دستورالعمل در رابطه با نحوه، ترتیب و کیفیت بازرسی دستگاهها
مصوب 1382,04,24
1- لازم است از رویه های اعتمادپذیری در شیوه بازرسی از قبیل قبول گزارشهای کتبی و رسمی مدیران و توزیع فرمهای دقیق مناسب و تنظیم و تکمیل نمودن آنها از طرف مسئولان دستگاهها استفاده شود.
2- از بازرسی مسائل و مواردی که ارتباطی به وظیفه اصل دستگاه مورد بازرسی ندارد خودداری شود.
3- اصل در بازرسی عدم دخالت در امور شخصی و خانوادگی مقامات یا مسؤولین مورد بازرسی است و گروه بازرسی نبایستی به اموری که چندان ارتباطی با موفقیت و کارآمدی آن دستگاه و مدیریت ندارد وارد شود
4- حفظ و تقویت حرمت و جایگاه مسئولان و مدیران لازم است مراعات شود و از هرگونه عملی که منجر به تضعیف آن دستگاه و ایجاد جو و شایعه می نماید پرهیز شود.
5- هرگونه اهانت و تهدید و تهمت و افتراء به مدیران و پرسنل دستگاهها چه قبل از بازرسی و چه حین بازرسی و چه بعد از آن ممنوع است، تخلف از این امر موجب تعقیب قانونی خواهد بود.
6- از هرگونه دستور شفاهی یا کتبی مبنی بر توقیف پروژه‌ها و برنامه‌های عمرانی و اجرایی بایستی خودداری شود مگر در مواردی که به حکم قانون لازم است این کار انجام گردد آن هم با رعایت صرفه و صلاح بیت المال و در نظر گرفتن همه جهات.
7- در بازرسی لازم است از نیروهای کارشناس و تیمهای تخصصی کارآمد سابقه‌دار و دارای مدرک تحصیلات عالی و متعهد و با تجربه استفاده شود و از بکارگیری نیروهایی که ممکن است در انجام بازرسی به هر طریق ذینفع باشند بایستی خودداری گردد.
8- لازم است برخوردها با رعایت اخلاق اسلامی و شئون مدیران انجام پذیرد.
9- از هرگونه پیشداوری و اظهار نظر قضایی در مورد انتساب جرم یا تخلف به مدیران قبل از انجام بازرسی و بررسی کامل قضیه و قطعی شدن آن و گزارش به رییس سازمان بایستی خودداری شود.
10- بازرسی از عملکرد مدیران ارشد دستگاهها (از قبیل وزراء و معاونان رؤسای سه قوه) توسط ریاست سازمان و یا با حضور نماینده ویژه ایشان توسط هیأت بازرسی انجام گردد.
11- لازم است نتیجه نهایی بازرسی قبل از ارسال برای ریاست قوه قضائیه یا سایر مراجع قانونی دیگر به رییس آن دستگاه که مورد بازرسی قرار گرفته ابلاغ گردد و نظرات ودفاعیات او نیز در جلسه‌ای با حضور ریاست سازمان بازرسی یا نماینده ویژه ایشان استماع و بررسی شده و ضبط و ثبت گردد و سپس همراه اصل گزارش برای مقامات مسئول کشور ارسال شود.
12- بازرسان یا تیمهای بازرسی مسئولیت گزارشات و بازرسیهای خود را از جهت انتساب جرم یا تخلف در دادگاه به عهده دارند باید در مقابل عملکرد خود پاسخگو باشند.
13- در انجام گروه بازرسی تنها به نقائص و تخلفات مدیران و پرسنل دستگاه بسنده کرده و کارهای مثبت و خوب انجام شده را نیز جهت اعلام به مراجع مربوطه به منظور تشویق مدیران و سایر پرسنل مورد توجه قرار دهند.
14- به طور کلی بازرسی باید در چهارچوب قانون برنامه‌های مصوب پنج ساله و اهداف آن باشد و دقت شود چه نسبت از آن اهداف انجام گرفته است.
15- میزان اشکالات به کل عملیات محاسبه و عملکرد هر دستگاه مورد توجه قرار گیرد و به درصد اعلام گردد.
16- هزینه‌های انجام شده هر پروژه با برآورد اولیه وسایر پروژه‌های مشابه وزمان اجرایی عملیات محاسبه گردد.
17- لازم است با دستگاه‌هایی که نهاد بازرسی دارند هماهنگی لازم به عمل آید و در حد امکان از نیروهای آنها استفاده شود.
18- بازرسی‌ها وسؤال و جواب‌ها از مدیران و مسئولان دستگاهها بازرسی شده و به صورت کتبی و یا تنظیم صورت مجلس انجام گیرد.
این دستورالعمل در تاریخ 24/4/1382 در 19 بند تنظیم شده است.
رییس قوه قضائیه- سید محمد‌هاشمی شاهرودی