادی این آئین‌نامه همکاری لازم را معمول دارند.

تبصره 2 - کمیته‌های برنامه‌ ریزی استانها موظفند در تصویب طرحها آندسته از طرحهائی را که حداقل ارزبری را دارا میباشند و با صرفه‌جوئی ارزی ‌ایجاد میکنند و تولیدات آنها زیربنائی یا حد واسط صنایع دیگری بوده و اشتغال‌زا میباشند در اولویت قرار دهند. طرحهای تولیدی فرهنگی، هنری و‌علمی در صورت تأمین ارز مورد نیاز از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از شمول حکم این قسمت از تبصره خارج میباشند. در هر حال امکان ‌تأمین ارز طرح باید از طرف دستگاه ذیربط مشخص گردد.

تبصره 3 - سازمان برنامه و بودجه استان موظف است بعنوان دبیرخانه کمیته برنامه‌ریزی استان در جلسات کمیته که به منظور بررسی طرحهای‌موضوع این آئین‌نامه تشکیل میگردد از نمایندگان بانک استان در همه جلسات و از نمایندگان مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی استان و اداره‌ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بر حسب مورد دعوت بعمل آورد.

ماده 7 - بانکهای استان موظفند تسهیلات اعتباری مربوط به طرحهای مصوب کمیته برنامه‌ریزی استان یا هیئت وزیران را در چهارچوب ضوابط ‌دستورالعملهای اجرائی انواع تسهیلات اعتباری موضوع قانون عملیات بانکی بدون ربا تأمین نمایند.

تبصره - حد کلی تسهیلات اعتباری قرض‌الحسنه بانکهای استان تابع ضوابط و حدود تعیین شده توسط شورای پول و اعتبار میباشد. لکن رعایت ‌دستورالعمل اجرائی قرض‌الحسنه اعطائی بانکها مصوب شورای پول و اعتبار از نظر سقف اعتباری در مورد هر یک از طرحهای مصوب تعاونیهای زیر‌پوشش مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی استانها و صنایع روستائی الزامی نست.

ماده 8 - مجریان طرح‌ها موظفند قرارداد لازم را حداکثر لغایت آذر ماه سال بعد با بانک عامل منعقد نمایند.

ماده 9 - بانکهای استان موظفند منابع اعتباری موضوع این آئین‌نامه را به تدریج و با پیشرفت امور طرح در اختیار متقاضیان قرار دهند. طول مدت‌اجرای طرح و طول مدت زمان لازم برای بازپرداخت تسهیلات اعتباری اعطائی و تاریخ شروع بازپرداخت این قبیل تسهیلات در چهارچوب طرح به‌میزانی خواهد بود که در کمیسیون بررسی گردیده و به تصویب کمیته برنامه‌ریزی رسیده است.

ماده 10 - در صورتیکه اجرای طرحهای مصوب موضوع تبصره 3 قوانین بودجه سنواتی کل کشور بیش از مدت پیش‌بینی شده در طرح مصوب طول ‌بکشد، و علل این تأخیر، با تشخیص بانک استان، موجه بوده و خارج از حیطه کنترل و عمل مجریان طرحها باشد. در اینصورت بانک استان‌میتواند، با رعایت ضوابط و مقررات ذیربط، نسبت به تغییر تاریخ شروع و بازپرداخت اقدام نمایند، مشروط بر اینکه طول مجموع مدت اجرا و‌بازپرداخت و همچنین میزان کل اعتبارات مصوب بیش از میزان مصوب نگردد. در هر حال، مجموع مدت بازپرداخت تسهیلات دریافتی با احتساب ‌طول دوره اجرای طرح نباید. بیش از ده سال برای طرحهای کشاورزی، 8 سال برای طرحهای صنعتی و 7 سال برای سایر طرحها باشد. در حسن اجرای‌این ماده، این مدت بنحوی تعیین خواهد شد که بازپرداخت تسهیلات اعتباری بانکی مقدم بر بازگشت منایع سرمایه‌گذار باشد.

