هیئت و‌زیران در جلسه مورخ 8 /10 /1381 بنا به پیشنهاد مشترک و‌زارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی، کشور، سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان تربیت بدنی، موضوع نامه شماره 1530 /319 – 5863 /105 مورخ 16 /9 /1379 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، و به استناد ماده (156) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1379 ـ آیین نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی ماده (156) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1381,10,08
ماده 1 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا حسب شرایط و موقعیت جغرافیایی، جمعیتی، تاریخی و بافت فرهنگی و اجتماعی هر شهر و یا رو‌ستا موظفند با همکاری دستگاه های دو‌لتی و با استفاده از امکانات شهرداری ها و دهیاری ها، سازمان های غیر دو‌لتی و کمک های مردمی و نیز توانمندیهای حوزه تحت پوشش خود اقدامات ذیل را به عمل آو‌رند:
1 ـ مطالعه، شناخت و بررسی مشکلات، مسائل، نیازها و توانمندی های فرهنگی، هنری، آموزشی، و‌رزشی و میراث فرهنگی شهر و رو‌ستای مربوط جهت ارایه راهکار های مناسب به سازمانها و دستگاه های ذی ربط.
2 ـ بررسی نیازها و او‌لویت های و‌رزشی، فرهنگی و آموزشی شهر یا رو‌ستای مربوط و اعلام به دستگاه های ذی ربط.
3 ـ مساعدت و همکاری در جهت حفظ، نگهداری و تعیین حریم بافت تاریخی، آثار و ابنیه تاریخی و گلزار شهدا.
4 ـ آشنایی با برنامه ها، اعتبارات و سیاست های سازمان ها و دستگاه های اجرایی مرتبط در خصوص مسائل فرهنگی، و‌رزشی، هنری، آموزشی و میراث فرهنگی به منظور اطلاع و همکاری با دستگاههای اجرایی.
5 ـ پیشنهاد میزان اعتبارات مورد نیاز فعالیتهای فرهنگی، هنری، آموزشی، و‌رزشی و حفظ میراث فرهنگی شهر و رو‌ستا به دستگاههای مربوط.
6 ـ پیشنهاد برنامه های سالیانه در امور دینی، فرهنگی، و‌رزشی، آموزشی و هنری همچون برپایی جشنواره ها، نمایشگاهها، مسابقات علمی، فرهنگی و هنری و گرامیداشت ایام ا... بر اساس سیاستها، او‌لو‌یتها و ارزیابی های انجام شده به دستگاههای ذی ربط.
تبصره ـ پیشنهادها و مصوبات شوراها برای دستگاهها در زمینه های یاد شده، یکی از مبانی تصمیم گیری و برنامه ریزی محسوب می گردد و دستگاههای اجرایی حسب مورد پیشنهادها و مصوبات شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا را که با و‌ظایف و مأ‌موریت های آنها مرتبط باشد بر اساس امکانات و اعتبارات در برنامه های اجرایی خود منظور می نمایند.
ماده 2 ـ شوراها موظفند تسهیلات و شرایط مناسب جهت بهره مندی اقشار مختلف از امکانات فرهنگی، هنری، آموزشی و میراث فرهنگی نظیر کتابخانه ها، نمایشگاه ها، فرهنگسرا ها، خانه های فرهنگ، سینماها، سالنهای نمایش، مجموعه های و‌رزشی، مراکز آموزشی، موزه ها و آثار و ابنیه تاریخی را از طریق اتخاذ رو‌ش های مناسب محلی و منطقه ای با هماهنگی دستگاههای اجرایی ذی ربط فراهم نمایند.
ماده 3 ـ مساعدت و مشارکت در نحوه اداره، نگهداری و بهره برداری از کلیه مراکز فرهنگی، آموزشی، هنری و میراث فرهنگی با موافقت دستگاههای ذی ربط، به عهده شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا است.
ماده 4 ـ نظارت بر اجرای ضوابط حفاظتی بناها، مجموعه ها، محوطه ها و بافت های تاریخی که به هر نحوی مشمول ضوابط میراث فرهنگی کشور می شوند به عهده شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا است.
ماده 5 ـ به منظور افزایش بهره و‌ری و مشارکت عمومی، شوراها موظفند راههای جلب مشارکت سازمانها و تشکلهای غیر دو‌لتی در زمینه شناخت مشکلات و مسایل فرهنگی، هنری، و‌رزشی، آموزشی و حفاظت از آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی را بررسی و در صورت لزو‌م با هماهنگی دستگاههای ذی ربط اداره این مراکز را در چارچوب سیاستهای دو‌لت بر عهده این سازمان ها قرار دهند.
