آیین نامه شرح وظایف قضات تحقیق
مصوب 1374,03,08
ماده ۱ )ـ در اجرای قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب مصوب ۱۵/4/۱۳۷۳ این آئین نامه بمنظور تعیین وظایف قضات تحقیق تا تصویب قانون آئین دادرسی کیفری تهیه و جهت اجراء ابلاغ میشود.
ماده ۲ )- قضات تحقیق در حوزه‌هائیکه دارای شعب متعدد دادگاه عمومی و انقلاب می باشند، زیرنظر رئیس شعبه اول و در حوزه‌هائیکه شعبه منحصر بفرد است، زیر نظر رئیس یا دادرس علی‌البدل آن شعبه انجام وظیفه مینمایند.
ماده ۳ )- رئیس شعبه اول می‌تواند نظارت برقضات تحقیق را به معاون خود تفویض کند.
ماده ۴ )- تعیین قضات تحقیق برای انجام وظیفه در شعب با رئیس شعبه اول یا معاون او می باشد.
ماده ۵ )- قضات تحقیقی که به شعب دادگاهها معرفی میشوند، زیر نظر رئیس یا دادرس علی‌البدل آن شعبه انجام وظیفه خواهند نمود.
ماده ۶ )- رئیس شعبه اول یا معاون او و یا قضات دادگاهها میتوانند امور مربوط به اجرای احکام، سرپرستی صغار و محجورین و امور مربوط به زندانها و نظایر آنها را به قضات تحقیق تفویض نمایند.
تبصره ـ تفویض امور فوق مانع از اعمال اختیار مقام تفویض کنند نمیباشد.
ماده ۷ )- تعیین کشیک برای قضات تحقیق در ساعات غیر اداری و ایام تعطیل در چهارچوب اختیارات تفویض شده بلامانع است.
ماده ۸ )- قضات تحقیق با دستور دادگاهها در موارد ذیل انجام وظیفه مینمایند.
الف ـ تحقیقات مقدماتی از قبیل تحقیق از شاکی، مشتکی عنه، مدعی خصوصی، شهود، مطلعین و امثال آنان.
ب ـ تحقیقات محلی توسط قاضی تحقیق و یا بدستور او توسط ضابطین یا کارشناسان و یا اهل خبره.
ج - اقدامات فوری و لازم در جهت جلوگیری از امحاء آثار و علائم جرم و تحصیل و جمع آوری اسباب، آلات و ادوات و دلایل جرم و هرگونه اقدام قانونی دیگر که در این موارد لازم است.
د ـ احضار شاکی، مشتکی عنه، شهود و مطلعین و عند الاقتضاء جلب آنان مطابق قانون.
ه ـ اجازه ورود به منزل متهم جهت بازرسی وفق قانون.
و - صدور قرارهای اعدادی از قبیل رجوع بکارشناس، قرار معاینه محل، قرار تحقیق محل و صدور قرارهای تأمین از قبیل قرار التزام، قرار کفالت، قرار وثیقه، قرار وجه الضمان، قرار قبولی کفالت، قرار قبولی وثیقه وجه الضمان، قرار تأمین خواسته، قرار اعطاء نیابت قضائی و نظایر آن.
ز ـ ارجاع تفتیش یا تحقیق از شاکی، مشتکی عنه، شهود و مطلعین یا جمع آوری اطلاعات و دلایل و امارات جرم و یا هر اقدام دیگری که برای کشف جرم لازم باشد و همچنین دستور تکمیل تحقیقات به ضابطین دادگستری.
ماده ۹ )- قضات تحقیق نمی توانند بعذر اینکه متهم مخفی شده و یا معین نیست و یا دسترسی باو مشکل است، تحقیقات را متوقف نمایند.
ماده ۱۰ )- هرگاه هنگام تحقیقات، قاضی تحقیق جرم دیگری را کشف نماید که به جرم اول مربوط نباشد، در صورتیکه شعبه منحصر بفرد باشد با تصمیم رئیس یا دادرس علی البدل دادگاه به آن جرم نیز رسیدگی مینماید و چنانچه شعب دادگاه متعدد باشد اقدامات لازمه را وفق قوانین برای حفظ آثار و امارات جرم مکشوف و جلوگیری از فرار متهم بعمل آورده و مراتب را جهت اطلاع رئیس شعبه اول به دادگاهی که تحت نظر آن تحقیقات را انجام میدهد اعلام میدارد و در صورت ارجاع به تحقیقات ادامه خواهد داد.
ماده ۱۱ )- برای معاینه اجساد و جراحات و آثار علائم ضرب و صدمات جسمی و آسیبهای روانی و سایر معاینات و آزمایشهای پزشکی قاضی تحقیق به پزشک قانونی و در غیاب او به سایر پزشکان ارجاع مینماید.
ماده ۱۲)- صدور قرارهای نهائی از قبیل قرار منع تعقیب، قرار موقوفی تعقیب و یا قرارهائی مانند قرار اناطه یا قرار عدم صلاحیت و نظایر آن از وظایف دادگاه است.
ماده ۱۳ )- قضات تحقیق بایستی کلیه ادوات و آلات جرم از هر قبیل که در حین تحقیقات و یا انجام بازرسی منزل بدست آمده است را جمع آوری و صورتمجلس و امضاء نموده و همراه اوراق تحقیقات جهت اتخاذ تصمیم به دادگاه تسلیم دارد.
ماده ۱۴ )- قضات تحقیق میتوانند جهت صدور اوراق قضائی و تحریر تحقیقات از کارمندان دفتر دادگاه استفاده نمایند و یا عندالاقتضاء یک منشی و دفاتری از قبیل دفاتر ثبت عرایض، آمار، زندان، اندیکاتور، اندیکس، ارسال و مراسلات و نظایر آن در اختیار داشته باشند.
ماده ۱۵ )- شاکی، مشتکی عنه یا مدعی خصوصی میتوانند به جهت یا جهاتیکه موجب رد قاضی است تحقیق را رد و موضوع را کتباً به رئیس یا دادرس علی البدل دادگاه اعلام دارند. در صورت قبول ایراد، دادگاه مراتب را جهت تعیین قاضی تحقیق دیگری به نظر رئیس شعبه اول یا معاون او میرساند و یا رأساً امرتحقیق را بعهده میگیرد. قاضی تحقیق نیز چنانچه خود را واجد یکی از موارد رد قاضی بداند قرار رد خود را صادر و به دادگاه تسلیم میدارد و تا تصمیم دادگاه منتظر می‌ماند.
ماده ۱۶ )- این آئین نامه مشتمل بر۱۶ ماده و یک تبصره در تاریخ ۸/3/۱۳۷۴ به تصویب رئیس قوه قضائیه رسیده است.