ماده 11 - بانکهای عامل موظفند همه ساله، مانده مطالبات معوق لاوصول خود ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری برای طرحهای تولیدی نظارت شده‌ای ‌را که بر اساس مفاد این آئین‌نامه به تصویب رسیده است، به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال دارند.
‌بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران همه ساله میزان اینگونه مطالبات را تنظیم و حداکثر تا پایان شهریور ماه هر سال به وزارت برنامه و بودجه اعلام‌خواهد نمود. وزارت برنامه و بودجه مانده مطالبات مذکور را به میزانی که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی اعلام شده طی پنجسال در لایحه‌بودجه سالانه کل کشور منظور خواهد نمود.

تبصره - کمیته‌های برنامه ‌ریزی استانها موظفند موارد مربوط به عدم بازپرداخت تسهیلات اعتباری و سایر مشکلات طرحها را بررسی و حتی‌الامکان‌تسهیلات لازم را جهت رفع مشکلات اجرائی طرحها فراهم نموده و ترتیباتی اتخاذ نماید تا بازپرداخت اینگونه تسهیلات اعتباری به موقع صورت ‌پذیرد.

ماده 12 - تضمین تسهیلات اعتباری موضوع این آئیننامه عبارتند از:
‌الف - اعطای اجازه برداشت از حسابهای بانکهای استان به بانکهای تجاری تأمین‌کننده کمبود منابع اعتباری موضوع بند "ب" ماده 3 این آئین‌نامه با‌هماهنگی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
ب - تضمین وزارت برنامه و بودجه دائر بر اینکه وزارت برنامه و بودجه مانده مطالبات معوق لاوصول بانکهای استان ناشی از اعطای تسهیلات‌ اعتباری طرحهای مصوب موضوع این آئیننامه را به پیشنهاد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران حداکثر ظرف مدت 5 سال در لایحه بودجه سالیانه‌کل کشور منظور خواهد نمود.

ماده 13 - تضمین دولت نافی وظایف بانکهای استان و کشاورزی جهت وصول مطالبات ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری موضوع این آئیننامه ‌نمیباشد، لذا این بانکها مکلفند جهت حفظ حقوق خود اقدامات قانونی لازم را جهت مصرف و واریز تسهیلات اعتباری اعطائی بعمل آورند. در‌حسن اجرای این تکلیف، بانکهای موصوف موظفند بر مصرف و واریز تسهیلات اعتباری اعطائی موضوع این آئیننامه بشرح ذیل نظارت نمایند.
‌الف - نظارت بر مصرف صحیح اعتبار مزبور متناسب با پیشرفت اجرای طرح.
ب - نظارت بر واریز مطالبات ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری از محل درآمد طرح.

تبصره استفاده ‌کنندگان از تسهیلات موضوع این آئیننامه موظفند اقساط تسهیلات دریافتی را به موقع بازپرداخت نمایند. عدم بازپرداخت بموقع‌اقساط بدهی استفاده ‌کنندگان از تسهیلات اعتباری مزبور در حکم تصرف غیر قانونی در اموال دولتی محسوب میشود.

ماده 14 - کلیه مستحدثات و اموال و دارائیهای قابل توثیق که از اجرای طرحهای موضوع این آئین‌نامه ناشی میشوند در وثیقه بانکهای استان و‌کشاورزی قرار خواهد گرفت استفاده‌کنندگان از تسهیلات اعتباری موظفند در صورت کمبود وثیقه، سفته به امضای خود در اختیار بانکهای استان و‌کشاورزی قرار دهند.

ماده 15 - کارمندان دولت جمهوری اسلامی ایران در صورت تأیید کمیته برنامه‌ریزی استان یا هیئت وزیران و بشرط انتزاع از دستگاه دولتی ذیربط(‌جز در مورد تعاونیهای کارمندی و کار علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و طرحهای تولیدی فرهنگی، علمی و هنری) نیز میتوانند از‌تسهیلات اعتباری موضوع این آئین‌نامه استفاده نمایند.