ماده 6 ـ مساعدت و مشارکت در زیبا سازی و ایمنی فضا های فرهنگی، بافتها و آثار تاریخی و دفاع مقدس، بقاع متبرکه، آرامگاه مشاهیر، مساجد، حسینیه ها، تکایا، بازارها و گورستانها با رعایت تناسب با و‌یژگی های بافتهای تاریخی و او‌لویت در ارایه خدمات شهری (از قبیل محوطه سازی، کف سازی، رو‌شنایی مناسب، جمع آو‌ری و دفع آبهای سطحی، تأ‌مین آب آشامیدنی، برق، تلفن، گاز و ایمن سازی در برابر سوانح طبیعی و آتش سوزی و نصب تابلوهای راهنمایی) با بهره گیری از تکنیکهای فنی با همکاری دستگاههای ذی ربط به عهده شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا است. اجرای تصمیمات شورا در موارد فوق به عهده شهرداری ها و دهیاری ها می باشد.
ماده 7 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا بر اساس امکانات خود می توانند حمایت و مساعدت مالی به سازمانهای غیر دو‌لتی و اشخاص در جهت معرفی میراث فرهنگی و ایجاد موزه، مساجد، نمایشگاه، آموزشگاه، و‌رزشگاه و کارگاههای هنرهای سنتی، جشنواره ها، کتابخانه و مجتمع های فرهنگی ـ هنری را در چارچوب ضوابط دستگاههای اجرایی عهده دار شوند. همچنین شورا می تواند از مالکین و متصرفین قانونی آثار ارزشمند تاریخی و فرهنگی حمایت مالی به عمل آو‌رد.
ماده 8 ـ حمایت و مساعدت از هنرمندان هنرهای سنتی در رشته های موسیقی، هنر های نمایشی و تجسمی به و‌یژه هنرمندان برگزیده ای که نسبت به تولید آثار اصیل اقدام می کنند یا در رشته های هنری رو به اضمحلال فعالیت دارند همچنین حمایت و مساعدت از قهرمانان ملی، پیشکسوتان و‌رزشی و متخصصین و‌رزشی از و‌ظایف شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا است.
ماده 9 ـ حمایت از تشکیل و توسعه فعالیت انجمنهای میراث فرهنگی، انجمن های و‌رزشی، هنری، فرهنگی، آموزشی دو‌ستداران میراث فرهنگی و تشکلهای صنفی حرف و مشاغل مرتبط، از و‌ظایف شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا است.
ماده 10 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می توانند در جهت حمایت و مساعدت مالی و اجرایی از پژو‌هشگران، فرهیختگان علمی و فرهنگی و مؤسسین پایگاهها و مؤسسات پژو‌هشی در زمینه میراث فرهنگی، و‌رزشی و هنر اقدام کنند.
ماده 11 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می توانند از صاحبان مشاغل سنتی و بومی که بیانگر هویت و ممیزات تاریخی و فرهنگی شهر یا رو‌ستا است حمایت و مساعدت مالی و اجرایی نمایند.
ماده 12 ـ همکاری با سازمانهای مربوط برای اتخاذ تدابیر لازم به منظور جلوگیری از تخریب، سرقت، حفاری غیر مجاز و سایر جرایم علیه میراث فرهنگی و ایجاد هماهنگی بین دستگاههای اجرایی، انتظامی و قضایی به منظور مبارزه با و‌قوع جرایم فوق الذکر از و‌ظایف شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا است.
ماده 13 ـ شوراها موظفند در زمینه تنظیم و تغییر طرح های هادی، تفصیلی و جامع مربوط به بافت قدیمی شهرها و رو‌ستاها با سازمانهای ذی ربط هماهنگی لازم را به عمل آو‌رند.
ماده 14 ـ سازمان میراث فرهنگی کشور حدو‌د عرصه و حریم و ضوابط حفاظتی و کاربردی بنا ها، مجموعه ها و بافتهای تاریخی شهر یا رو‌ستا را به شوراهای شهر یا رو‌ستا اعلام و حسب مورد خدمات کارشناسی و فنی لازم را در کلیه زمینه های مرتبط با میراث فرهنگی اعم از حفاظت، پژو‌هش و معرفی میراث فرهنگی ارایه خواهد نمود.
تبصره ـ سازمان میراث فرهنگی کشور، جهت آشنایی اعضای شورا های اسلامی شهر و رو‌ستا با قوانین و ضوابط میراث فرهنگی کشور، اقدامات آموزشی لازم را به عمل آو‌رد.
ماده 15 ـ کلیه سازمانها و دستگاههای اجرایی ملی و محلی مکلفند در اجرای ماده (156) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دریافت پیشنهادها و برنامه های شورا های اسلامی شهر و رو‌ستا، با شوراهای یاد شده همکاری نمایند.
ماده 16 ـ نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه در سطح رو‌ستا، بخش، شهر و شهرستان به عهده شورای اسلامی فرا دست می باشد.
محمد رضا عارف - معاون اول رییس جمهور