شرایط لازم جهت قبول شهادت شهود در دادگاه به شرح زیر است ؛
الف- قطعیت گواهی، یعنی همراه با شک و تردید نباشد.
ب- مطابقت شهادت و ادعای مطروحه (از طرف خواهان): برای مثال، در دعوای الزام به استرداد وجه، شاهد برای ادای یک شهادت صحیح باید بگوید در آن مجلس الف از ب فلان مقدار پول گرفت. نه اینکه بگوید الف تعهداتش را انجام نداده زیرا در این دعوا موضوع استرداد پول است نه انجام تعهدات. البته شاهد می تواند به کمتر یا برابر آن مبلغی که خواهان در دادخواست نوشته شهادت دهد ولی به بیشتر از آن نمی تواند.
پ- یکی بودن اظهارات شاهدان: درمواردی که چند شاهد وجود دارد، باید اظهارات هر کدام شبیه به هم باشد.
آیین جرح و تعدیل شاهد:
مادۀ 191 قانون مجازات اسلامی، جرح و تعدیل شاهد را این گونه تعریف کرده: "جرح شاهد عبارت است از شهادت بر فقدان یکی از شرایطی که قانون برای شاهد شرعی مقرر کرده است و تعدیل شاهد عبارت است از شهادت بر وجود شرایط مذکور برای شاهد شرعی".
جرح شاهد باید قبل از شهادت یا پیش از صدور حکم باشد. مهمترین اثری که جرح شاهد دارد این است که شاهد را، شاهد عادی تلقی می کند (قاضی مجبور نیست بر اساس شهادت شاهد رأی بدهد) و در خصوص تعدیل شاهد، شاهد را دارای شرایط شاهد شرعی تلقی می کند (قاضی باید طبق اظهارات شاهد رأی بدهد).
البته در قانون حد نصابی برای انجام این عمل وجود ندارد و تا هنگامی که شخصی برای شهادت موجود باشد، طرفین دعوی می توانند شاهد یکدیگر را جرح، یا برای تعدیل وی شاهد بیاورند.
نحوه استماع شهادت:
به درخواست طرفی که دلیلش، شهادت شهود است دادگاه یک هفته قبل از تشکیل جلسه دادگاه برای شاهد یا شاهدان احضاریه می فرستد. اصولا نمی توان شاهد را جلب کرد (یعنی او را توقیف کرد) زیرا که شاهد بر مبنای احسان و نیکوکاری و برای احقاق حق، اقدام به ادای شهادت می کند و بر نیکوکاران سخت گرفته نمی شود. اما مادۀ 320 قانون آیین دادرسی کیفری بیان می دارد: "در صورتی که در امور کیفری، شاهد بدون عذر موجه در دادگاه حاضر نشود و رسیدگی متوقف (وابسته) به شهادت وی باشد، مجوز توقیفِ وی را صادر کرده است".
اگر شاهد شهادت دروغ دهد؛ مادۀ 650 قانون مجازات اسلامی (باب تعزیرات)، برای این عمل مجازات تعیین کرده است: حبس (از 3 ماه و 1 روز تا 2 سال) یا جریمۀ نقدی (از 1 میلیون و 500 هزار ریال تا 12 میلیون ریال).
همچنین بر اساس مادۀ 1319 قانون مدنی در صورتی که معلوم شود گواه، بر خلاف واقع شهادت داده است به شهادت او ترتیب اثر داده نمی شود و در صورت احراز وجود حیله و تقلب در گرفتن گواهی از طرفی که گواهی کذب به نفع او داده شده است، می توان اعادۀ دادرسی نمود و حتی اگر پس از صدور حکم قطعی احراز گردد که شاهد شهادت دروغ داده است و محکوم علیه متحمل زیان مالی شده باشد، ایشان می تواند از باب تسبیب نسبت به جبران خسارات خویش علیه شاهد شکایت کند.