ماده 16 - سهم منابع سرمایه‌گذار مجری طرح در مورد طرحهای بخش صنایع روستائی و مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی استانها و سایر‌تعاونیهای تولیدی به پیشنهاد مقام تصویب کننده در حد توان مجری حداقل 5% و در سایر موارد حداقل 10% کل سرمایه‌گذاری (‌مجموع سرمایه ثابت و‌در گردش) تعیین میگردد.

ماده 17 - بانکهای عامل موظفند هر سه ماه یکبار گزارش عملکرد خود را در مورد انواع و میزان تسهیلات اعتباری مذکور و نوع طرحها و همچنین‌میزان بدهیهای ناشی از مطالبات معوق لاوصول و سایر اطلاعات لازم را به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال نمایند تا از طریق وزارت‌برنامه و بودجه به هیئت وزیران تقدیم گردد.

ماده 18 - منابع سرمایه در گردش واحدهای تولیدی موجود نیز، با رعایت کامل مفاد این آئین‌نامه، از محل تسهیلات اعتباری موضوع تبصره 3 قانون‌بودجه سال 1367 کل کشور، قابل تأمین میباشد. تسهیلات اعتباری مربوط به سرمایه در گردش نباید تحت هیچ عنوان به مصرف بازپرداخت ‌بدهیهای قبلی استفاده‌کنندگان برسد.

ماده 19 - وزارت جهاد سازندگی میتواند به نیابت از طرف متقاضیان استفاده از تسهیلات اعطائی مربوط به بخش صنایع روستائی، اقدامات لازم را‌مطابق مفاد این آئین‌نامه و بنا به درخواست آن، تا مرحله قبل از عقد قرارداد انجام دهد.
‌بدیهی است قرارداد لازم بین بانک و خود استفاده از تسهیلات منعقد خواهد شد.

ماده 20 - دستگاههای اجرائی دولت در استان مکلفند تأمین آب، برق مواد اولیه، مصالح ساختمانی و سایر نیازهای طرحهای تبصره 3 را در اولویت ‌قرار دهند.

ماده 21 - کمیته برنامه ‌ریزی استان میتواند در صورت موافقت طرحهای انتفاعی نیمه تمام یا آماده بهره‌برداری استانها را که از محل اعتبارات عمرانی به‌مرحله اجرا درآمده‌اند طبق مقررات با حفظ اولویت به تعاونی تولیدی کارمندی و کارگری یا بخش خصوصی واگذار نماید. تسهیلات اعتباری مورد نیاز‌جهت تکمیل و قابل بهره‌بردار نمودن یا سرمایه در گردش از محل تسهیلات اعتباری این آئین‌نامه قابل تأمین است.

نخست‌وزیر - میرحسین موسوی

ارقام به میلیون ریال

ردیف	استان	بخش کشاورزی وصنایع روستائی	بخش صنعت	بخش معدن	بخش مصالح ساختمانی	بخش علمی فرهنگی هنری	جمع
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24	مرکزی گیلان مازندران آذربایجانشرقی آذربایجانغربی باختران خوزستان فارس کرمان خراسان اصفهان هرمزگان سیستان و بلوچستان کردستان همدان لرستان ایلام زنجان چهارمحال و بختیاری کهکیلویه و بویراحمد سمنان یزد بوشهر تهران	800 1000 1500 1200 1000 800 1700 1200 1300 1300 1000 800 1700 800 800 1000 700 800 1000 1400 400 400 700 500	200 400 200 200 200 100 200 600 200 200 200 200 100 200 100 100 200 200 200 _ 200 100 200 _	200 _ _ 400 200 200 _ _ 500 400 400 _ 100 200 _ 200 _ 200 200 _ 500 500 100 200	300 200 200 300 200 500 400 200 400 300 300 400 400 400 300 300 300 200 300 300 400 400 200 _	_ 30 50 40 _ 20 100 50 40 _ 70 _ _ _ 80 100 _ 20 100 50 20 _ _ 1230	1500 1630 1950 2140 1600 1620 2400 2050 2440 2200 1970 1400 2300 1600 1280 1700 1200 1420 1800 1750 1520 1400 1200 1930
جمع		23800	4500	4500	7200	2000	42000